Jeffrey Ashby
| Jeffrey S. Ashby | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi |
Jeffrey Shears Ashby 16-iyun 1954-yil Dallas, Texas, AQSH |
| Fuqaroligi | AQSh |
| Kasbi | Dengiz avizosi, sinov uchuvchisi |
| Millati | Amerikalik |
| Mukofotlari |
  |
| Kosmik karyera | |
| Daraja | Kapitan, USN |
Kosmosdagi vaqt |
27 kun 16 soat 19 minut |
| Tanlash | 1994-yil NASA guruhi 15 |
| Missiyalar | STS-93, STS-100, STS-112 |
Missiya belgisi |
   |
| Isteʼfo | 2008-yil iyun |
Jeffrey Shears Ashby (1954-yil 16-iyunda tugʻilgan) — amerikalik muhandis-mexanik, sobiq dengiz zobiti va aviator, sinov uchuvchisi va NASA astronavti, kosmik kemaning uchta missiyasi faxriysidir. U AQSh dengiz flotida isteʼfodagi kapitan hisoblanadi. Hozirda u Blue Origin kompaniyasida missiya kafolati boshligʻi sifatida ishlaydi.
Shaxsiy malumot[tahrir | manbasini tahrirlash]
Jeff Ashby 1954-yil 16-iyunda Dallasda (Texas) tugʻilgan va Denverning janubi-gʻarbidagi Kolorado shtatining Evergreen shahrida oʻsgan. 1972-yilda Evergreen oʻrta maktabini tamomlagan. U Aydaxo universitetida maktabning dengiz floti zahirasidagi ofitserlarni tayyorlash korpusi (NROTC) qoʻshma dasturi aʼzosi sifatida qatnashdi va 1976-yilda mashinasozlik boʻyicha bakalavr darajasini oldi. Keyinchalik u 1993-yilda Tennessi universitetida aviatsiya tizimlari boʻyicha magistrlik darajasini oldi[1].
Dengiz faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ashby "TOPGUN " nomi bilan ham tanilgan Harbiy-dengiz kuchlari qiruvchi qurollar maktabi va AQSh dengiz sinovlari uchuvchilar maktabining 1986-yil bitiruvchisi boʻlgan. AQSh Harbiy-dengiz kuchlarida sinov uchuvchisi sifatida Esbi F/A-18 samolyotini ishlab chiqishda yordam berdi va Koʻrfaz urushi paytida va undan keyin choʻl boʻroni va Janubiy kuzatuv operatsiyasi va „Umidni davom ettirish“ operatsiyasining bir qismi sifatida jangovar missiyalarda samolyotni boshqardi. U 1991-yilda dengiz flotida yilning eng yaxshi samolyot uchuvchisi deb topildi. Esby USS aviatashuvchisi bortida qiruvchi otryadni boshqargan. 1994-yilda uning eskadroni dengiz flotidagi eng yaxshi F/A-18 eskadroni deb topildi[1].
USS Midway (CV-41) bazasida choʻl boʻroni paytida Ashby jangda Walleye TV boshqariladigan bombani joylashtirgan birinchi F/ A-18 uchuvchisi boʻldi. Ushbu missiya davomida VFA-195 dan F/A-18A Hornet Umm Qasr dengiz bazasidagi T shaklidagi binoga hujum qilish uchun Uolli II ni joylashtirdi. Uning soʻzlariga koʻra, u oʻzining Air Wing (Carier Air Wing 5) Uolini jangda birinchi marta ishlatgan[2].
Keyinchalik urushda, 1991-yil 13-fevralda[3] Ashby va uning brigadasi Midueyga hujum qilishi mumkin boʻlgan Exocet qanotli raketalari bilan qurollangan edi. Super Frelon vertolyotini topdi va yoʻq qildi. Ashby vertolyotga Walleye I-ni qoʻyib yubordi va Midueyga hujumning televizion tasvirlarini qaytarib olib keldi. Bu Fors koʻrfazidagi aviatashuvchilarga Quvaytga yaqinlashish imkonini berdi.[1][2] Urushdan soʻng u 1991-yil may oyida Yaponiyadagi NAF Atsugi koʻrgazmasida Super Frelon (NF-104) bilan uchdi.[2][4]
Ashby dengiz flotidagi faoliyati davomida oltita samolyot tashuvchisini joylashtirish davomida 7000 dan ortiq parvoz soatlarini va 1000 tashuvchi qoʻnishni toʻpladi.[1]
NASA faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Esbi 1994-yil dekabr oyida 40 yoshida astronavt nomzodi sifatida tanlandi. U dastlab 1997-yilda STS-85 uchuvchisi boʻlishi kerak edi, biroq oilaviy kasallik tufayli almashtirildi.[5] U 1999-yil iyul oyida STS-93 va 2001-yil aprelda STS-100, 2002-yil oktyabr oyida STS-112 qoʻmondonligida boʻlgan.
Uning Kolumbiya bortida birinchi parvozi davomida Chandra rentgen observatoriyasini joylashtirdi. Ashbyning Endeavour va Atlantis bortidagi soʻnggi ikki parvozi Xalqaro kosmik stansiya uchun oltinchi va toʻqqizinchi yigʻish missiyalari edi. U 11 million mildan ortiq masofani bosib oʻtdi, Yer atrofida 436 ta orbitada uchdi va koinotda 660 soatdan ortiq (27,5 kun) parvoz qildi[1].
NASAdan keyingi martaba[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ashby Jeff Bezosning Blue Origin koinotga parvozlar boʻyicha xususiy kompaniyasi tomonidan missiyani kafolatlash boshligʻi lavozimiga yollangan[6] u yerda u insonning kosmik parvozi xavfsizligini taʼminlash uchun ishlaydi.[7] U Kolorado shtatining Leyk okrugidagi Twin Lakes shahrida yashaydi.
2019-yilning 15-iyulida Esbi La-Plata tepasi yaqinida 500 fut balandlikdan yiqilib, jiddiy jarohat oldi. Oʻsha kuni kechqurun uning shaxsi aniqlangan va tuzalib ketganidan keyin ertasi kuni ertalab kasalxonaga yotqizilgan.[8]
Mukofotlar va bezaklar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Mudofaadagi yuksak xizmatlari uchun medal
- Xizmatlar legioni
- Hurmatli uchuvchi xoch
- Mudofaadagi xizmatlari uchun medali
- „Buyuk xizmatlari uchun“ medali
- Dengiz kuchlari havo medali (4x)
- Harbiy dengiz floti maqtov medali (2x)
- Dengiz kuchlari muvaffaqiyati medali
- Harbiy-dengiz kuchlarining eng yaxshi hujumchisi (1991)
- NASAning eng yaxshi etakchilik medali
- NASAning alohida xizmatlari uchun medali
- NASA kosmik parvoz medali (3x)
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Biographical Data – Jeffrey S. Ashby (Captain, USN, Ret.)“. NASA (yanvar 2018). 29-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 29-iyul 2019-yil.
Manba xatosi: Invalid
<ref>tag; name "ashby-bio" defined multiple times with different content Manba xatosi: Invalid<ref>tag; name "ashby-bio" defined multiple times with different content Manba xatosi: Invalid<ref>tag; name "ashby-bio" defined multiple times with different content Manba xatosi: Invalid<ref>tag; name "ashby-bio" defined multiple times with different content - ↑ 2,0 2,1 2,2 The Pursuit of Precision — AGM-62 Walleye — The TV-Guided Glide Bomb (2009) USN Naval Air Warfare Center Weapons Division — https://www.youtube.com/watch?v=cPgVsz_TnkE
- ↑ From the Sea: 1990 - 1999. United States Navy.
- ↑ Hiroe. „CVW-5 FA-18A 162829 / NF-104“. Gonavy.jp (19-may 1991-yil).
- ↑ Harwood. „STS-133 Shuttle Report | Injured astronaut replaced on shuttle Discovery’s crew“. Spaceflight Now (19-yanvar 2011-yil). Qaraldi: 16-sentabr 2016-yil.
- ↑ Cofield, Calla. „Blue Origin Offers Tantalizing Preview of Private Space Trips (Video)“. Space.com (22-iyun 2015-yil). Qaraldi: 29-iyul 2019-yil.
- ↑ DuBois. „What biz leaders can learn from astronauts – Former astronaut Jeffrey Ashby discusses what it takes to make last-minute judgment calls in space and building a solid team“. CNN Money (29-iyun 2012-yil). 3-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 12-oktabr 2012-yil.
- ↑ „Former NASA astronaut rescued after Colorado hiking fall“. The Denver Channel. Associated Press (19-iyul 2019-yil). Qaraldi: 21-mart 2020-yil.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- NASA tarjimai holi — Jeffri S. Ashby (kapitan, USN.)
- Spacefacts.de — Jeffri Ashbining tarjimai holi
- Aydaxo universiteti — Bitiruvchilar shon-sharaf zali — 2001 — Jeffri Ashbi — '72-sinf