Leon Spinks

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Leon Spinks

1995-yil Spinks Ray Kippingga qarshi ringda
Statistikasi
Laqabi Neon
Vazni
  • Cruiserweight
  • Heavyweight
Tavalludi 11-iyul 1953-yil
St. Louis, Missouri, U. S.
Vafoti 5-fevral 2021-yil(2021-02-05)
(67 yoshda)
Henderson, Nevada, U. S.
Uslubi Orthodox

Leon Spinks — amerikalik professional bokschi boʻlib (1953-yil 11-iyul — 2021-yil 5-fevral). Bokschi 1977-yildan 1995-yilgacha musobaqalarda faol ravishda qatnashib kelgan. Oʻzining sakkizinchi professional jangida u 1978-yilda Muhammad Alini ikkiga boʻlingan qarorda magʻlub etib, soʻzsiz ogʻir vazn toifasida chempionlikni qoʻlga kiritadi, bu boks tarixidagi eng katta xafagarchiliklardan biri hisoblanadi. Keyinchalik Spinks, yetti oydan keyin tasdiqlanmagan revansh jangida Ali bilan toʻqnash kelgani uchun WBC unvonidan mahrum boʻlib qoladi va u bir ovozdan qaror bilan magʻlubiyatga uchradi.

Ogʻir vazn toifasida chempion boʻlish va oʻziga xos tishli tirjayishidan tashqari (ikkitasini, keyin esa barcha toʻrtta oldingi tishlarini yoʻqotganligi sababli shunday bokschiga taʼrif berilgan), Spinks Aliga yutqazilganidan keyin uning faoliyati yaʼni boshiga tushgan mana shu ofat bilan mashhur boʻlgan edi[1]. Biroq, u 1981-yilda ogʻir vazn toifasida WBC chempionlik unvoniga (uchinchi raundda texnik nokaut bilan Larry Holmsga yutqazgan) va 1986-yilda WBA cruiser vazn toifasida yana bir bor kurashadi, bokschi oltinchi raundda texnik nokaut bilan Duayt Muhammad Qaviyga yutqazgan.

Havaskor faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Spinks 1974-yildan 1976-yilgacha AAU yengil vazn toifasida ketma-ket uchta milliy chempionatda gʻolib chiqadi, birinchisi boʻlajak chempion Michael Doksga qarshi boʻlgan edi[2]. Oʻsha paytda bokschi dengiz piyodalari korpusida xizmat qilib kelgan[3].

Olimpiada natijalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Spinks 1976-yilda Monrealda boʻlib oʻtgan yozgi Olimpiya oʻyinlarida yengil vaznda oltin medalni qoʻlga kiritadi[4][5]. U final yo‘llanmasida Abdel Latif Fotixi, Anatoliy Klimanov, Ottomar Sakse va Yanush Gortatni mag‘lubiyatga uchratib, Sihto Soria ustidan ham g‘alaba qozonib, oltin medalni qo‘lga kiritib keladi[6].

Spinks havaskor faoliyatida jami 133 ta nokaut bilan 178-7 rekord bilan yakunlagan[7].

Professional faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Spinks professional debyutini 1977-yil 15-yanvarda Nevada shtati Las-Vegas shahrida o‘tkazadi va besh raundda Bob Smithni nokaut bilan mag‘lub etadi[8]. Uning navbatdagi jangi Angliyaning Liverpool shahrida boʻlib oʻtadi va u yerda u Piter Frimanni birinchi raundda nokaut bilan magʻlub etdi[9]. Keyinchalik, u Puerto-Rikolik Pedro Agosto bilan jang qilib, uni birinchi raundda nokautga uchratganida, qarshilik sifati yaxshilanganini koʻrdi[10]. Keyin u Scott LeDouxga qarshi jang olib boradi va Italiya chempioni Alfio Rigettini bir qarorga kelib magʻlub etishga ulgirgan edi[11][12].

Spinks, Ali va boshqalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻsha paytda u 1978-yil 15-fevralda Las-Vegasda (Nevada shtatida boʻlib oʻtgan) 15 raundlik boʻlinish qarorida, aslida bir tomonlama boʻlgan Muhammad Alini magʻlub etib, oʻz vaqtida eng past darajadagi daʼvogar sifatida tarixga kirib qoladi[13]. Spinks oʻzining sakkizinchi professional jangida ogʻir vazn toifasida jahon chempionligini qoʻlga kiritadi, bu jang tarixdagi eng qisqa vaqt oraligʻi boʻlib oʻtgan edi[14]. Keksayib qolgan Ali oson jang boʻlishini kutgan edi, lekin u butun jang davomida charchamagan va jangning soʻnggi soniyalarida Ali yiqilib tushishga tayyor boʻlgan Spinks tomonidan magʻlub boʻlib qoladi[15]. Bu jarayon esa Alining ringni koʻkargan va shishgan holda tark etgan kam sonli holatlardan biri boʻlgan edi.

Revansh jangi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1978-yil 15-sentyabrda Luiziana Superdomeda Ali bilan ikkinchi oʻyini Spinks uchun yomon oʻtadi. Yaxshiroq, oʻtkirroq taktikaga ega boʻlgan Ali kamdan-kam hollarda nazoratni yoʻqotib, oʻn besh raundlik boks ringida bir ovozdan qaror qabul qilinishi bilan unvonini qaytarib oladi[15]. Ali unvonni qaytarib oldi va ogʻir vazn toifasida birinchi uch karra chempion boʻladi[16]. Spinksga hech qachon revansh berilmagan, Ali jangdan keyin nafaqaga chiqadi (garchi u bir necha yil oʻtgach, Larry Holms va Trevor Berbik bilan jang qilish uchun nafaqaga chiqqan boʻlsa ham).

Faolioyatining rivojlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Spinks 1995-yil 19-iyunda Sent-Luisda Rey Kippingni magʻlub etdi
Spinks oʻzining soʻnggi gʻalabasi paytida Sent-Luisdagi „Little Bit of Texas“ da boʻlib oʻtdi

Spinksning navbatdagi jangi, uning yagona 1979-yildagi jangi Monte-Karloda boʻlib oʻtdi, u yerda u birinchi raundda WBA yoʻnalishi boʻyicha boʻlajak jahon chempioni Gerrie Coetzee tomonidan nokautga uchradi[17]. Keyingi jangda Spinks sobiq jahon chempioni va Yevropa chempioni Alfredo Evangelistani 5-raundda nokaut bilan uni mag‘lub etadi[18]. Keyin u Eddy Lopes bilan durang o‘ynadi[19], may oyida Kevin Isaak ustidan nokautga erishadi[20]va oktyabr oyida WBC reytingining yuqori reytingdagi raqibi Bernardo Merkadoni 9-raundda nokaut bilan mag‘lub etib gʻolib boʻladi[21].

Cruiser vazniga oʻtishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu Spinksning yillar davomidagi soʻnggi ogʻir vazndagi jangi boʻlgan edi, chunki u cruiser vazn toifasida boks bilan shugʻullana boshlagan. U oʻn raundda daʼvogar Ayvi Brawnni magʻlub etadi[22]va oʻn ikki raundda sobiq turadi va boʻlajak chempionlikka daʼvogar Jessi Burnettga qarshi qaror qabul qiladi[23].

Boksdan keyingi hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

1990-yillarda Spinks Frontier Martial-Arts Wrestling uchun ishlaydi va 1992-yilda jahon chempionligini qoʻlga kiritadi va uni boks va kurash boʻyicha unvonlarga ega boʻlgan Primo Karneradan keyingi ikkinchi odamga aylantirdi[24]. 1990-yillarning oxirida Spinks yil boʻyi gastrollarda avtograflar namoyishida boshlovchi boʻlib faoliyat olib borgan.

Shaxsiy hayoti va sogʻligʻi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Spinks Sent-Luisda tugʻilib oʻsgan[25].

Leonning oʻgʻli Kori Spinks yarim oʻrta vazn toifasida soʻzsiz chempionlikni qoʻlga kiritgan va ikki marta oʻsmirlar oʻrtasida IBF chempioni ham boʻlgan edi.

1990-yilda Leoning boshqa oʻgʻli Leon Kalvin oʻz sevgilisining uyidan uyiga ketayotganda Sharqiy Sent-Luisda otib oʻldirilgan[26]. Kalvin yengil ogʻir vazn toifasidagi professional bokschi boʻlib, 2-0 rekordini oʻrnatgan va ikkita professional jang oʻtkazgan edi, bu jang esa uning oʻlimidan bir oy oldin boʻlgan edi[27]. Leonning nabirasi va Kalvinning o‘g‘li Leon Spinks III yarim og‘ir vazn toifasidagi janubiy bokschi bo‘lib, yettita nokaut bilan 11-3-1 natija qayd etgan, uning so‘nggi uchrashuvi 2017-yil oktyabr oyida Robbi Kannon bilan olti raundlik durang bo‘lgan[28].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ogʻir vaznda boks boʻyicha chempionlar roʻyxati;
  • Boks boʻyicha soʻzsiz jahon chempionlari roʻyxati;
  • WBC jahon chempionlari roʻyxati;
  • WBC jahon chempionlari roʻyxati;
  • The Ring jahon chempionlari roʻyxati;
  • Mashhur boks oilalari.

Adabiyotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Riches to rags“ The Boston Globe, December 21, 2005
  2. Moriello. „Leon Spinks Is Facing a Sad Ending After a Wasted Boxing Career“. Sportscasting (2020-yil 11-aprel). Qaraldi: 2021-yil 6-fevral.
  3. Barber, James.
  4. „Spinks welcomed home“. The Gaffney Ledger (1976-yil 11-avgust), s. 10. Qaraldi: 2021-yil 6-fevral.
  5. „Leon Spinks, 67-Years-Old, Passes Away After Long Battle With Cancer“ (en-us). BoxingScene. Qaraldi: 2021-yil 6-fevral.
  6. „U.S. boxers haul gold“. archive.nytimes.com (1976-yil 31-iyul). Qaraldi: 2021-yil 6-fevral.
  7. Smith. „Leon Spinks finds his way“. Chicago Tribune. Qaraldi: 2021-yil 6-fevral.
  8. „Leon Spinks Pro Debut Stops Bob Smith This Day January 15, 1977 – Boxing Hall of Fame“. Boxing Hall of Fame. Qaraldi: 2021-yil 6-fevral. [sayt ishlamaydi]
  9. „Ex-Bolton boxer Peter Freeman has no regrets about the day 'Neon' Leon Spinks put his lights out“ (en). The Bolton News. Qaraldi: 2021-yil 6-fevral.
  10. „Leon Spinks KOs Pedro Agosto This Day May 7, 1977 – Boxing Hall of Fame“. Boxing Hall of Fame. 2020-yil 25-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-fevral.
  11. Goodpaster. „Scott LeDoux: The Fighting Frenchman and his shot at the title“. The Grueling Truth (2020-yil 12-aprel). Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  12. Amato. „Alfio Righetti“. www.myboxingfans.com. Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  13. „Leon Spinks, ex-champ who upset Ali, dies at 67“ (en). ESPN.com (2021-yil 6-fevral). Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  14. Ruiz. „Boxing legend Leon Spinks dies at 67“. Fox News (2021-yil 6-fevral). Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  15. 15,0 15,1 „Leon Spinks, ex-champ who upset Ali, dies at 67“ (en). ESPN.com (2021-yil 6-fevral). Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  16. „Leon Spinks“. Cyber Boxing Zone. Qaraldi: 2016-yil 20-noyabr.
  17. Brady, Dave. „Spinks Wasn't in Shape, Former Trainer Opines“. Washington Post (1979-yil 26-iyun). Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  18. Nack. „Spinks was no sphinx“ (en-us). Sports Illustrated. Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  19. „Whicker: Remembering Eddie Lopez, the animal who laughed“. Orange County Register (2017-yil 23-iyul). Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  20. Katz. „Leon Spinks in search of himself and title“. The New York Times (1981-yil 8-iyun). Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  21. „'U.S. Title' Captured By Spinks“. Washington Post. Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  22. Katz. „Leon Spinks starts out in a new class“. The New York Times (1982-yil 24-fevral). Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  23. Katz. „Leon Spinks returns with a victory“. The New York Times (1982-yil 1-noyabr). Qaraldi: 2021-yil 7-fevral.
  24. Pro Wrestling Illustrated, March 1993 issue, p. 27.
  25. „Leon Spinks | American boxer“. Encyclopedia Britannica.
  26. „Leon Spinks's Son Is Fatally Shot“. The New York Times (1990-yil 23-iyul). Qaraldi: 2017-yil 21-avgust.
  27. „Leon Calvin“. BoxRec. Qaraldi: 2018-yil 8-fevral.
  28. „Leon Spinks III“. BoxRec. Qaraldi: 2018-yil 8-fevral.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]