Integratsiya
Integratsiya (lotincha integratio – tiklash, toʻldirish, integer – butun soʻzidan)— bu suveren davlatlar oʻrtasida tovarlar, xizmatlar, moliya, investitsiya, ishchi kuchi erkin harakatlanadigan iqtisodiy kenglikni tashkil qilish maqsadida birlashish jarayoni. 1) sistema yoki organizmning ayrim qismlari va funksiyalarining oʻzaro bogʻliqlik holatini hamda shunday holatga olib boruvchi jarayonni ifodalaydigan tushuncha; 2) fanlarning yaqinlashishi va oʻzaro aloqa jarayoni; differensiatsiya bilan birga kechadi; 3) 2 va undan ortiq davlatlarning iqtisodiyotini oʻzaro muvofiqlashtirish va birlashtirish[1].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Integratsiya turlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Dasturiy taʼminot sohasida integratsiya bir nechta turlarga boʻlinadi:
- Vertikal integratsiya – Foydalanuvchi interfeysi va funktsional modullar birgalikda ishlashi uchun muayyan ilovalar integratsiyasi[1].
- Gorizontal integratsiya – Har xil ilovalar va xizmatlarning bir-biri bilan oʻzaro ishlashini taʼminlash uchun ishlatiladigan integratsiya turi[2].
- Punkt-punkt integratsiya – Maxsus dasturiy taʼminot echimlarining oʻzaro bogʻlanishi uchun ishlatiladigan integratsiya turi[3].
Integratsiya usullari va texnologiyalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Dasturiy taʼminot integratsiyasida foydalaniladigan usul va texnologiyalar quyidagilardan iborat:
- API integratsiyalari – API’lar yordamida ilovalar birgalikda ishlashiga erishish usuli[4].
- Web xizmatlari – RESTful va SOAP kabi web xizmatlari orqali tizimlarning bir-biri bilan oʻzaro bogʻlanishi[5].
- Middleware – Turli tizimlar oʻrtasida vositachi sifatida xizmat qiladigan dasturiy vositalar[6].
Integratsiya platformalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Integratsiya uchun foydalaniladigan zamonaviy platformalar quyidagilardan iborat:
- Mulesoft – Katta kompaniyalar uchun keng koʻlamli integratsiya yechimlarini taqdim etuvchi platforma[7].
- Zapier – Oson va tez integratsiyalar uchun iPaaS (Integration Platform as a Service) yechimlari[8].
- iPaaS platformalari – iPaaS platformalari integratsiyalarni tez va samarali amalga oshirishga yordam beradi[9].
Dasturiy taʼminot integratsiyasi evolyutsiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Integratsiya sohasining rivojlanishi quyidagi bosqichlarni oʻz ichiga oladi:
- Anʼanaviy ETL (Extract, Transform, Load) jarayonlari, maʼlumotlarni integratsiya qilishda dastlabki bosqichlardan biri boʻlgan[10].
- Mikroservislar asosida ishlovchi zamonaviy integratsiya texnologiyalari, bu texnologiyalar katta va murakkab tizimlar uchun moslashuvchanlikni oshirishga yordam beradi[11].
Integratsiyaning ahamiyati va foydalari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Integratsiya tashkilotlar uchun quyidagi afzalliklarni taqdim etadi:
- Ish jarayonlarini avtomatlashtirish – Turli tizimlarni birlashtirish orqali jarayonlarni tezlashtirish va odam resurslarini tejash[12].
- Maʼlumotlarning aniq va ishonchli almashinuvi – Integratsiya tizimlari maʼlumotlarning oʻz vaqtida va aniq almashinuvini taʼminlaydi[13].
- Xarajatlarni kamaytirish – Integratsiya yechimlari yordamida infratuzilma va operatsion xarajatlarni qisqartirish mumkin[14].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Manba: Software Engineering: Theory and Practice, Pearson Education.
- ↑ Manba: Enterprise Integration Patterns, Gregor Hohpe, Addison-Wesley.
- ↑ Manba: System Integration: A Practical Engineering Guide, Addison-Wesley.
- ↑ Manba: API Design Patterns, Pearson Education.
- ↑ Manba: Web Services: Principles and Technology, Pearson Education.
- ↑ Manba: Enterprise Middleware Solutions, Oracle Press.
- ↑ Manba: The Definitive Guide to Mulesoft Integration Solutions, Wiley.
- ↑ Manba: Integration and Automation with Zapier, McGraw-Hill.
- ↑ Manba: Cloud Integration Solutions: iPaaS Explained, OʻReilly Media.
- ↑ Manba: Data Warehousing Fundamentals, Wiley.
- ↑ Manba: Building Microservices: Designing Fine-Grained Systems, OʻReilly Media.
- ↑ Manba: Automating Business Processes with Integration, Packt Publishing.
- ↑ Manba: Data Integration Best Practices, IBM Press.
- ↑ Manba: Cost Reduction through System Integration, MIT Press.
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |