Madrasa Aminiya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Madrasa Aminiya
Asos solingan 1897 (126 yil avval) (1897)
Oʻquv yurti turi Islomiy universitet
Rektori Hafiz Rashid
Manzili Kashmir Darvozasi, Dehli, Hindiston

Koordinatalari: 28°39′48.830400000003″N 77°13′49.14839999998″E / 28.66356400000000093°N 77.2303189999999944°E / 28.66356400000000093; 77.2303189999999944 G O

Madrasa Aminiya Islamiya Arabiya (asosan Madrasa Aminiya nomi bilan tanilgan) Dehlidagi islom seminariyasidir[1][2].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mahmud Hasan Deobandiyning shogirdi boʻlgan islom olimi Aminiddin Dehlaviy Dehlida madrasa ochish gʻoyasini ishlab chiqqan. U oʻz gʻoyasini hamkasbi Kifoyatulloh Dehlaviy bilan muhokama qiladi va uni qoʻllab-quvvatlashga taklif etadi. Kifoyatulloh bu taklifni rad etib, u allaqachon ustozi Ubayd al-Haq Xonning Shohjahonpurdagi diniy maktabida dars berish bilan shugʻullanganini aytadi[3]. Ammo u Aminga bu maqsadda Anvarshoh Kashmiriyni koʻrib chiqishni taklif qiladi[3]. Amin Anvarshoh Kashmiriyning fikrini qoʻllab-quvvatlaydi va Madrasa Aminiya 1897-yilda Chandni Chovkdagi Sunehri masjidida tashkil etiladi[3][4][5]. Madrasa 1917-yilda Kashmir darvozasi hududiga koʻchirilgan[6].

Shohi Sunheri masjidi, Chandni Chovk, Dehli

Aminiddin Dehlaviy Madrasa Aminiya 1897-yilda tashkil topgan kunidan boshlab, to 1919-yil vafot etgunigacha rektorlik qilgan[3]. Amin vafotidan keyin Mahmud Hasan Deobandiy Kifoyatulloh Dehlaviyni ikkinchi rektor etib tayinlaydi va u 1952-yilda vafot etgunigacha bu lavozimda xizmat qiladi[3]. Ahmad Said Dehlaviy 1952-yil 13-yanvarda rektor etib tayinlanadi[3]. Ahmad ikki yarim yildan ortiq xizmat qilganidan soʻng isteʼfoga chiqdi va keyinchalik Vosif Dehlaviy 1955-yilda rektor boʻladi[3][7]. Vosif 1979-yilda isteʼfoga chiqariladi[3]. Ziyo al-Haq Dehlaviy qisqa muddat rektor boʻlib ishlaydi, uning oʻrniga Vosifning oʻgʻli Jamilur Rahmon Qosmiy tayinlandi[3]. Qosmiy toʻsatdan vafot etgach, muftiy Abdurrahmon seminariya rektori boʻladi[3]. Vosifning ikkinchi oʻgʻli Anisur Rahmon Qosmiy 2017 va 2018-yillarda seminariyada rektorlik qilgan[3][8]. 2019-yil mart oyidan boshlab Hofiz Abdurashid seminariya rektori lavozimida faoliyat yurita boshlagan[9].

Madrasa Aminiyaning zamonaviy inshootlarida tasvirlangan fors tilidagi yozuv

Hadisshunos olim Anvarshoh Kashmiriy seminariyaning birinchi mudiri (Sadr Mudarris) boʻlgan, keyinchalik uning oʻrniga Kifoyatulloh Dehlaviy kelgan, u Aminiddin Dehlaviydan keyingi ikkinchi rektor hisoblanadi[10][11].

Hindiston mustaqilligi faoli va yozuvchi Muhammad Miyan Deobandiy ham ushbu seminariyada hadis professori lavozimida xizmat qilgan[12].

Taniqli bitiruvchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „Towards Secular India: TSI : A Journal of Centre for Study of Society & Secularism“ (1995).
  2. ↑ „English enters in madrassas | Delhi News - Times of India“. The Times of India (2008-yil 8-avgust).
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Bastawi 2017.
  4. ↑ Chopra, Prabha. Delhi Gazetteer, 1976. 2020-yil 22-mayda qaraldi. 
  5. ↑ Hafiz Khursheed Alam Khan. „Sketch of Maulana Abdul Wali Shah“ (Urdu). Kashmir Uzma (2018-yil 5-oktyabr). 2021-yil 3-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 22-may.
  6. ↑ Jhabvala, C. S. H.. Delhi: Phoenix City. Penguin Books India, 24 May 2012. ISBN 9788184754919. 
  7. ↑ Dehlavi 2011.
  8. ↑ „مدرسہ امینیہ اسلامیہ عربیہ میں ختم بخاری شریف کی تقریب کا انعقاد“. Millat Times (2018-yil 30-aprel). Qaraldi: 2021-yil 13-iyul.
  9. ↑ „مجلس تحفظ شریعت اسلامی ہند کے زیر اہتمام کل ہند علماء کانفرنس کا انعقاد !“. Hindustan Urdu Times (2019-yil 27-mart). 2021-yil 17-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 11-iyul.
  10. ↑ Abu Salman Shahjahanpuri. Mufti-e-Azam Hind (ur). Patna: Khuda Bakhsh Oriental Library, 2005 — 105–106 bet. 
  11. ↑ Rizwi 1981.
  12. ↑ „Careers Digest“ (1975). Qaraldi: 2020-yil 22-may.
  13. ↑ Adrawi 2016.

 

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Adrawi, Asir. Karwān-e-Rafta: Tazkirah Mashāhīr-e-Hind, 2nd (ur), Deoband: Darul Muallifeen, April 2016. 
  • Bastawi, Abdul Ghaffar. Madrasa Amīnia Delhi: Apni Tārīkh ke Ā'īne Main, 1 (ur), Delhi: Kutub Khana Azizia, 2017. 
  • Dehlavi, Muḥammad Qāsim. Mawlānā Ḥafīẓurraḥmān Wāsif Dehlavī. New Delhi: Urdu Academy, 2011. ISBN 978-81-7121-176-0. 
  • Rizwi, Syed Mehboob. History of Dar al-Ulum Deoband, 1st, Darul Uloom Deoband: Idara-e-Ehtemam, 1981. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Madrasa_Aminiya&oldid=4002083" dan olindi