Kapoorlar oilasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kapur oilasi Randhirning tugʻilgan kunini nishonlashda 2016-yil

Kapurlar-hind kinosi sanʼati yaratilganidan beri oʻz hissasini qoʻshib hind kino sanoatida yangiliklar va koʻplab yutuqlar olib kelayotgan kinoijodkorlari oilasidir.

Oila tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Prithviraj 1941-yilda

Oilaning asoschisi, teatr va kino aktyori Prithviraj Kapur (1906-1972) oʻrta sinfga mansub panjobiylar — oilasidan tugʻilgan. Uning otasi Basheshvarnath Kapur politsiya inspektori, bobosi Keshavmal Kapuredi. Prithviraj 18 yoshga toʻlganida, uning oilasi uni 15 yoshli Ramsarni Mehra[1]ga uylantirishdi.

1928-yilda Prithviraj Lahor universitetida oʻqishni tugatdi va otasining xohishiga qarshi Bombeyga (Mumbay) aktyor boʻlish uchun ketdi. U yerda turli kinostudiyalarda boʻldi. U B.P.Mishra tomonidan "Kinochi qiz" (1930) filmida bosh rolni ijro etdi va 1931-yilda Hindistonning birinchi ovozli filmi "Dunyo nuri "ni suratga olishda ota rolini ijro etdi. 1930-yillarda Kalkuttada joylashgan studiyasi filmlarida bosh rollarni ijro etgan. Bu vaqtga kelib u va uning rafiqasi allaqachon uchta farzandli boʻlishgan: Ranbir Raj (1924-yilda Peshovarda tugʻilgan), Devinder (Devi) va Ravinder (Bindi). Ulardan ikkitasi 1931-yilda vafot etgan. Keyinchalik oilada yana uchtasi paydo boʻldi: Shamsher Raj (Shammi), Urmila va Balbir Raj (Shoshi)[1].

Raj Kapur (1924—1988), Prithvirajning toʻngʻich oʻgʻli. Bolaligida u otasining gruppasi bilan kontsert berishni boshladi va 1935-yilda otasi bilan Inquilab filmida oʻzining birinchi film rolini oʻynadi. 1947-yilda u "Nil Kamol" filmida bosh aktyor sifatida debyutlik qildi va keyingi yili u oʻzining rejissor va produser sifatida dramasini boshqardi. U "Tramp" (1951) va "Janob 420" (1955) filmlari chiqqandan keyin, shu jumladan xorijda ham keng shuhrat qozondi. U hayoti davomida sakkiz oʻnlab filmlarda rol oʻynagan va oʻn sakkizta filmning rejissori boʻlgan[2]. U 1988-yilda Dadasaheb Falke mukofotini olganidan bir necha oy oʻtib vafot etdi[3], oʻzining soʻnggi loyihasi "Xina" ni ssenariy yozish bosqichida qoldirib, keyinchalik uning oʻgʻillari tomonidan yakunlandi.

Raj Kapur rafiqasi Krishna bilan

1946-yilning may oyida ota-onasining iltimosiga binoan Raj Krishna Malxotraga uylandi, uning otasi Prithvirajning amakivachchasi[4]. Ularning besh farzandi bor edi: oʻgʻillari Randhir, Rishi va Rajiv va qizlari Ritu (1948-2020) va Rima.[5][6].

Shammi Kapur (1931—2011) Prithvirajning oʻrtancha oʻgʻli. U 13 yoshidan otasining teatrida oʻynagan. U kinodagi debyutini 1953-yilda " Jivan Jyoti " filmida bosh rolni ijro etgan. Uning eng muvaffaqiyatli filmi 1961-yilda "Jungli" filmi edi. 1955-yilda u aktrisa ga uylandi, u oʻgʻli va qizi Kanchanni dunyoga keltirdi. Gita 1965-yilda chechakdan vafot etdi va Shammi toʻrt yildan soʻng Neela Devi Gohilga uylandi[7]. Aktyor oʻtkir buyrak etishmovchiligidan 2011-yil 14-avgustda vafot etdi[8]

Shashi Kapur (1938—2017) Prithvirajning kenja oʻgʻli. U ilk bor ekranda „Sizzling Passion“ (1948) filmida akasi Raj obrazini bolaligida oʻynagan. Bosh qahramon sifatida u 1961-yilda filmda debyut qildi va 1970-yillarda u eng mashhur kino aktyorlaridan biriga aylandi. Olti yoshidan boshlab sahnada chiqish qiladi. Gollivud loyihalarida ham rol oʻynagan birinchi hind aktyorlaridan biri. 1978-yilda otasining xotirasiga bagʻishlab Bombeyda Prithivi-teatr qurdi[9]. „Qora shahzoda Ajuba“ (1991) sovet-hind filmining rejissori boʻlgan. U 1986-yilda New Delhi Timesdagi roli uchun Milliy kino mukofoti va 2015-yilda Dadasaheb Falke mukofoti bilan taqdirlangan[10].

Shashi 1953-1956-yillarda Jeffri Kendal[11] teatr jamoasi bilan Hindistonga gastrol qilgan, uning qizi Jennifer Kendal 1958-yilda turmushga chiqqan. Er-xotinning uchta farzandi bor edi: Kunal Kapur (1960-yilda tugʻilgan), Karan Kapur (1962-yilda tugʻilgan) va Sanjana Kapur (1967-yilda tugʻilgan). Ularning barchasi oʻzlarini kinoda sinab koʻrdilar, asosan otalari tomonidan suratga olingan filmlarda rol oʻynashdi, lekin muvaffaqiyatga erisha olmadilar va kasblarini oʻzgartirdilar: Kunal produser boʻldi, Karan fotograf boʻldi va Sanjana Prithvi teatri boshqaruvini oldi. Shashi 2017-yil 4-dekabrda surunkali buyrak kasalligi[12]dan davolanayotgan shifoxonada vafot etdi.

Randhir Kapur (1947-yilda tugʻilgan) Raj Kapurning toʻngʻich oʻgʻli. U aktyor va rejissor sifatida (Vaqt daryosi) Kal Aaj Aur Kal (1971) filmida debyutlik qilgan. Oʻsha yili u oʻzining hamkasbi Babitaga uylandi, u keyinchalik ikki qizni tugʻildi: Karishma va Kareena. 1988-yilda uning rafiqasi katta qizidan aktrisa boʻlish istagidagi kelishmovchiliklar tufayli uni tark etdi. Biroq, er-xotin hech qachon ajralishmadi va deyarli yigirma yildan soʻng, 2007-yilda ular yana birga boʻlishdi[13].

Rishi Kapur (1952—2020) Raj Kapurning oʻrtancha oʻgʻli. U otasining "Mening ismim masxaraboz" filmida bola aktyor sifatida debyut qilgan, buning uchun u Milliy kino mukofotiga sazovor boʻlgan[14]. Shuningdek, u otasining birinchi bosh rolini — oʻsmirlik sevgisi haqidagi melodrama — "Bobbi" filmida oʻynagan. 1980-yilda u aktrisa Neetu Singxga uylandi, u bilan birga 11 filmda suratga tushdi. Bu nikohda ikki farzand tugʻildi: qizi Ridhima va oʻgʻli Ranbir bobosi sharafiga ism olgan[15]. Aktyor 2020-yil 30-aprelda saraton kasalligidan vafot etdi[16].

Rajiv Kapur (1962—2021) Raj Kapurning kenja oʻgʻli. Otasining soʻnggi "Ganga, sizning suvingiz loyqalangan" filmida bosh rolni oʻynagan (1985). Oxirgi marta 1990-yilda ekranda paydo boʻlgan, keyinchalik u oʻzini rejissor va produser sifatida sinab koʻrgan.

Karisma Kapur (1974-yilda tugʻilgan) — Randhir Kapurning toʻngʻich qizi. U 1991-yilda kollejda oʻqib yurganida "Prem Qaidi" filmida debyut qilgan, keyin esa uni tashlab ketgan. 1990-yillarda u bir nechta blokbasterlarda suratga tushgan va oʻsha davrning yetakchi aktrisalaridan biri boʻlgan[17]. "Raja Hindustani" (1996), "Jinni yurak" (1997), "Birodarni qidirishda" (2000) va "Zubeyda" (2001) filmlaridagi rollari uchun mukofotlangan. 2003-yil sentabr oyida u tadbirkor Sanjay Kapurga turmushga chiqdi, nikohda qiz va oʻgʻil tugʻdi va 2016-yilda ajrashdi[18].

Kareena Kapur (1980-yilda tugʻilgan) Randhir Kapurning kenja qizi. U birinchi marta 2003-yilda "Qochqin" filmida ekranga chiqdi. Uning keyingi asarlari qatorida „Muallif“ (Dev film) (2004), Omkara (2006), „Biz uchrashganimizda“ (2007), "Men seni sevaman, onam! „ filmlaridagi rollari bor (2010). 2012-yilda u ilgari beshta filmda suratga tushgan aktyor Saif Ali Xonga turmushga chiqdi[19] va 2016-yil dekabr oyida oʻgʻil tugʻdi[20].

Ranbir Kapur (1982-yilda tugʻilgan) Rishi Kapur va Neetu Singxning oʻgʻli. U oʻz faoliyatini „Soʻnggi umid“ (2005) filmida rejissor yordamchisi sifatida boshlagan. 2007-yilda u "Sevimli" dramasida debyut qildi. Uning rollari orasida „Uygʻoning Sid“(Wake Up Sid) (2009), „Rok yulduzi“ (Rockstar 2011-yil) va „Barfi!“(Barfi!) (2012)[21][22].

Oila azolari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oilaviy rasmlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 Sampurn Wire. „Interesting Facts and Figures Prithviraj Kapoor“ (en). Thaindian News (8-may 2009-yil). 6-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  2. И. Звегинцева „КАПУР, Радж“,. Кино Азии, Африки, Австралии, Латинской Америки: Режиссёрская энциклопедия. М.: Материк, 2001 — 51−52 bet. ISBN 5-85646-053-7. 
  3. „35th National Film Awards“. ДКФ Индии. 22-mart 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 22-oktabr 2013-yil.
  4. Jain 2009, s. 31.
  5. „Nargis“,Bollywood's Top 20: Superstars of Indian Cinema. New Delhi: Penguin Books (India), 2012 — 51−53 bet. ISBN 9780670085729. 
  6. Kishore Valicha. The Moving Image: A Study of Indian Cinema. London: Sangam, 1986 — 55 bet. ISBN 0861316819. 
  7. „Shammi Kapoor“,Bollywood's Top 20: Superstars of Indian Cinema. New Delhi: Penguin Books, 2012. ISBN 9780670085729. 
  8. „Bollywood actor Shammi Kapoor dies, aged 79“ (en). BBC (14-avgust 2011-yil). 8-dekabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  9. Sumit Joshi „Prithvi Theatre“,. Bollywood Through Ages. Best Book Reads, 2015 — 20 bet. 
  10. „62nd National Film Awards“ (en). ДКФ Индии. 23-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 7-mart 2016-yil.
  11. Encyclopaedia of Hindi Cinema 2003.
  12. „СМИ: в Индии в возрасте 79 лет скончался актер Шаши Капур“ (ru). ТАСС (4-dekabr 2017-yil). 9-avgust 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-aprel 2020-yil.
  13. Vickey Lalwani. „Randhir-Babita back together!“ (en). The Times of India (10-oktabr 2007-yil). 7-avgust 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  14. „17th National Film Awards/18th National Film Awards“. ДКФ Индии. 26-fevral 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 14-oktabr 2013-yil.
  15. „Ranbir named after Raj Kapoor“ (en). The Times of India (2-oktabr 2007-yil). Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  16. „СМИ: умер индийский актер Риши Капур“ (ru). ТАСС (30-aprel 2020-yil). 6-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-aprel 2020-yil.
  17. „Karisma Kapoor: I'm not too sure right now about doing movies“ (en). The Times of India (18-dekabr 2016-yil). 18-may 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  18. „Karisma Kapoor-Sunjay Kapoor divorced: An end to a troubled 13-year marriage“ (en). Firstpost (14-iyun 2016-yil). 18-noyabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  19. „Kareena Kapoor: from brat to Bollywood queen“ (en). Friday (21-iyul 2015-yil). 29-iyun 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  20. „Bollywood couple Kareena Kapoor and Saif Ali Khan have baby“ (en). Daily Mail (20-dekabr 2016-yil). 21-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  21. Nandini Raghavendra. „10 movies that define Ranbir Kapoor's career graph“ (en). The Economic Times (7-iyun 2013-yil). 5-fevral 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  22. Sonal Gera. „From ʻSaawariya’ to ʻTamasha’: Will Ranbir Kapoor rise again?“ (en). The Indian Express (5-iyul 2017-yil). 19-noyabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  23. Vickey Lalwani. „I don’t acknowledge Babita: Sadhana“ (en). The Times of India (2-dekabr 2013-yil). 17-avgust 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 30-noyabr 2017-yil.
  24. Hardayal Hardy. Struggles and sorrows: the personal testimony of a chief justice. Vikas Publishing House Private, 1984 — 36 bet. ISBN 978-0706925630. 
  25. Gupta 2016.
  26. Dwyer 2015.
  27. Bollywood and Globalization: Indian Popular Cinema, Nation, and Diaspora. London (UK), New York (USA): Anthem Press, 2011 — 46 bet. ISBN 978-0-85728-782-3.