Chingiz Aytmatov: Versiyalar orasidagi farq
k r2.7.3) (Bot qoʻshdi: hr:Čingiz Ajtmatov |
k Bot: Migrating 49 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q484292 (translate me) |
||
Qator 23: | Qator 23: | ||
[[Turkum:Qirgʻiziston yozuvchilari]] |
[[Turkum:Qirgʻiziston yozuvchilari]] |
||
[[ar:جنكيز أيتماتوف]] |
|||
[[az:Çingiz Aytmatov]] |
|||
[[ba:Айтматов Сыңғыҙ Төрөкул улы]] |
|||
[[be:Чынгіз Тарэкулавіч Айтматаў]] |
|||
[[be-x-old:Чынгіз Айтматаў]] |
|||
[[bg:Чингиз Айтматов]] |
|||
[[ca:Txinghiz Aitmatov]] |
|||
[[cs:Čingiz Ajtmatov]] |
|||
[[cv:Айтматов Чингиз Торекулович]] |
|||
[[cy:Tshingiz Aitmatof]] |
|||
[[da:Tjingiz Ajtmatov]] |
|||
[[de:Tschingis Aitmatow]] |
|||
[[el:Τζινγκίζ Αϊτμάτωφ]] |
|||
[[en:Chinghiz Aitmatov]] |
|||
[[es:Chingiz Aitmátov]] |
|||
[[eu:Txingiz Aitmatov]] |
|||
[[fa:چنگیز آیتماتوف]] |
|||
[[fi:Tšingiz Aitmatov]] |
|||
[[fr:Tchinguiz Aïtmatov]] |
|||
[[he:צ'ינגיז אייטמטוב]] |
|||
[[hr:Čingiz Ajtmatov]] |
|||
[[hsb:Čingiz Ajtmatow]] |
|||
[[hu:Csingiz Ajtmatov]] |
|||
[[hy:Չինգիզ Այթմատով]] |
|||
[[id:Chinghiz Aitmatov]] |
|||
[[it:Čyngyz Ajtmatov]] |
|||
[[ja:チンギス・アイトマートフ]] |
|||
[[ka:ჩინგიზ აითმათოვი]] |
|||
[[kk:Шыңғыс Айтматов]] |
|||
[[ky:Айтматов, Чыңгыз Төрөкулович]] |
|||
[[lb:Tschingis Aitmatow]] |
|||
[[lt:Čingizas Aitmatovas]] |
|||
[[lv:Čingizs Aitmatovs]] |
|||
[[mn:Чингиз Айтматов]] |
|||
[[nl:Tsjyngyz Ajtmatov]] |
|||
[[nn:Tsjingiz Ajtmatov]] |
|||
[[no:Tsjingiz Ajtmatov]] |
|||
[[pa:ਚੰਗੇਜ਼ ਆਇਤਮਾਤੋਵ]] |
|||
[[pl:Czingiz Ajtmatow]] |
|||
[[ps:چنګېز ايتمانوف]] |
|||
[[pt:Chinghiz Aitmatov]] |
|||
[[ro:Cinghiz Aitmatov]] |
|||
[[ru:Айтматов, Чингиз Торекулович]] |
|||
[[sv:Tjingiz Ajtmatov]] |
|||
[[tr:Cengiz Aytmatov]] |
|||
[[tt:Чыңгыз Айтматов]] |
|||
[[uk:Айтматов Чингіз Торекулович]] |
|||
[[vi:Chyngyz Torekulovich Aitmatov]] |
|||
[[zh:钦吉斯·艾特玛托夫]] |
9-Mart 2013, 14:35 dagi koʻrinishi
Chingiz Aytmatov | |
---|---|
Asl ismi | Чынгыз Айтматов |
Tavalludi | 12-dekabr 1928-yil |
Vafoti |
10-iyun 2008-yil (79 yoshda) |
Ijod qilgan tillari | Fransuz tili[1], Rus tili[1][2] va Qirgʻiz tili[1][2] |
Fuqaroligi | SSSR va Qirgʻiziston |
Shoh asari | "Jamila", "Alvido, Gulsara!" |
Chingiz Aytmatov (qirgʻ. Чынгыз Айтматов; 12-dekabr, 1928 - 10-iyun, 2008) Qirgʻiziston yozuvchisi va elchisi boʻlgan. Chingiz To`raqulovich Aytmatov XX asr qirg`iz adabiyotining eng iste`dodli va jahonga tanilgan yirik namoyandalaridan biri bo`lib, u 1928 yil 12 dekabrda Qirg`izistonning Talas vodiysidagi Shakar ovulida tug`ilgan. Bobosi Aytmat og`a ajoyib qo`buzchi, otasi To`raqul Aytmatov davlat va jamoat arbobi, onasi Naima opa o`qimishli, oqila ayol edi. Chingiz dastlab rus maktabida, keyin qirg`iz maktabida o`qidi, qishloq sho`rosida kotib, soliq yig`uvchi, brigada hisobchisi bo`lib ishladi. U 1948 yilda Jambul zooveterinariya texnikumini, 1953 yili Qirg`iziston qishloq xo`jalik institutini tamomlagan. 1956 - 1958 yillarda Moskvada Yozuvchilar uyushmasi qoshidagi Oliy adabiyotchilar kursida tahsil oldi. Chingiz Aytmatov bolaligidanoq badiiy adabiyotga ulkan mehr qo`ygan bo`lib, nasriy asarlar yaratish bilan astoydil shug`ullanadi. Adib nomini ilk bor xalqaro miqyosda mashhur qilgan, 1958 yilda yozilib, jahon xalqlarining 40 dan ortiq tillariga tarjima qilingan asar «Jamila» qissasi bo`ldi. «Jamila» qissasini Lui Aragon «Muhabbat haqida yozilgan jahondagi eng ajoyib qissa» deb atagan. Chingiz Aytmatov davlat va jamoat arbobi sifatida ulkan ishlarni amalga oshirmoqda. U Q. Muhammadjonov bilan hamkorliqda «Fudziyamadagi uchrashuv» nomli drama yozgan. Chingiz Aytmatov Qirg`iziston xalq yozuvchisi (1968), 1995 yildan Markaziy Osiyo xalqlari madaniyati assambleyasi Prezidentidir. U Mustaqil O`zbekistonning «Do`stlik» (1995), «Buyuk xizmatlari uchun» (1998) ordenlari bilan mukofotlangan. Qirg`iziston Reslublikasida Chingiz Aytmatov nomidagi Xalqaro «Oltin medal» mukofoti ta`sis etilgan (1999). Chingiz Aytmatovning asarlari 80 dan ortiq xorijiy tillarga tarjima qilingan. Chingiz Aytmatov «Momo yer», «Qizil durrachali sarvqomatim» kabi asarlarini avval qirg`iz tilida yozib, so`ng o`zi rus tiliga tarjima qilingan. Ba`zi asarlari esa, avval rus tilida yozilib (masalan, «Oq kema», «Alvido, Gulsari») so`ng qirg`iz tiliga o`girildi. Asarlari; «Yuzma-yuz», «Sarvqomat dilbarim», «Somon yo`li» (1963), «Momo yer», «Alvido Gulsari» (1966), «Oq kema», «Sohil yoqalab chopayotgan olapar» (1977), «Hoshim», «Gazetachi Dzyuydo», «Oq yomg`ir», «Sepoyachi», «Qiyomat» (1986, qahramonlari: Ober-Kandalov, Iso, Avdiy, Pontiy Pilat, Iuda, Grishan, Bozorboy, Ko`chqorboev, Guram Juxadze, Bo`ston, Sandro va boshq.), «Birinchi muallim» (1962), «Asrga tatigulik kun», «Kasandra tamg`asi» (1990), «Erta qaytgan turnalar» va boshqalar.
Havolalar
- Gazetachi Zuyo (qirgʻ.)
- Chingiz Aytmatov asarlari (rus.)
- OʻzLib kutubxonasi