Inqilob gʻalabasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Inqilob gʻalabasi (ispancha: Triunfo de la Revolución) — Kuba inqilobi gʻalabasini xotirlash uchun har yili 1-yanvarda nishonlanadigan Kuba davlat bayrami sanaladi (xotira kuni). Ozodlik kuni sifatida ham tanilgan (ispancha: Día de la Liberación). Tadbirlar yil oxirida boʻlib oʻtadi va anʼanaviy Yangi yilni nishonlash bilan birlashtiriladi[1][2].


1952-yil 10-martdagi davlat toʻntarishi natijasida Kubada harbiy-politsiya diktaturasini oʻrnatgan harbiy Fulxensio Batista hokimiyat tepasiga kelgan. Keyingi yili uning rejimiga qarshi isyonchilarning qurolli kurashi Fidel Kastro boshchiligidagi 26 iyul harakati ostida olib borilgan. Kuba inqilobi 1953-yil 26-iyulda (Monkada kazarmalari kuni) boshlandi va 1959-yil 1-yanvarda qoʻzgʻolonchilarning gʻalabasiga, davlat tuzilishini sotsialistik respublika bilan almashtirilishiga, qadar davom etgan. Batista hokimiyatdan agʻdarilganidan bir necha kun oʻtgach, Fidel Kastro inqilobning gʻalabasi barcha muammolar darhol hal qilinishini anglatmaydi, lekin „har birimiz endi koshonaga ega boʻlamiz va hayotimiz yengillashadi“ deb eʼlon qildi. 1 yanvar kuni u davom etdi, „biz endigina boshlash huquqini qoʻlga kiritdik“[3].

Kubaliklar uchun Yangi yil qoʻshaloq bayramdir. Bayramlar davomida butun mamlakat boʻylab mitinglar, harbiy paradlar, feyerverklar va kontsertlar oʻtkaziladi. Kuba inqilobiy qurolli kuchlarining birinchi paradi 1960-yilda Inqilob maydonida boʻlib oʻtgan. Kuba jamiyatining muxolifatchi, xususan Florida shtatida surgunda boʻlgan vakillari 1902-yil 20-mayda Ispaniyadan ozod qilinganligini — Mustaqillik kunini milliy bayram sifatida nishonlaydilar. Ular buni inqilobning rasmiy kommunistik gʻalabasi bilan taqqoslaydilar[4][5][6].

Inqilob g‘alabasi Kuba inqilobi sharafiga „Ozodlik oroli“da nishonlanadigan bayramlardan biridir. Bayram har doim, hatto Kastro vafotidan keyin ham, kuchli vatanparvarlik asosiga va inqilobiy tarixiy davr xotiralariga ega boʻlgan. 2-yanvar „Qurolli kuchlarning gʻalabasi“ va 26 iyul Monkada kazarmalari kuni (Milliy qoʻzgʻolon kuni) sifatida tanilgan[7]. 2017-yil 3-yanvar kuni Inqilob maydonida mamlakat qurolli kuchlari tashkil etilganining 60 yilligiga bagʻishlangan harbiy parad boʻlib oʻtishi kerak boʻlgan, lekin Kastroning vafoti munosabati bilan motam eʼlon qilinishi munosabati bilan bir oyga qoldirilgan[8].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Андрей Сидорчик. „Родина или смерть. 7 фактов из истории Кубинской революции“ (ru). aif.ru (2013-yil 26-iyul). 2021-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 23-dekabr.
  2. „Новый год кубинской революции“ (ru). euronews (2015-yil 31-dekabr). 2021-yil 23-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 23-dekabr.
  3. Ларин 2019.
  4. „Тихий праздник упёртых коммунистов. 60-летие революции на Кубе“ (ru). Радио Свобода. 2021-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 16-dekabr.
  5. „The significance of May 20 for Cuban-Americans“ (en). Hudson Reporter (2018-yil 13-may). 2021-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 16-dekabr.
  6. Jersey Journal Guest Columnist. „Why May 20 is so important to Cuban Americans Opinion“ (en). nj (2017-yil 18-may). 2021-yil 16-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 16-dekabr.
  7. Ларионов 2013.
  8. „На Кубе прошел военный парад по случаю 60-летия образования ВС страны_Russian.news.cn“ (ru). russian.news.cn. Qaraldi: 2022-yil 9-yanvar.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ларин Е. А.. Новейшая история стран Латинской Америки: куба 2-е изд. Учебное пособие для, Авторский учебник. М.: Издательство Юрайт, 2019. ISBN 978-5-534-107371. 
  • Ларионов А. В.. Куба. Путеводитель. М.: Вокруг света, 2013. ISBN 978-5-98652-451-1. 

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]