Kennan instituti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Kennan instituti ― 1974-yilda Vudro Vilson xalqaro markazi platformasida tashkil etilgan tahlil markazidir. Maqsad — SSSR, postsovet Rossiyasi va boshqa postsovet mamlakatlarini oʻrganish.

Bu Vudro Vilson markazi faoliyatining eng qadimiy yoʻnalishlaridan biri boʻlib, institut 40-yildan ortiq vaqt davomida amerikaliklarning Rossiya haqidagi tushunchalarini yaxshilash va mamlakatlar oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlarga ijobiy taʼsir koʻrsatish ustida ish olib boradi.

Institut oʻz nomini rus inqilobchilarini qoʻllab-quvvatlagan amerikalik jurnalist, sayohatchi, yozuvchi Jorj Kennan sharafiga oldi. Uning katta jiyani Jorj F. Kennan, Amerikaning SSSRga nisbatan „tiyib turish siyosati“ ning otasi. Aynan u tarixchi Frederik Starr bilan birgalikda ushbu institutni yaratish tashabbuskori edi.

Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kennan institutining vakolatxonalari Vashington va Ukrainaning Kiev shaharlarida joylashgan. Xodimlar eng yaxshi arxivlar, kutubxonalar va tadqiqot markazlariga kirish huquqiga ega. Institutda olimlar, hukumat vakillari va ommaviy axborot vositalari gumanitar va ijtimoiy fanlar sohasida stipendiya olishlari mumkin (Galina Starovoitova stipendiyalari, Fulbrayt-Kennan stipendiyalari Rossiya fuqarolari uchun mavjud)[1]. Institutda Rossiya, AQSh, Ukraina va boshqa postsovet mamlakatlari jamoat arboblari va akademik olimlari ishtirokida ochiq maʼruzalar va konferensiyalar oʻtkaziladi. Ofis seminarlar tashkil qiladi, oʻz faoliyati natijalarini hisobotlarda va tijorat nashrlarida eʼlon qiladi[2].

Tadqiqot sohalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oxirgi vaqtda Kennan instituti quyidagi mavzularda tadqiqot olib bormoqda:

  • Postsovet jamiyatlarida din.
  • Postsovet hududida migratsiya.
  • Madaniyat fuqarolik ifodasi shakli sifatida.
  • Markaziy Osiyo.

Hamkorlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kennan instituti quyidagi tashkilotlar bilan hamkorlik qiladi[3]:

  • Xavfsizlik tadqiqotlari xalqaro markazi.
  • Rossiya va Yevrosiyo xavfsizlik tarmogʻi (RES).
  • Shveytsariyadagi Syurix oliy texnik maktabi.
  • Amerika Taʼlim Kengashi (ACE).
  • Taʼlim va madaniyat masalalari byurosi, AQSh.
  • Daniel Morgan nomidagi Milliy xavfsizlik oliy maktabi. AQSh.
  • Nyu-Yorkdagi Karnegi korporatsiyasi.

Ilgari institut Moskvadagi ISE markazi bilan hamkorlik qilib kelgan. Jon va Ketrin MakArtur jamgʻarmasi koʻmagida boshlangan CASE dasturi tufayli Rossiyaning mintaqaviy universitetlarida 9 ta tadqiqot markazlari tashkil etildi, ularning maqsadi gumanitar va ijtimoiy fanlar boʻyicha taʼlimni ragʻbatlantirishdir. Hozirda markazlar universitetlarning oʻzining negizida ishlamoqda va hamkorlik toʻxtatilgan. Rossiya idorasi „xorijiy agentlar“ toʻgʻrisidagi qonun qabul qilinganidan keyin prokuror tekshiruvidan muvaffaqiyatli oʻtganiga qaramay, 2014-yilda yopildi[4].

Xodimlari va olimlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ayni paytda institut xodimlari Natalya Belskaya, Mariya Blekvud, Steysi R. Klosson, Sheril Kross, Jil Dogerti, Jefri Edmonds, Uilyam Xill, Olga Irisova, Nina Yankovich, Yan Kaliski, Maykl Kofman, Dmitriy Kozlov, Edvard Limon, Sara Oates, Ketrin Shuler[5].

2016-yildan beri yozuvchi va jurnalist Sergey Parxomenko institut bilan hamkorlik qiladi. U butun institutning apolitik tabiatini taʼkidlaydi, ammo Kennan instituti Rossiya muxolifati vakillari (Yuliya Latinina, Janna Nemtsova, Yekaterina Shulman, Kirill Rogov, Aleksandr Golts va boshqalar) bilan yaqindan hamkorlik qiladi. 2016-yilda Parxomenko institutda 6 oy davomida mustaqil ommaviy axborot vositalarining Amerika va Yevropa tajribasini umumlashtirish loyihasi ustida ishladi[6]. Institut direktori — Metyu Rojanskiy.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uilson markazi veb-saytidagi Kennan instituti dasturi

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Kennan Institute Fellowships and Internships“ (en). Wilson Center (2011-yil 27-iyul). Qaraldi: 2019-yil 14-fevral.
  2. „About“ (en). Wilson Center (2011-yil 11-iyul). Qaraldi: 2019-yil 14-fevral.
  3. „Partners“ (en). Wilson Center (2011-yil 20-sentyabr). Qaraldi: 2019-yil 14-fevral.
  4. „Институт Кеннана уходит из России?“ (ru). ГОЛОС АМЕРИКИ. 2019-yil 15-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 15-fevral.
  5. „Kennan Institute - Find a Scholar“ (en). Wilson Center. 2019-yil 14-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 14-fevral.
  6. Сергей Кумыш. „«Все, что я делаю последние годы, — это собирание людей вместе»: интервью с Сергеем Пархоменко“. Posta-Magazine.ru. Qaraldi: 2019-yil 14-fevral.