Jamoliddin al-Ustadar
Jamoliddin al-Ustadar Misrning mamluk sultoni Nosiriddin Farajning amiri boʻlgan[1]. U oʻz davrida juda mahum ahamiyatli shaxs boʻlgan, jumladan, Qohiradagi baʼzi muhim qurilish inshootlarida ishlagan. U ham munozarali shaxs boʻlib, oʻz lavozimidan chetlashtirilib, 1411-yilda qatl etilgan[1].
Jamoliddin madrasasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Jamoliddinning Qohira landshaftiga qoʻshgan eng katta xizmatlaridan biri 1407-yilda Jamoliddin madrasasini loyihalashdagi roli boʻlgan, bu toʻrtta huquq maktabiga bagʻishlangan xoch shaklidagi madrasa[2]. U Misr Qohirasining al-Jamoliya tumanida joylashgan boʻlib, tuman nomi inshootning meʼmoriy taʼsiridan kelib chiqqan. Bu madrasaning dizayni va bezaklari ancha jimjimador boʻlgan, chunki Jamoliddin al-Ashraf madrasasining eskirgan madrasasidan materiallarning bir qismini olgan. U tarix davomida Mamluklar tomonidan, ehtimol, xarajatlarni tejash mexanizmi sifatida qoʻllanilgan amaliyot boʻlishi ham mumkin[3]. Madrasa toʻrt ayvonli sxemada qurilgan, yaʼni u toʻrt xil yoʻlakdan iborat boʻlib, har bir yoʻlak markazda ochiq hovliga qaragan. Unda odatda diniy binolarda uchraydigan barcha xususiyatlar, jumladan, egilgan kirish yoʻlagi, qabr va tahorat maydoni ham mavjud boʻlgan[2]. Biroq, bu madrasaning qurilishi bahs-munozaralardan holi emas edi. Chunki Jamoliddin uni kengaytirish va nafaqaga chiqqan vaqtida yashashi uchun, uni saroyga oʻxshatishga haddan tashqari koʻp materiallar va kapital sarflagani aytiladi. Oxir-oqibat u jamoat etiroziga duchor boʻladi va al-Din Faraj Jamoliddinni qatl qilingan. 1411-yilda madrasa qurilishi bilan bogʻliq bitimlar bekor qilingan[3]. Biroq, u buzib tashlanmagan va u hozirgacha saqlanib qolingan. Madrasa 1992-yilda zilzila oqibatida koʻp asrlik ob-havo va umumiy eskirish tufayli zarar koʻrgan, ammo Madaniyat vazirligi yordami bilan qayta tiklangan[2].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Behrens-Abouseif, Doris. Cairo of the Mamluks. I. B. Tauris: New York, NY. 2007.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „The Mosque of Amir Jamal al-Din al-Ustadar“. www.touregypt.net.
- ↑ 3,0 3,1 „Archnet“. www.archnet.org. 2012-yil 26-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 15-fevral.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Mayer, L.A.. Saracenic Heraldry: A Survey. Oxford: Oxford University Press, 1933. (Mayer, 1933, pp. 31, 257 f; his madrasa, 258)