Mavlono Ziyrakiy
Mavlono Ziyrakiy (XV XVI asr) – fors-tojik tilida ijod qilgan hirotlik shoir. Nomi “Majolis un-nafois”ning[1] uchinchi majlisida tilga olinadi. Alisher Navoiy uni xushtabʼ shoir, deb atab, quyidagi baytini keltiradi[2]:
Dar rohi ishq sangi jafo
toʻshai man ast
Dar koʻhu dasht lola jigar
goʻshai man ast.
(Mazmuni: Ishq yoʻlida jafo toshlari yoʻl ozigʻimdir; togʻu dashtlarda lola mening jigargoʻshamdir).
“Majolis un-nafois”ning forsiy tarjimasidagi qoʻshimcha maʼlumotlarda turk sultoni Salimshoh Misr safari chogʻida (924 hijriy-qamariy/1518 milodiy) Muhammad Qazviniyga ushbu gʻazalga javob yozishni buyurgani aytiladi va ana shu naziraning matlaʼsi keltiriladi. Zayniddin Vosifiy “Badoyeʼ ul-vaqoe'' asarida Mavlono Ziyrakiyning Navoiy tuzgan yoki qatnashgan yigʻin va anjumanlarda ishtirok etganini qayd etadi.