Kutab

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Kutab, yoki gutab (ozarbayjoncha: Qutab) — ozarbayjon oshxonasining unli taomi, xamirturushsiz xamirdan toʻldirilgan yarim oy shaklidagi yupqa pishiriq. Magʻiz sifatida goʻsht, oʻtlar, qovoq, anor urugʻlari, pishloq, piyoz ishlatiladi. Kutablar asosan bahor va kuzda tayyorlanadi. Odatda koʻpincha bahorda[1][2] yosh koʻkatlar paydo boʻlishi bilan tayyorlanadi[3][4].

Qoʻy goʻshti (yoki qoʻy kallapochalari) koʻpincha qiyma sifatida ishlatiladi, oʻtmishda qutablar tuya goʻshtidan ham tayyorlangan[5]. Vilyam Poxlebkin oʻzining „Xalqlarimiz milliy taomlari“ kitobining „Ozarbayjon oshxonasi“ boʻlimida Boku, Shamaxi, Ganja kabi yirik shaharlarda anʼanaviy kutab tayyorlashni qayd etadi[6].

Ozarbayjonning Gusar viloyatida lezgin kutablari — afar keng tarqalgan[7]. Lerikda ular „tereli kyata“ (tere — koʻkatlar) deb ataladi va sajda pishiriladi[1][8].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Дадашов 1991.
  2. Григулевич 1996.
  3. Кулинария 1955.
  4. Бунятов, Малеев 1982.
  5. Академия наук Азербайджанской ССР.. Известия. Издательство Академии наук Азербайджанской ССР., 1971 — 73 bet. 
  6. Похлёбкин В.В. „Азербайджанская кухня“,. Национальные кухни наших народов. М.: Лёгкая и пищевая промышленность, 1983 — 161 bet. 
  7. Samiy-samiy: Gusar — kray rekordov i rekordsmenov.
  8. Бабаева Р.И., Атакишиева М.И. „Азербайджанцы. Пища“,. Народы Кавказа. Том 2. М.: АН СССР, 1962 — 129 bet. 

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Н. В. Дадашов. О пище и напитках азербайджанцев Дагестана, Известия Академии наук Азербайджана, Издательство Академии наук Азербайджана, 1991. . — ""K muchnim izdeliyam mojno otnesti i kutabi, nachinyonnie razlichnimi travami. V Lerike ix nazivayut „tereli kyata“ (tere — zelen) i vipekayut na sadje. Osobenno chasto takie kutabi gotovili vesnoy"".
  • Григулевич Н. И.. Этническая экология питания: традиционная пища русских старожилов и народов Закавказья. М.: Российская академия наук, Институт этнологии и антропологии имени Н. Н. Миклухо-Маклая, 1996. . — „Vesnoy izgotovlyalis traditsionnie pirojki (kutabi) iz pshenichnoy muki s nachinkoy iz melko narezannoy zeleni razlichnix dikorastuщix travyanistix rasteniy…“.
  • „Кутабы с мясом, с тыквой, с зеленью“,Азербайджанская кулинария. Баку: Азернешр, 1982 — 76—79 bet. 
  • „Гутап (пирожки с луком), (туркменские блюда)“,Кулинария. М.: Госторгиздат, 1955 — 830 bet. 
  • Kutabi // Kultura pitaniya. Ensiklopedicheskiy spravochnik / Pod red. I. A. Chaxovskogo. — 3-e izdanie. — Mn.: „Belorusskaya ensiklopediya imeni Petrusya Brovki“, 1993. — S. 146. — 540 s. — ISBN 5-85700-122-6.