Kolombo operatsiyasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Kolombo operatsiyasi 1975-yilda DINA (Chili maxfiy politsiyasi) tomonidan siyosiy dissidentlarni yoʻq qilish uchun amalga oshirilgan operatsiya edi. Kamida 119 kishi o‘g‘irlab ketilgan va keyinroq o‘ldirilgan. Jurnallarda 119 nafar oʻldirilgan siyosiy raqiblar roʻyxatini eʼlon qilgan[1].

Ushbu soxta jurnallardan biri, LEA deb nomlangan, Argentina farovonlik vazirligiga qaram boʻlgan Codex Editorial tomonidan nashr etilgan boʻlib, Isabel Peronning maslahatchisi va Triple A oʻlim guruhi asoschisi Xose Lopes Rega tomonidan boshqarilgan[2]. Operatsiyadan maqsad milliy va xalqaro jamoatchilik fikrini — Chili va xorijdagi ommaviy axborot vositalarida yolg'on ma'lumotni chop etish orqali — g'oyib bo'lganlar xorijiy xavfsizlik kuchlari bilan to'qnashuvlarda halok bo'lgan yoki ichki tozalashlar qurboni bo'lgan degan fikrni uyg'otish edi.

Augusto Pinochet[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chili sobiq harbiy hukmdori Avgusto Pinochet o‘z xavfsizlik xizmati tomonidan kamida uch dissidentni o‘g‘irlab ketishga aloqadorlikda ayblanib, uy qamog‘iga olindi. 

Sudya Xuan Guzman Tapiya Chili adliyasidan Pinochet DINAga ushbu operatsiyani bajarishni buyurgani haqidagi dalillarni toʻplaganidan soʻng uning daxlsizligini bekor qilishni soʻradi.

2005-yil sentabr oyida Chili Oliy sudi sudya Viktor Montiglioni tergovda ayblab, Pinochetning bu ish boʻyicha daxlsizligini bekor qilishga qaror qildi. 2005-yil noyabr oyida prokurorlarning aytishicha, Kolombo operatsiyasi boʻyicha sud tomonidan tayinlangan mutaxassislar, prezident yengil demensiyadan aziyat chekayotgan boʻlsa-da, sudda boʻlish uchun yetarli darajada yaroqli degan xulosaga kelgan.

Bu ish boʻyicha DINA direktori oʻrinbosari Raul Iturriaga ham ayblangan.

2005-yil dekabr oyida Pinochet sudga tortilishiga loyiq deb topildi. Biroq, Pinochet 2006-yil 10-dekabrda hukm qilinmasdan vafot etdi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. [1] CNN World article, August, 2008
  2. La Gran Mentira — El caso de las „Listas de los 119“ (capitulo 7), published by Equipo Nizkor (ispancha)

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]