Kalenderhane masjidi
Masjid | |
Mamlakat | Turkiya |
Istanbul | Fotih tumani |
Yoʻnalishi | sunniy |
Masjid turi | Jomeʼ-Masjid |
Meʼmoriy uslub | Vizantiya meʼmorchiligi |
Binokorlik sanasi | XII asr |
Minoralar soni | 1 |
Holati | amaldagi |
Kalenderhane masjidi Vikiomborda |
Kalenderhane masjidi (turkcha: Kalenderhane Camii) – Istanbuldagi sobiq sharqiy pravoslav cherkovi, Usmonlilar imperiyasi tomonidan masjidga aylantirilgan. Katta ehtimol bilan cherkov dastlab Theotokos Kyriotissaga bagʻishlab bunyod etilgan boʻlishi mumkin. Bino baʼzan Kalender Haneh Jamissi va St. Mary Diaconissa nomlari bilan ham ataladi. Bino gumbazli, yunon xochli qurilish rejasiga ega Vizantiya arxitekturasining bir nechta saqlanib qolgan namunalaridan hisoblanadi.
Manzili[tahrir | manbasini tahrirlash]
Masjid Turkiyaning Istanbul shahri, Fotih tumani, Vefa hududida joylashgan goʻzal mahallalardan birida bunyod etilgan.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1453-yilda Konstantinopol bosib olingandan soʻng, cherkov shaxsan Mehmed II Fotih tomonidan darvishlarning qalandariylik mazhabi vakillariga berilgan. Darvishlar undan zaviye (turar-joy binosi) va imaret (jamoat oshxonasi) sifatida foydalangan. Shudan keyin Kalenderhane (turkcha: „The house of the Kalenderi“) nomi bilan mashhur boʻlgan.
Frakiyaning bir qancha mulklariga, Istanbul va Galatadagi koʻplab hammomlarga vaqf berilgan[1]. Oradan bir necha yil oʻtib, Arpa Emini Mustafo afandi u yerda maktab va madrasa qurdirgan[1].
1746-yilda Topkapi saroyining Qizlar ogʻasi[2] Hoji Beshir ogʻa (vafoti: 1747) mehrob, minbar va mahfil qurdirib, binoni masjidga aylantirish ishlarini yakuniga yetkazgan[1]. Yongʻinlar sabab vayron boʻlgan va zilzilalardan zarar koʻrgan masjid 1855 hamda 1880–1890-yillarda qayta tiklangan[1]. 1930-yillarda minora chaqmoq tufayli qulab, madrasa vayron qilinganidan keyin masjid mutlaqo tashlandiq bino siatida qoldirib ketilgan[1].
Bino 1970-yillardan boshlab keng koʻlamda restavratsiya qilingan. Oʻn yil davomida masjid Cecil L. Striker va Doğan Kuban tomonidan oʻrganilgan va, nihoyat, XII asrdagi asl holatini qayta tiklangan[3]. Bundan tashqari, minora va mehrob ham qayta tiklangan va masjid musulmonlar namozlarini ado etishlari uchun ochib qoʻyilgan[4].
Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]
-
Kalenderhane masjidi freski
-
Kalenderhane masjidi ichki qismi
-
Kalenderhane masjidi ichki qismi
-
Kalenderhane masjidi ichki qismi hamda gumbazi
-
Kalenderhane masjidi tashqi qismi
-
Kalenderhane masjidi tashqi qismi
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Müller-Wiener (1977), p. 156.
- ↑ He was the chief of the custodians of the Harem in the Sultan's Palace. During the last years of his life he endowed several religious foundations. Müller-Wiener (1977), p. 156.
- ↑ Work at Kalenderhane Camii in Istanbul: First Preliminary Report Cecil L. Striker and Y. Doǧan Kuban Dumbarton Oaks Papers Vol. 21, (1967), pp. 267-271 Published by: Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University Stable URL: https://www.jstor.org/stable/1291266
- ↑ A book by the two authors of the restoration was published in 1997.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Mathews, Thomas F.. The Byzantine Churches of Istanbul: A Photographic Survey. University Park: Pennsylvania State University Press, 1976. ISBN 978-0-271-01210-0.
- Gülersoy, Çelik. A Guide to Istanbul. Istanbul: Istanbul Kitaplığı, 1976. OCLC 3849706.
- Müller-Wiener, Wolfgang. Bildlexikon zur Topographie Istanbuls: Byzantion, Konstantinupolis, Istanbul bis zum Beginn d. 17 Jh (de). Tübingen: Wasmuth, 1977. ISBN 978-3-8030-1022-3.
- Krautheimer, Richard. Architettura paleocristiana e bizantina (it). Turin: Einaudi, 1986. ISBN 978-88-06-59261-5.
- Freely, John. Blue Guide Istanbul. W. W. Norton & Company, 2000. ISBN 978-0-393-32014-5.
- Magdalino, Paul. Studies on the History and Topography of Byzantine Constantinople. Farnham: Ashgate, 2007. ISBN 978-0-86078-999-4.
- Goodyear, William Henry (1902). "A renaissance learning facade at Genoa". The Museum of the Brooklyn Institute of Arts & Sciences Memoirs of Art & Archaeology 1 (1). https://books.google.com/books?id=FDAtAAAAMAAJ&q=william+henry+goodyear+a+renaissance+learning+facade&pg=PA109.
- Striker, Cecil; Y. Dogan Kuban (1967). "Work at Kalenderhane Camii in Istanbul: First Preliminary Report". Dumbarton Oaks Papers 21: 267–271. doi:10.2307/1291266.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Vizantiya 1200 | Kiriotis monastiri
- Archnet
- Kalenderhanening ichki rasmlari
- Theotokos Kyriotissa mozaikalar, freskalar, qazishmalar va boshqalar rasmlari bilan.
- Kalenderhanedagi Avliyo Frensis freskalari (italyancha)