Kriptografiya
Kriptografiya (yoki kriptologiya; yunoncha κρυπτός (kryptós) - "mahfiy," γράφω (gráfo) - "yozish" yoki λεγειν (legein) - "gapirish" soʻzlaridan tashkil topgan) maʼlumotni sir saqlashni, mahfiylashtirish usullarini oʻrganadi.
Kriptografiya (kripto... va ... gra-fiya), maxfiy yozuv — 1) matnni begona, bexabar kishilar tushunmasligi uchun yozuvni oʻzgartirish tizimi, bunda oldindan kelishilgan vositalardan — belgilardan foydalaniladi. K. diplomatik, harbiy, savdo-sotiq va moliyaga oid hamda diniy va boshqa matnlarni shifrlash uchun ishlatiladi. Bu yozuvning koʻp turlari mavjud: matn harflarini rakamlar bilan almashtirish, harflar oʻrniga har xil shartli belgilar ishlatish, matnda qoʻllanishi). lozim boʻlgan harflar oʻrniga boshqa alifbo harflarini qoʻyib yozish va boshqa Kriptografik yozuv maxsus shifr yordamida oʻqiladi; 2) paleografiyaning maxfiy yozuv tizimi grafikasini oʻrganuvchi tarmogʻi.[1]
Kriptografik algoritmlar[tahrir]
- simmetrik, Yopiq Kalitli Kriptografiya (YKK):
- asimmertrik, Ochiq Kalitli Kriptografiya (OKK):
- Hesh Funktsiyalari:
Manbalar[tahrir]
 |
Ushbu maqolani yozishda Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
 |
Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
