Allyuviy: Versiyalar orasidagi farq
k qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: q.x. → qishloq xoʻjaligi, va b.) → va boshqalar) using AWB |
k qisqartmalarni toʻliqlash (via JWB) |
||
| Qator 1: | Qator 1: | ||
'''Allyuviy''' (lot. alluvio |
'''Allyuviy''' (lot. alluvio – oqiziq), allyuvial yotqiziqlar – oqar suvlar (daryo, irmoq va boshqalar) bilan oqib kelib to‘plangan yotqiziqlar. A. daryolarning o‘zani, qayir qismi va vodiydagi terrasalarni hosil qiladi; ko‘pgina kontinen-tal cho‘kindi formatsiyalarning shaklla-nishida muhim rol o‘ynaydi. Allyuvial yotqiziqpar qalinligi suv oqimining katta-kichikligiga bog‘liq; katta tekisli-klardagi A.ning qalinligi 10–20 met-rga, kengligi esa bir necha o‘n km gacha bo-radi. Bu yotqiziqlar yuqori unumdor har xil tuproqlar (o‘tloqi, o‘tloqi-botqoq va botqoq) uchun ona jins bo‘lib xizmat qiladi. Allyuvial yotqiziqlardan tash-kil topgan hududlardan qishloq xoʻjaligi da keng foy-dalaniladi. Qum-qumoqli va shag‘alli allyuviydagi tuproqlarda o‘rmon daraxtlari o‘stirish va bog‘dorchilikni rivoj-lantirish, qumoq cho‘kindili qayir va allyuvial terrasalarda esa vo‘za, sabza-vot hamda yem-xashak ekinlarini yetishti-rish mumkin. Allyuvi-al yotqiziqlardagi tuproqlar unumdor bo‘lishiga qaramay o‘g‘itlarga, ayniqsa, kaliyli o‘g‘itlarga juda talabchan. |
||
== Adabiyotlar == |
== Adabiyotlar == |
||
30-Avgust 2018, 18:30 dagi koʻrinishi
Allyuviy (lot. alluvio – oqiziq), allyuvial yotqiziqlar – oqar suvlar (daryo, irmoq va boshqalar) bilan oqib kelib to‘plangan yotqiziqlar. A. daryolarning o‘zani, qayir qismi va vodiydagi terrasalarni hosil qiladi; ko‘pgina kontinen-tal cho‘kindi formatsiyalarning shaklla-nishida muhim rol o‘ynaydi. Allyuvial yotqiziqpar qalinligi suv oqimining katta-kichikligiga bog‘liq; katta tekisli-klardagi A.ning qalinligi 10–20 met-rga, kengligi esa bir necha o‘n km gacha bo-radi. Bu yotqiziqlar yuqori unumdor har xil tuproqlar (o‘tloqi, o‘tloqi-botqoq va botqoq) uchun ona jins bo‘lib xizmat qiladi. Allyuvial yotqiziqlardan tash-kil topgan hududlardan qishloq xoʻjaligi da keng foy-dalaniladi. Qum-qumoqli va shag‘alli allyuviydagi tuproqlarda o‘rmon daraxtlari o‘stirish va bog‘dorchilikni rivoj-lantirish, qumoq cho‘kindili qayir va allyuvial terrasalarda esa vo‘za, sabza-vot hamda yem-xashak ekinlarini yetishti-rish mumkin. Allyuvi-al yotqiziqlardagi tuproqlar unumdor bo‘lishiga qaramay o‘g‘itlarga, ayniqsa, kaliyli o‘g‘itlarga juda talabchan.
Adabiyotlar
- OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |