Kontent qismiga oʻtish

Ida Applebroog

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Ida Applebroog

Tavalludi 11-noyabr 1929-yil
Bronks, Nyu-York
Vafoti 21-oktyabr 2023-yil(2023-10-21)
(93 yoshda)
Manhattan
Mukofotlari MacArthur Fellowship

Ida Applebroog (1929-yil 11-noyabr2023-yil 21-oktabr) — amerikalik multimedia rassomi. U oʻzining gender, jinsiy zoʻravonlik va siyosat mavzularini oʻrganuvchi rasmlari va haykallari bilan mashhur edi[1]. Applebroog koʻplab faxriy unvonlarga sazovor boʻlgan, jumladan MacArthur Fellowship „Genius Grant“ stipendiati hamda Parsons dizayn maktabining tasviriy sanʼat boʻyicha faxriy doktori[2]. Applebroog Nyu-York shahrida yashagan[3].

Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ida Applebroog 1929-yil 11-noyabrda Nyu-Yorkning Bronks shahrida yahudiylar oilasida tugʻilgan[4][5]. 1948-yildan 1950-yilgacha u Nyu-York davlat amaliy sanʼat va fanlar institutida oʻqigan[6]. Institutda u tasviriy sanʼatdan koʻra grafik dizaynni koʻproq oʻrgangan. Nyu-York davlat amaliy sanʼat va fanlar institutida oʻqiyotganda, u reklama agentligida ishlay boshladi. Keyinchalik Applebroog reklama agentligida ishlagan davrni shunday eslaydi: „Oʻsha kunlarda jinsiy zoʻravonlik kundalik hodisa edi. Men olti oy davomida reklama agentligida ishladim, keyin isteʼfoga chiqdim“[7].

Reklama agentligidan isteʼfoga chiqqanidan soʻng, Applebroog bolalar kitoblari va tabriknomalar uchun mustaqil illyustrator sifatida ishlashni davom ettirdi. 1950-yilda u oʻrta maktabdagi sevgilisi Gideon Horowitz bilan oila qurdi[8]. U Nyu-York jamoat kutubxonasining sanʼat boʻlimiga ishga kirdi. Shu vaqt ichida u Nyu-York shahar kollejida tungi saboqlarni ham boshladi. 1960-yilga kelib Applebroogning toʻrt farzandi bor edi. Eri doktorlik darajasini olishi uchun Applebroog va uning oilasi Chikagoga koʻchib oʻtishga majbur boʻldi. Chikagoga koʻchib oʻtgandan soʻng, Applebroog Chikagodagi Sanʼat instituti maktabida tahsil oldi.

1968-yilda Applebroog va uning oilasi yana Janubiy Kaliforniyaga koʻchib oʻtdi, u yerda eri akademik lavozimini qabul qildi[9]. 1969-yilda Applebroog qisqa muddat depressiya tufayli kasalxonaga yotqizildi va shu vaqt ichida u turli xil eskizlarini yasashni boshladi[10]. U 1970-yilga kelib kasalxonadan chiqdi va San-Diegodagi studiyasida ijodiy ishini davom ettira boshladi. U kasalxonadan qaytganidan soʻng, u boshqa sanʼat turlari qatorida „matodan qilingan biomorfik shakllar“ haykallarini yaratishni boshladi. Qirq toʻrt yoshida 1972-yilda Long Beach sanʼat muzeyida „Koʻrinmas“ nomli ilk guruh koʻrgazmalaridan birida ishtirok etdi.

2020-yilda Ida Applebroogning ishi Florida shtatining Mayami shahridagi Peres sanʼat muzeyidagi yirik guruh koʻrgazmasiga kiritildi[11][12].

Ida Applebroog 2023-yil 21-oktyabrda 93 yoshida vafot etdi[13][14].

Tanlangan asarlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kitoblar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Galileo asarlari, 1977-yil.
  • Moviy kitoblar, 1981-yil.

Ko'rgazmadan olingan rasmlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • dOCUMENTA (13)

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ida Applebroog, "Ida Applebroog: Monalisa" (Hardcover) 2010. Hauser & Wirth Pub., 2010, ISBN 3952363006
  • Ida Applebroog, "Ida Applebroog: Are You Bleeding Yet?" (Hardcover) 2002. la Maison Red Pub., 2002, ISBN 1-56466-087-7
  • Ida Applebroog, et al. Ida Applebroog: Nothing Personal, Paintings 1987-1997. Art Pub Inc, 1998, ISBN 0-88675-052-0.
  • Ida Applebroog, "Ida Applebroog: Happy Families, A Fifteen-Year Survey. Essays by Marilyn Zeitlin, Thomas Sokolowski and Lowery Sims. Houston, Texas: Contemporary Arts Museum, 1990, ISBN 0-93608-020-5
  • Ida Applebroog, "Ida Applebroog". Essays by Ronald Feldman, Carrie Rickey, Lucy R. Lippard, Linda F. McGreevy and Carter Ratcliff. New York, NY: Ronald Feldman Fine Arts, 1987, ISBN 978-0-09-146610-7
  • Ida Applebroog, "Ida Applebroog: Nostrums". Essay by Carlo McCormick. New York, NY: Ronald Feldman Fine Arts, 1989
  • Ida Applebroog, "Ida Applebroog". Foreword by Noreen O'Hare. Essay by Mira Schor. The Orchard Gallery in association with the Irish Museum of Modern Art, Derry, Northern Ireland, 1993, ISBN 0-90779-770-9
  • Ida Applebroog, Ida Applebroog". Ulmer Museum Catalogue. Foreword by Brigitte Reinhardt and Annelie Pohlen. Essays by Brigitte Reinhardt, Annelie Pohlen, Robert Storr and Carla Schulz-Hoffmann. Ulm, Bonn, and Berlin, Germany: Ulmer Museum, Bonner Kunstverein and RealismusStudio de Neusen Gasellschaft fur Bildende Kunst, 1991, ISBN 3-89322-365-7

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Ida Applebroog“. Public Broadcasting Service (PBS). Qaraldi: 2015-yil 8-mart.
  2. Ida Applebroog : are you bleeding yet? Benjamin Lignel: . New York: La maison Red, 2002. ISBN 1564660877. 
  3. "Ida Applebroog", Art21, Retrieved 13 January 2019.
  4. Great Women Artists. Phaidon Press, 2019 — 38 bet. ISBN 978-0714878775. 
  5. Kennedy, Randy. „Keepsakes, Domestic and Dark“. New York Times (2010-yil 15-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 8-mart.
  6. "Brooklyn Museum: Ida Applebroog", Brooklyn Museum, Retrieved 13 January 2019.
  7. Sultan, Terrie (March–April 1998). "Ida Applebroog: Exposing the Personal". Ms. Magazine VIII (5): 71–73. 
  8. Kennedy, Randy. „Keepsakes, Domestic and Dark“. New York Times. New York Times (2010-yil 15-yanvar). Qaraldi: 2015-yil 8-mart.
  9. Applebroog, Ida. Ida Applebroog : Monalisa.. New York: Hauser & Wirth, 2010. ISBN 9783952363003. 
  10. Steinhauer, Jill. "The Drawings Ida Applebroog Made During a Breakdown", Hyperallergic, Retrieved 13 January 2019.
  11. „Pérez Art Museum Miami Announces All-Female Exhibition • Pérez Art Museum Miami“ (en-US). Pérez Art Museum Miami. Qaraldi: 2023-yil 27-iyun.
  12. „MY BODY, MY RULES – LAST DAYS AT THE PÉREZ ART MUSEUM MIAMI - Arte Al Dia“ (en-US). www.artealdia.com. Qaraldi: 2023-yil 27-iyun.
  13. Ida Applebroog (1929–2023) Art Forum
  14. Ida Applebroog, Whose Art Confronted Relationships, Dies at 93 New York Times

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]