Kardiff universiteti

Kardiff universiteti Uelsning Kardiff shahridagi davlat tadqiqot universitetidir. U 1883-yilda Janubiy Uels va Monmutshir universitet kolleji sifatida tashkil etilgan va 1893-yilda Uels universitetining taʼsischi kollejiga aylandi. U 1988-yilda Uels Fan va Texnologiya Instituti (UWIST) bilan birlashdi, bular: Uels kolleji, Kardiff (Uels universiteti, Kardiff, 1996-yildan). 1997-yilda u ilmiy daraja berish vakolatlarini oldi, ammo ularni toʻxtatib turdi. U 1999 yilda Kardiff universiteti nomini oldi; bu 2005-yilda oʻz ilmiy darajalarini beruvchi mustaqil universitetga aylangandan soʻng uning qonuniy nomiga aylandi.

Kardiff universiteti tadqiqotni jadal olib boradigan Britaniya universitetlari Rassell guruhining yagona Uels aʼzosidir.^[1] Universitet akademiklari va bitiruvchilari orasida uchta davlat yoki hukumat rahbari, ikkita Nobel mukofoti sovrindori, Qirollik jamiyatining 15 nafar aʼzosi, Qirollik muhandislik akademiyasining 11 nafar aʼzosi, Britaniya akademiyasining yetti nafar aʼzosi, Tibbiyot akademiyasining 21 nafar aʼzosi bor. Fanlar va Ijtimoiy fanlar akademiyasining 34 nafar ilmiy xodimi.^[2]

Hozirgi holat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kardiff universiteti Uelsdagi uchinchi eng qadimgi universitet boʻlib, uchta kollejni oʻz ichiga oladi: Sanʼat, gumanitar fanlar va ijtimoiy fanlar; Biotibbiyot va hayot fanlari; va Fizika fanlari va muhandislik.

2018-2019-yillarda Kardiffning aylanmasi 537,1 million funt sterlingni, shu jumladan 116,0 million funt sterling tadqiqot grantlari va shartnomalar bo‘yicha bo‘lgan.^[3] Unda 23,755 ta bakalavriat taʼlim yo‘nalishi va jami 33 260 ta abituriyent (HESA 33,260 maʼlumotlariga 2019/20) uni Buyuk Britaniyadagi eng yirik o‘nta universitetdan biriga aylantiradi. Kardiff universiteti talabalar ittifoqi universitetda va undan uzoqda talabalarning manfaatlarini ilgari surish uchun ishlaydi.

Taniqli bitiruvchilar va oʻqituvchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Prorektorlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kardiff universiteti prorektorlari va direktorlari va undan oldingi universitetlarning roʻyxati (qavslar ichida koʻrsatilgan):

1883-1901 (Janubiy Uels va Monmutshir universitetlari kolleji): Jon Viriamu Jons
1901-1918 (Janubiy Uels va Monmutshir universitetlari kolleji): Ernest Xovard Griffits
1918-1929 (Janubiy Uels va Monmutshir universitetlari kolleji): AH Trow
1929-1949 (Janubiy Uels va Monmutshir universitetlari kolleji): Frederik Ris
1949-1966 (Janubiy Uels va Monmutshir universitetlari kolleji): Entoni Steel
1966-1972 (Janubiy Uels va Monmutshir universitetlari kolleji): CWL Bevan
1972-1987 (Kardiff universitet kolleji): CWL Bevan
1968-1988 (Uels universiteti fan va texnologiya instituti): Ser Aubrey Trotman-Dikkenson
1988-1993: Aubrey Trotman-Dikkenson
1993-2001: Brayan Smit
2001-2012: Devid Grant
2012-yildan hozirgi kungacha: Kolin Riordan

Davlat va hukumat rahbarlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lord Jenkins, sobiq moliya kansleri, ichki ishlar vaziri, Yevropa komissiyasi prezidenti va Oksford universiteti kansleri (bitirmagan)
Barham Solih, Iroq prezidenti, Iroq Kurdiston mintaqasining sobiq bosh vaziri va Iroq federal hukumati bosh vazirining sobiq o‘rinbosari
Faysal al-Fayz, Iordaniya Bosh vaziri

Siyosat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Devid Bahati, Uganda Vazirlar Mahkamasida rejalashtirish boʻyicha davlat moliya vaziri
Kristin Chapman, Cynon vodiysi uchun MS
Jeffri Cuthbert, Gwent Politsiya va Jinoyat boʻyicha komissari, Caerphilly uchun MS va Uels hukumati jamiyatlar va qashshoqlikka qarshi kurash vaziri
Xefin Devid, Caerphilly uchun MS
Ueyn Devid, Kerfilli deputati va Buyuk Britaniyaning Yevropa boʻyicha soya vaziri, mudofaa xaridlari boʻyicha soya vaziri va qurolli kuchlar boʻyicha soya vaziri
SO Davies, konchi, kasaba uyushmasi rasmiysi va Mehnat partiyasi deputati ^[4]
Guto Xarri, teleboshlovchi, London merining aloqa boʻyicha direktori
Elin Jons, Seredigion boʻyicha MS, Uels Milliy Assambleyasi raisligi va Uels hukumatining qishloq ishlari boʻyicha vaziri
Fatou Sanyang Kinteh, Gambiya ayollar, bolalar va ijtimoiy himoya vaziri
Ser Emir Jons Parri, Buyuk Britaniyaning Birlashgan Millatlar Tashkilotidagi doimiy vakili ^[5]
Glenys Kinnock, Yevroparlament deputati va Buyuk Britaniya tashqi ishlar vaziri
Neil Kinnock, Bedwellty va Islwyn uchun deputat , Leyboristlar partiyasi rahbari, Muxolifat rahbari
Mayk Xedjs, Sharqiy Suonsi uchun MS
Hilari Markand, Kardiff Sharqi deputati va Sogʻliqni saqlash vaziri.
Robert Minhinnik, Yerning doʻstlari (Cymru) asoschilaridan biri ^[6]
Kristofer Uolter Monkton, Brenchlilik uchinchi viskont Monkton, Margaret Tetcherning maslahatchisi
Kreyg Oliver, Konservativ partiyaning aloqa boʻyicha direktori
Adam Price, MS va Plaid Cymru rahbari
Bill Rammell, Harlow uchun deputat
Devid Ris, Aberavon MS va Senedd Cymru raisining oʻrinbosari.
Lord Richards, Mudofaa shtabi boshligʻi
Maykl Shrimpton, advokat, siyosatchi va fitna nazariyotchisi
Jon Smit, Glamorgan vodiysi deputati, Mudofaa tanlash qoʻmitasi aʼzosi .
Brayan Uilson, Shimoliy Kanningxem uchun deputat va davlat vaziri.
Mayk Vud, Dadli Janubiy uchun deputat

Akademiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Abdelnasser Abulrob, tibbiyot tadqiqotchisi
Migel Alcubierre, meksikalik nazariy fizik
Rudolf K. Allemann, shveytsariyalik biokimyogari
Gabrielle Allen, kompyuter olimi
Robin Atfild, faylasuf
Martin J. Ball, Linköping universitetining nutq tili patologiyasi professori, Shvetsiya
Pol EA Barbier, Lids universitetining fransuz tili professori
Yehuda Bauer, Quddus Ibroniy universiteti qoshidagi Avraam Xarman nomli zamonaviy yahudiy institutining Xolokost tadqiqotlari professori
Leshek Borysevich, Kembrij universiteti prorektori
Gregori Kemeron, Avliyo Asaf episkopi
Sheila Kameron, advokat va cherkov sudyasi
Archie Cochrane, tibbiyotda ilmiy uslubning kashshofi
Piter Kouls, astrofizika professori
Pol Kolton, Kork episkopi, Kloyn va Ross
Devid Krauch, tarixchi
Alun Davies, biobilim
Xyu Dikson, iqtisodchi
Stiven Dannett, nevrolog
Elis Laura Embleton, biolog, zoolog va sufragist .
Martin Evans, tibbiyot boʻyicha Nobel mukofoti ^[7] 2007-yil
Mahmud Ezzamel, professor
Dimitra Fimi, yozuvchi
Jon S. Fossi, Birmingem universitetining sintetik kimyo professori
Burt Goldberg, universitet professori, mikrobiolog
Karen Xolford, muhandis
Robert Huber, kimyo professori, 1988-yil kimyo boʻyicha Nobel mukofoti laureati ^[8]^[9]
Jon Loughlin, siyosat professori
Vogan Lou, Oksford universitetining xalqaro jamoat huquqi boʻyicha Chichele professori
Ursula Masson, ayollar tarixi va feminizm
Patrik Minford, amaliy iqtisod professori
Jon Uorvik Montgomeri — amerikalik huquqshunos va dinshunos; Patrik Genri kollejining falsafa va xristian tafakkuri boʻyicha taniqli tadqiqotchi professori.^[10]
Kristofer Norris, adabiyotshunos
Keyt Peters, Kembrij universitetining fizika professori Regius
Leyton Durham Reynolds, Oksford universitetining klassik tillar va adabiyot bo‘yicha faxriy professori
Elis Roberts, klinik anatom va osteoarxeolog
Vendi Sadler, fizik va ilmiy kommunikator
HW Lloyd Tanner, matematika va astronomiya professori (1883-1909)
Pamela Teylor, 2004 yildan beri sud-psixiatriya professori
Meena Upadhyaya, tibbiy genetik
Dominik Uoker, Monmut episkopi
Keyt Uord, faylasuf, Gresham ilohiyot professori, Gresham kolleji
Chandra Vikramasinghe, matematik, astronom va astrobiolog, amaliy matematika professori
Rheinallt Nantlais Uilyams, din falsafasi professori , Aberystwyth Birlashgan teologik kolleji direktori
Emma Yhnell, biotibbiyot tadqiqotchisi

Biznes[tahrir | manbasini tahrirlash]

Spenser Deyl, Angliya bankining bosh iqtisodchisi
Endryu Gould, Schlumberger raisi va sobiq bosh direktori ^[11]
Martin Lyuis, shaxsiy moliya jurnalisti, teleboshlovchi va veb-sayt tadbirkori
Dame Meri Perkins, Specsavers asoschilaridan biri
Ceri Pauell, Royal Dutch Shell kompaniyasining yuqori lavozimli direktori
Jon Pettigrew (tadbirkor), bosh direktor, National Grid plc
Lorenzo Simonelli, Baker Hughes kompaniyasi bosh direktori

Sport[tahrir | manbasini tahrirlash]

Neytan Kleverli, professional bokschi va engil vaznda WBO boʻyicha sobiq jahon chempioni
Garet Devis, Uels va Britaniya va Irlandiya Lions xalqaro regbi ittifoqining sobiq futbolchisi va Kardiff regbi futbol klubining hozirgi ijrochi direktori
Jerald Devis, sobiq Uels va Britaniya va Irlandiya sherlari xalqaro regbi ittifoqchisi
Mayk Xoll, sobiq Uels va Britaniya va Irlandiya Lions xalqaro regbi ittifoqi oʻyinchisi
Xezer Nayt, ingliz kriketchisi
Stiven Outerbrij, Bermudlik kriketchi
Jeymi Roberts, Uels va Britaniya va Irlandiya Lions xalqaro regbi ittifoqi oʻyinchisi
Jeyms Tomlinson, ingliz kriketchisi
Bredli Vadlan, uelslik kriketchi
Aleks Gough, Squash oʻyinchisi

Sanʼat va jurnalistika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tim Xeterington, 2011-yilda eng yaxshi hujjatli film uchun Akademiya mukofotiga nomzod

Pol Aterton, televidenie va kino prodyuseri va rejissyori
Mett Barbet, jurnalist
Manish Bhasin, jurnalist va teleboshlovchi
Nik Broomfild, hujjatli film rejissyori va hujjatli filmga qoʻshgan hissasi uchun BAFTA umr boʻyi muvaffaqiyat mukofoti laureati
Filipp Keshian, bastakor
Suw Charman-Anderson, jurnalist va ijtimoiy dasturlar boʻyicha maslahatchi.
Adrian Chiles, teleboshlovchi
Gillian Klark, shoir va Qirolichaning sheʼriyat uchun oltin medali sohibi
Xu Edvards, jurnalist
Ken Elias, rassom / rassom
Maks Foster, CNN langari, CNN Today ^[12]
MA Griffits, shoir
Julia Xartli-Brewer, jurnalist va teleboshlovchi
Jiang Xeping, CCTV Sport dasturlash markazining ijrochi direktori va CCTV-5 nazoratchisi
Tim Xeterington, fotojurnalist va Akademiya mukofotiga nomzod boʻlgan Restreponing hammuallifi
Elis Jeyms, stend-up komediyachi va aktyor
Alun Xoddinott, bastakor
Sioned Jeyms (1974-2016), xor dirijyori
Karl Jenkins, bastakor
Alan Jonston, jurnalist
Riz Xon, jurnalist va televideniye suhbatdoshi
Bernard Nayt, jinoyatchi yozuvchi
Saymon Leyn, The Yogscast Ltd hammuassisi va ijodiy direktori
Gwilym Li, aktyor.
Sian Lloyd, teleboshlovchi
Los Kampesinos!, olti qismli hind pop guruhi
Filipp Madok, aktyor
Pol Murkraft, yozuvchi
Sharon Morgan, aktrisa
Joanna Natasegara, hujjatli film prodyuseri, Netflix „Oq dubulgʻalar“ hujjatli filmi uchun Akademiya mukofoti sovrindori
Sian Phillips, aktrisa
Susanna Reid, teleboshlovchi
Jeyms Rayton, musiqachi
Leo Roulends, uelslik musiqiy bastakor, katolik ruhoniysi
Arlen Sierra, bastakor
Mari Strachan, romanchi va kutubxonachi
Richard Tait, BBC sobiq gubernatori va BBC ishonchli vakili
Kreyg Tomas, muallif
Aleks Tomson, jurnalist va teleboshlovchi
Vedhicka, hind aktrisasi
Greys Uilyams, bastakor
Ron Smerczak aktyor ^[13]
Ibrohim Sheme . Nigeriyalik jurnalist, yozuvchi, noshir

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ „Our universities“. Russell Group. Qaraldi: 2017-yil 11-avgust.
↑ „Honours and awards“ (en). Cardiff University. Qaraldi: 2021-yil 29-aprel.
↑ „FS Cardiff University“.
↑ Biography.
↑ „Former Permanent Representatives“. United Kingdom Mission to the United Nations. 2011-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 4-mart.
↑ „Robert Minhinnick“. British Council. 2011-yil 3-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 4-mart.
↑ „The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2007“. Nobelprize.org. Qaraldi: 2011-yil 9-mart.
↑ „Nobel laureate joins University“. Cardiff University. Qaraldi: 2008-yil 4-iyul.
↑ „The Nobel Prize in Chemistry 1988“. The Nobel Foundation. Qaraldi: 2008-yil 4-iyul.
↑ „JWM's WEB SITE“. Qaraldi: 2012-yil 10-sentyabr.
↑ „Schlumberger CEO to retire, remains as chairman“. Forbes. Qaraldi: 2011-yil 1-avgust.^{[sayt ishlamaydi]}
↑ „CNN International – Anchors & Reporters – Max Foster“. CNN International. Qaraldi: 2011-yil 4-mart.
↑ Ron Smerczak at TVSA.

[1] „Our universities“. Russell Group. Qaraldi: 2017-yil 11-avgust.

[2] „Honours and awards“ (en). Cardiff University. Qaraldi: 2021-yil 29-aprel.

[3] „FS Cardiff University“.

[4] Biography.

[5] „Former Permanent Representatives“. United Kingdom Mission to the United Nations. 2011-yil 7-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 4-mart.

[6] „Robert Minhinnick“. British Council. 2011-yil 3-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 4-mart.

[7] „The Nobel Prize in Physiology or Medicine 2007“. Nobelprize.org. Qaraldi: 2011-yil 9-mart.

[8] „Nobel laureate joins University“. Cardiff University. Qaraldi: 2008-yil 4-iyul.

[9] „The Nobel Prize in Chemistry 1988“. The Nobel Foundation. Qaraldi: 2008-yil 4-iyul.

[10] „JWM's WEB SITE“. Qaraldi: 2012-yil 10-sentyabr.

[11] „Schlumberger CEO to retire, remains as chairman“. Forbes. Qaraldi: 2011-yil 1-avgust.^{[sayt ishlamaydi]}

[12] „CNN International – Anchors & Reporters – Max Foster“. CNN International. Qaraldi: 2011-yil 4-mart.

[13] Ron Smerczak at TVSA.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]