Lamium galeobdolon

Sariq boshli farishta
Ilmiy tasniflash
	O‘simliklar
	Yuksak oʻsimliklar
	Gulli oʻsimliklar
	Ikki urugʻpallalilar
	Asterids
	Lamiales
	Yalpizdoshlar
	Lamium
	L. galeobdolon
Binar nomi
	Lamium galeobdolon; ; (L.) Crantz
Sinonimlar
	Galeopsis galeobdolon L.; Lamiastrum galeobdolon (L.) Ehrend. & Polatschek; Galeobdolon luteum Huds.;

Lamium galeobdolon, odatda sariq bosh farishta, artilleriya zavodi, alyuminiy zavodi yoki sariq choʻchqa tumshugʻi sifatida tanilgan^[1] Yevropada keng tarqalgan yovvoyi gul boʻlib, boshqa joylarda bog‘ oʻsimligi sifatida tabiiylashtirilgan. U Yalpizdoshlar ga xos boʻlgan zigomorf gul tuzilishiga, qarama-qarshi barglarga va kvadrat poyaga ega. Gullari yumshoq sariq rangda, eksenel toʻplamlarda joylashgan. U osongina tarqaladi va shuning uchun odatda bog‘ qoplamasi sifatida ishlatilgan. U ba‘zi joylarda invaziv boʻlishi mumkin va bunday joylarda ekish paytida ehtiyot boʻlish kerak^[2].

Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sariq bosh farishta — katta bargli koʻp yillik oʻsimlik boʻlib, balandligi 40 to 80 cm (16 to 31 in) gacha bo‘ladi. Barglari poyada juft qarama-qarshi joylashgan, keng tuxumsimon, asosi kordatli va tishli chetiga ega. Barglarning pastki qismi koʻpincha binafsha rangga ega. Gulkosa besh boʻlakli. Gultojibarg sariq rangda, uzunligi 15 to 25 mm (0.6 to 1.0 in), gulbarglari uzun naycha va ikkita lab bilan birlashtirilgan. Yuqori labda qalpoqli, pastki labda uchta oʻxshash oʻlchamdagi bo‘lak bor, markaziy qismi uchburchak shaklida boʻlib, koʻpincha toʻq sariq rangli chiziqli^[3].

Taksonomiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

L. galeobdolon bilan duragaylashgan bir qancha oʻzaro yaqin taksonlar mavjud. Ular alohida turlar sifatida qabul qilinmaydi, lekin koʻplab mualliflar bunday o‘simliklarni kichik turlar yoki navlar hisoblanashadi. Ular orasida eng mashhuri rang-barang sariq boshli farishta (subsp. argentatum) boʻlib, barglari koʻpincha rang-barang tusda, keng yarim doira shaklida joylashgan kumush dogʻlarga ega

Tarqalish[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning vatani Yevropa^[4]. Qoʻshma Shtatlarda introduksiya qilingan, Vashington shtatida u " zararli oʻt " deb eʼlon qilingan va sotish taqiqlangan^[5].