Nyu-York: Versiyalar orasidagi farq

Ishoratlarni tahrirla
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Tahrir izohi yoʻq
Tahrir izohi yoʻq
Qator 1: Qator 1:
{{Maʼnolari|Nyu-york (maʼnolari)}}
{{Maʼnolari|Nyu-york (maʼnolari)}}
{{Infobox Shahar |Nyu York America qushmashtatlarida joilashgan eng katta shaharlaridan biri. |
{{Infobox Shahar |New York America qushmashtatlarida joilashgan eng katta shaharlaridan biri. |
rasmiy_nomi = New York City |
rasmiy_nomi = New York City |
laqabi = ''[[Katta olma]] (The Big Apple), "Gotham", Hech qachon uhlamaydigan shahar, Dunyo poytaxti (Novum [[Caput Mundi]]), NYC.''|
laqabi = ''[[Katta olma]] (The Big Apple), "Gotham", Hech qachon uhlamaydigan shahar, Dunyo poytaxti (Novum [[Caput Mundi]]), NYC.''|
Qator 7: Qator 7:
gerb = Seal of New York City.svg|
gerb = Seal of New York City.svg|
xarita = Map of New York Highlighting New York City.svg|
xarita = Map of New York Highlighting New York City.svg|
xarita_izohi = Shaharning [[Nyu York (shtat)|Nyu York shtatida]] joylashuvi|
xarita_izohi = Shaharning [[New York (shtat)|New York shtatida]] joylashuvi|
subdivision_type = [[mamlakatlar roʻyxati|Mamlakat]] |
subdivision_type = [[mamlakatlar roʻyxati|Mamlakat]] |
subdivision_name = [[AQSh]] |
subdivision_name = [[AQSh]] |
subdivision_type1 = [[AQSh shtatlari|Shtat]] |
subdivision_type1 = [[AQSh shtatlari|Shtat]] |
subdivision_name1 = [[Nyu York (shtat)|Nyu York shtati]] |
subdivision_name1 = [[New York (shtat)|New York shtati]] |
subdivision_type2 = [[Tuman (Nyu York)|Tumanlari]] |
subdivision_type2 = [[Tuman (New York)|Tumanlari]] |
subdivision_name2 = [[Bronks]]<br />[[Bruklin]]<br />[[Manhettan]]<br />[[Kuins]]<br />[[Steyten Aylend]] |
subdivision_name2 = [[Bronks]]<br />[[Bruklin]]<br />[[Manhettan]]<br />[[Kuins]]<br />[[Steyten Aylend]] |
subdivision_type3 = |
subdivision_type3 = |
Qator 37: Qator 37:
}}
}}


'''New York''' ({{talaffuz|Nyu York}}) — AQShning eng katta sanoat, moliya, savdo-transport hamda siyosiy va madaniy markazi, dunyodagi eng yirik shaharlardan biri. Atlantika okeani sohilida, Gudzon daryosining quyilish joyida. Shaharning markaziy qismi Manxattan o.da joylashgan. Iqlimi moʻtadil, sernam iqlim; yanvarning oʻrtacha temperaturasi G, iyulniki 23°. Yillik yogʻin 1000&nbsp;mm. Maydoni (shaharning munitsipal chegarasi doirasida, suv havzalarisiz) 953&nbsp;km². Aholisi 8 mln. kishi (2001). Nyu Yorkning amalda qoʻshilib ketgan shaharlar va shahar atrofi bilan birga maydoni 27 ming km², aholisi 19 mln. kishi. Shahar aholisining koʻpchiligi asli yevropalik, osiyolik va afrikaliklar, xususan, 15 % qoratanlilar, 14 % kelib chiqishiga koʻra italyanlar, 12 % puertorikanlar va boshqalardan iborat. Nyu York 5 ta shahar r-niga boʻlingan. Shaharni mer, munitsipal kengash va hisoblar boshqarmasi idora qiladi. Mer aholi tomonidan 4 yil ga saylanadi. Ilk bor Manxattan o.ga 1613 yilda gollandlar kelib oʻrnashgan. Shaharga 1625 yilda asos solingan. 1626 yildan Yangi Amsterdam deb atalgan. 1664 yilda Yangi Amsterdamni inglizlar bosib olib, gersog Yorkskiy sharafiga Nyu York deb ataganlar. 1785—90 yillarda Nyu York AQShning muvaqqat poytaxti. Shaharda BMT va boshqa xalqaro tashkilotlarning shtab-kvartirasi joylashgan.
'''New York''' ({{talaffuz|Nyu York}}) — AQShning eng katta sanoat, moliya, savdo-transport hamda siyosiy va madaniy markazi, dunyodagi eng yirik shaharlardan biri. Atlantika okeani sohilida, Gudzon daryosining quyilish joyida. Shaharning markaziy qismi Manxattan o.da joylashgan. Iqlimi moʻtadil, sernam iqlim; yanvarning oʻrtacha temperaturasi G, iyulniki 23°. Yillik yogʻin 1000&nbsp;mm. Maydoni (shaharning munitsipal chegarasi doirasida, suv havzalarisiz) 953&nbsp;km². Aholisi 8 mln. kishi (2001). New Yorkning amalda qoʻshilib ketgan shaharlar va shahar atrofi bilan birga maydoni 27 ming km², aholisi 19 mln. kishi. Shahar aholisining koʻpchiligi asli yevropalik, osiyolik va afrikaliklar, xususan, 15 % qoratanlilar, 14 % kelib chiqishiga koʻra italyanlar, 12 % puertorikanlar va boshqalardan iborat. New York 5 ta shahar r-niga boʻlingan. Shaharni mer, munitsipal kengash va hisoblar boshqarmasi idora qiladi. Mer aholi tomonidan 4 yil ga saylanadi. Ilk bor Manxattan o.ga 1613 yilda gollandlar kelib oʻrnashgan. Shaharga 1625 yilda asos solingan. 1626 yildan Yangi Amsterdam deb atalgan. 1664 yilda Yangi Amsterdamni inglizlar bosib olib, gersog Yorkskiy sharafiga New York deb ataganlar. 1785—90 yillarda New York AQShning muvaqqat poytaxti. Shaharda BMT va boshqa xalqaro tashkilotlarning shtab-kvartirasi joylashgan.


Nyu York — AQShda eng katta, dunyoda eng yirik dengiz portlaridan. Chetdan keltiriladigan yuklar (neft, tropik oʻsimliklar mahsuloti, xom ashyo, sanoat buyumlari) chetga chiqariladigan yuklar (sanoat buyumlari, oziq-ovqat)dan 3 marta koʻp. Mamlakat tashki savdo aylanmasining 1/4 qismi Nyu York orqali oʻtadi. Shaharda fond birjasi, bank, sugʻurta jamiyatlari, sanoat va boshqa korporatsiyalarining boshqarmalari joylashgan. 3 ta katta xalqaro aeroport mavjud. Tikuvchilik va poligrafiya sanoatlari salmoqli oʻrin tutadi. Mashinasozlik va metallsozlik (jumladan, elektrotexnika, tayyor qismlardan avtomobil yigʻish, aviaraketasozlik, optika-mexanika), kimyo hamda galantereya va zargarlik buyumlari ishlab chiqarish rivojlangan. Neftni qayta ishlash, rangli metallurgiya, oziq-ovqat sanoati korxonalari bor. Shaharning ayrim qismlarini 60 dan ortiq koʻprik, bir nechta avtomobil tunneli (umumiy uz.
New York — AQShda eng katta, dunyoda eng yirik dengiz portlaridan. Chetdan keltiriladigan yuklar (neft, tropik oʻsimliklar mahsuloti, xom ashyo, sanoat buyumlari) chetga chiqariladigan yuklar (sanoat buyumlari, oziq-ovqat)dan 3 marta koʻp. Mamlakat tashki savdo aylanmasining 1/4 qismi New York orqali oʻtadi. Shaharda fond birjasi, bank, sugʻurta jamiyatlari, sanoat va boshqa korporatsiyalarining boshqarmalari joylashgan. 3 ta katta xalqaro aeroport mavjud. Tikuvchilik va poligrafiya sanoatlari salmoqli oʻrin tutadi. Mashinasozlik va metallsozlik (jumladan, elektrotexnika, tayyor qismlardan avtomobil yigʻish, aviaraketasozlik, optika-mexanika), kimyo hamda galantereya va zargarlik buyumlari ishlab chiqarish rivojlangan. Neftni qayta ishlash, rangli metallurgiya, oziq-ovqat sanoati korxonalari bor. Shaharning ayrim qismlarini 60 dan ortiq koʻprik, bir nechta avtomobil tunneli (umumiy uz.


370&nbsp;km) va yoʻlovchilar tashish paromlari birlashtirib turadi. 1868 yildan metropoliten ishlab turibdi.
370&nbsp;km) va yoʻlovchilar tashish paromlari birlashtirib turadi. 1868 yildan metropoliten ishlab turibdi.


Nyu Yorkda 6 universitet, 40 dan ortiq kollej, FA va boshqa akademiyalar, institutlar, yirik kutubxonalar, muzeylar, 70 dan ortiq teatr binolari, Filarmoniya zali, konservatoriya, konsert zallari va boshqa bor.
New Yorkda 6 universitet, 40 dan ortiq kollej, FA va boshqa akademiyalar, institutlar, yirik kutubxonalar, muzeylar, 70 dan ortiq teatr binolari, Filarmoniya zali, konservatoriya, konsert zallari va boshqa bor.


Nyu Yorkda italyanlar, yahudiy, xitoy va boshqa millatga mansub aholining koʻcha va kvartallari mavjud. Shahar 19-asr boshidan toʻgʻri burchakli reja asosida shakllana boshladi. 19-asr oʻrtalariga kelib, ulkan shaharga aylandi. Eng katta koʻchalardan biri — Brodvey (uz. 29&nbsp;km). 19—20-asrlarda koʻp qavatli baland binolar qurila boshlandi. 20-asr oʻrtalariga kelib Nyu York uz. 200&nbsp;km keladigan va birbiri bilan tutashib ketgan ulkan shaharlar toʻdasiga aylandi. 17—18-asrlarda qurilgan binolardan ratusha (1803—12), Triniti-Chyorch cherkovi (1839—46), katta muhandislik insho-otlaridan Bruklin koʻprigi (1869—83) va boshqa saqlangan. Koʻp qavatli binolardan Empayr steyt bilding (102 qavat, 1930—31), BMT shtabkvartirasi binosi (1947—52), Xalqaro savdo markazi (2 ta 110 qavatli minora, balandligi 412 m; 1971—73; 2001 yil 11 sentabr da terrorchilar tomonidan portlatilgan) va boshqa Yirik koʻpriklari: Jorj Vashington va Verratsano-Norrous. Muhim yodgorliklari: Ozodlik haykali, Vashington arki.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
New Yorkda italyanlar, yahudiy, xitoy va boshqa millatga mansub aholining koʻcha va kvartallari mavjud. Shahar 19-asr boshidan toʻgʻri burchakli reja asosida shakllana boshladi. 19-asr oʻrtalariga kelib, ulkan shaharga aylandi. Eng katta koʻchalardan biri — Brodvey (uz. 29&nbsp;km). 19—20-asrlarda koʻp qavatli baland binolar qurila boshlandi. 20-asr oʻrtalariga kelib New York uz. 200&nbsp;km keladigan va birbiri bilan tutashib ketgan ulkan shaharlar toʻdasiga aylandi. 17—18-asrlarda qurilgan binolardan ratusha (1803—12), Triniti-Chyorch cherkovi (1839—46), katta muhandislik insho-otlaridan Bruklin koʻprigi (1869—83) va boshqa saqlangan. Koʻp qavatli binolardan Empayr steyt bilding (102 qavat, 1930—31), BMT shtabkvartirasi binosi (1947—52), Xalqaro savdo markazi (2 ta 110 qavatli minora, balandligi 412 m; 1971—73; 2001 yil 11 sentabr da terrorchilar tomonidan portlatilgan) va boshqa Yirik koʻpriklari: Jorj Vashington va Verratsano-Norrous. Muhim yodgorliklari: Ozodlik haykali, Vashington arki.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>


== Manbalar ==
== Manbalar ==

13-Yanvar 2017, 04:01 dagi koʻrinishi

Bu atamaning boshqa maʼnolari ham mavjud. Qarang: Nyu-york (maʼnolari).
Nyu-York
Skyline of New York City
New York Cityning bayrogʻi
Bayroq
New York Cityning rasmiy gerbi
Gerb
Shaharning New York shtatida joylashuvi
Shaharning New York shtatida joylashuvi
40°39′0″N 74°3′0″W / 40.65000°N 74.05000°W / 40.65000; -74.05000 G OKoordinatalari: 40°39′0″N 74°3′0″W / 40.65000°N 74.05000°W / 40.65000; -74.05000 G O
Shtat New York shtati
Tumanlari Bronks
Bruklin
Manhettan
Kuins
Steyten Aylend
Hukumat
 • mer Bill de Blazio
Zichligi 10482 kishi/km2
[[File:|290px|Nyu-York xaritada]]

New York (talaffuzi: Nyu York) — AQShning eng katta sanoat, moliya, savdo-transport hamda siyosiy va madaniy markazi, dunyodagi eng yirik shaharlardan biri. Atlantika okeani sohilida, Gudzon daryosining quyilish joyida. Shaharning markaziy qismi Manxattan o.da joylashgan. Iqlimi moʻtadil, sernam iqlim; yanvarning oʻrtacha temperaturasi G, iyulniki 23°. Yillik yogʻin 1000 mm. Maydoni (shaharning munitsipal chegarasi doirasida, suv havzalarisiz) 953 km². Aholisi 8 mln. kishi (2001). New Yorkning amalda qoʻshilib ketgan shaharlar va shahar atrofi bilan birga maydoni 27 ming km², aholisi 19 mln. kishi. Shahar aholisining koʻpchiligi asli yevropalik, osiyolik va afrikaliklar, xususan, 15 % qoratanlilar, 14 % kelib chiqishiga koʻra italyanlar, 12 % puertorikanlar va boshqalardan iborat. New York 5 ta shahar r-niga boʻlingan. Shaharni mer, munitsipal kengash va hisoblar boshqarmasi idora qiladi. Mer aholi tomonidan 4 yil ga saylanadi. Ilk bor Manxattan o.ga 1613 yilda gollandlar kelib oʻrnashgan. Shaharga 1625 yilda asos solingan. 1626 yildan Yangi Amsterdam deb atalgan. 1664 yilda Yangi Amsterdamni inglizlar bosib olib, gersog Yorkskiy sharafiga New York deb ataganlar. 1785—90 yillarda New York AQShning muvaqqat poytaxti. Shaharda BMT va boshqa xalqaro tashkilotlarning shtab-kvartirasi joylashgan.

New York — AQShda eng katta, dunyoda eng yirik dengiz portlaridan. Chetdan keltiriladigan yuklar (neft, tropik oʻsimliklar mahsuloti, xom ashyo, sanoat buyumlari) chetga chiqariladigan yuklar (sanoat buyumlari, oziq-ovqat)dan 3 marta koʻp. Mamlakat tashki savdo aylanmasining 1/4 qismi New York orqali oʻtadi. Shaharda fond birjasi, bank, sugʻurta jamiyatlari, sanoat va boshqa korporatsiyalarining boshqarmalari joylashgan. 3 ta katta xalqaro aeroport mavjud. Tikuvchilik va poligrafiya sanoatlari salmoqli oʻrin tutadi. Mashinasozlik va metallsozlik (jumladan, elektrotexnika, tayyor qismlardan avtomobil yigʻish, aviaraketasozlik, optika-mexanika), kimyo hamda galantereya va zargarlik buyumlari ishlab chiqarish rivojlangan. Neftni qayta ishlash, rangli metallurgiya, oziq-ovqat sanoati korxonalari bor. Shaharning ayrim qismlarini 60 dan ortiq koʻprik, bir nechta avtomobil tunneli (umumiy uz.

370 km) va yoʻlovchilar tashish paromlari birlashtirib turadi. 1868 yildan metropoliten ishlab turibdi.

New Yorkda 6 universitet, 40 dan ortiq kollej, FA va boshqa akademiyalar, institutlar, yirik kutubxonalar, muzeylar, 70 dan ortiq teatr binolari, Filarmoniya zali, konservatoriya, konsert zallari va boshqa bor.

New Yorkda italyanlar, yahudiy, xitoy va boshqa millatga mansub aholining koʻcha va kvartallari mavjud. Shahar 19-asr boshidan toʻgʻri burchakli reja asosida shakllana boshladi. 19-asr oʻrtalariga kelib, ulkan shaharga aylandi. Eng katta koʻchalardan biri — Brodvey (uz. 29 km). 19—20-asrlarda koʻp qavatli baland binolar qurila boshlandi. 20-asr oʻrtalariga kelib New York uz. 200 km keladigan va birbiri bilan tutashib ketgan ulkan shaharlar toʻdasiga aylandi. 17—18-asrlarda qurilgan binolardan ratusha (1803—12), Triniti-Chyorch cherkovi (1839—46), katta muhandislik insho-otlaridan Bruklin koʻprigi (1869—83) va boshqa saqlangan. Koʻp qavatli binolardan Empayr steyt bilding (102 qavat, 1930—31), BMT shtabkvartirasi binosi (1947—52), Xalqaro savdo markazi (2 ta 110 qavatli minora, balandligi 412 m; 1971—73; 2001 yil 11 sentabr da terrorchilar tomonidan portlatilgan) va boshqa Yirik koʻpriklari: Jorj Vashington va Verratsano-Norrous. Muhim yodgorliklari: Ozodlik haykali, Vashington arki.[1]

Manbalar

  1. ↑ OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil 




"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Nyu-York&oldid=1945325" dan olindi