Bobil

Bobil (shumercha Kadingirra, akkadcha Babilu, aynan — tangri darvozasi) — Mesopotamiyaning shim. qismida, Furot daryosi boʻyida joylashgan shahar; hozirda Xilla shahri (Iroq). B. dastlab Akkad shohi Sargon (miloddan avvalgi 2364— 2314) haqidagi afsonada va Ur davlatining III sulolasiga oid hujjatlarda tilga olingan. B. Birinchi Bobil sulolasi (miloddan avvalgi 1894—1595) davrida katta rol oʻynay boshlagan, Hammurapi davri(miloddan avvalgi 1792—1750) ga kelib esa nafaqat Mesopotamiyaning , balki butun Old Osiyoning yirik siyosiy, madaniy va xujalik markaziga aylangan. taxminan 1595 yil B.nmxettlar, soʻngrataxminan 1518 yil kassitlar bosib olgan. 13—12-asrlarda shahar Ossuriya podsholari Tukultininurti I va Tiglatpalasar I tomonidan ikki marotaba vayron etilgan. Miloddan avvalgi 1-ming yillik boshlarida Ossuriya va oromiy qabilalaridan xaldeylar oʻrtasida B. uchun kurash boʻlgan. Miloddan avvalgi 732 yildan B. Ossuriya davlati tarkibida. Miloddan avvalgi 689 yil shahar isyon koʻtarganligi sababli Ossuriya podshosi Sinaxerib tomonidan butkul vayron etilgan. taxminan miloddan avvalgi 680 yil Sinaxeribning vorisi Asarxaddon tomonidan kayta tiklangan. Miloddan avvalgi 626 yil Blagi hokimiyatni xaldey Nabopalasar (626—604) egallab olgan. Navuxodonosor II (604—562) davrida shahar gullabyashnagan, ravnaqtopgan. 538 yil B.ni forslar shohi Kir bosib olgan. Miloddan avvalgi 331 yil B.ni Iskandar Zulqarnayn zabt etgan. Miloddan avvalgi 312 yil B. Iskandarning sarkardalaridan biri Salavk qoʻli ostiga oʻtgan. Shu paytdan eʼtiboran B. yetakchilik mavqeini yoʻqota borgan va milodiy 2-asrga kelib tarix sahnasidan uzilkesil tushib ketgan.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil