Gonkong Olimpiada oʻyinlarida

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Gonkong birinchi marta 1952-yilda Olimpia o'yinlarida ishtirok etgan, keyin Britaniya mustamlakasi (Britaniya Gonkong) sifatida. O'shandan beri Gonkong har bir yozgi Olimpia o'yinlarida (14 yoz, 4 qish) qatnashgan, 1980-yilgi boykot o'yinlari bundan mustasno, shuningdek, 2002-yildan buyon Qishki Olimpia o'yinlarida qatnashgan. Gonkong o'zining birinchi medalini 1996-yilda, ikkinchi oltin medalini esa 2020-yilgi o'yinlarda qo'lga kiritdi. Ulardan tashqari Gonkong yana yettita medal, uchta kumush va toʻrtta bronza medalini qoʻlga kiritdi. Uning bugungi kundagi eng yaxshi ko'rsatkichi 2020-yilgi Yozgi Olimpia o'yinlari bo'lib, bitta oltin, ikkita kumush va uchta bronza medalini qo'lga kiritdi.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gonkongdan birinchi Olimpia sportchisi 1936-yilda Britaniya mustamlakasi o'rniga Xitoy Respublikasi (hozirda Xitoy Taypeyi sifatida raqobatlashayapti) uchun kurashgan Yvon Yeung edi. Gonkong Milliy Olimpia Qo'mitasi (MOK) 1950-yilda Havaskor sport federatsiyasi va Gonkong Olimpia qo'mitasi sifatida tashkil etilgan va hozirda Gonkong, Xitoyning Sport federatsiyasi va Olimpia qo'mitasi sifatida tanilgan. 1951-yilda XOQ tomonidan tan olingan va keyinchalik Gonkong Buyuk Britaniyadan alohida taqdim etilgan (har qanday oltin medall marosimi uchun Gonkongning mustamlaka bayrog'i ko'tarilgan va Britaniya madhiyasi yangragan) kelajakdagi barcha Olimpia o'yinlarida.

1997-yilda Gonkong suvereniteti Xitoy Xalq Respublikasiga (XXR) o'tkazilgandan so'ng, maxsus ma'muriy hudud uchun MOQ endi Gonkong, Xitoy nomi bilan tanilgan. Gonkong o'zining MOQni saqlab qoladi va Xalqaro Olimpia Qo'mitasining bobosi moddasi tufayli Olimpiadada alohida vakillik qiladi. Har qanday oltin medalni topshirish marosimida Gonkong SAR bayrog'i ko'tariladi va XXR davlat madhiyasi yangradi, hatto Xitoy sportchilari kumush yoki bronza medallarini qo'lga kiritgan holatlarda ham Gonkong SAR bayrog'i Xitoy bayrog'idan yuqorida hilpirab turadi. XXR tomonidan Buyuk Britaniyadan topshirilgunga qadar SARda e'lon qilingan konstitutsiyaga ko'ra ruxsat etilganidek (xususan, Asosiy qonunning 151-moddasi, 7-bobi), u "o'z-o'zidan... munosabatlarni saqlab turishi va rivojlantirishi va xulosa qilishi mumkin. tegishli sohalarda, jumladan, iqtisodiyot, savdo, moliya-valyuta, dengizchilik, aloqa, turizm, madaniyat va sport sohalarida xorijiy davlatlar va mintaqalar hamda tegishli xalqaro tashkilotlar bilan kelishuvlarni amalga oshirish.[1]

2008-yilda Gonkong Pekin Yozgi Olimpiada o'yinlari uchun ot sporti maydonchalari joylashgan joy edi.

Milliy olimpia qo'mitasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gonkong Milliy Olimpia Qo'mitasi, SF&OC korruptsiyaga qarshi Mustaqil Komissiya (ICAC), Bo'sh vaqt va madaniy xizmatlar departamenti (LCSD) tomonidan korruptsiyaga qarshi va yaxshiroq boshqaruvni amalga oshirish uchun bir necha bor ogohlantirilgan. Timothy Fok Olimpia qo'mitasi prezidenti sifatida SF&OC va Fokga nisbatan ko'plab qonunbuzarliklar bo'yicha ayblovlar bor; masalan, 2016-yil avgust oyida Gonkong iqtisodiy jurnali SF&OC va Timoti Fokni turli qonunbuzarliklarda ayblagan maqola e'lon qildi.[2] 2020-yil aprel oyida hukumatning Taftish komissiyasi Olimpia qoʻmitasini oʻrganib chiqqandan soʻng SF&OC bilan bogʻliq turli nosozliklar, jumladan boshqaruvning pastligi tasvirlangan 141 sahifalik hisobotni eʼlon qildi.[3] SCMP taftish komissiyasi bilan kelishilgan va shahar sportining rivojlanishi xavf ostida ekanligini bildirgan tahririyatini e'lon qildi.[4]

Sportchi mashg'ulotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gonkong sport instituti (HKSI) Gonkongdagi elita sportchilar va potentsial olimpiyachilar uchun hukumat tomonidan moliyalashtiriladigan o'quv markazidir. Biroq, uning tanlovi, birinchi navbatda, 20 darajadagi A sport turlarini moliyalashtirish tanqidga sabab bo'ldi; milliardlab HKD A toifali sport turlariga, jumladan, Olimpia sport turi bo'lmagan sport turlariga va "yaqin yillarda hatto hech qanday yutuqga erisha olmaydigan" sport turlariga sarflandi.[5] Bundan tashqari, osiyoliklar yaxshi o'ynagan sport turlarini o'z ichiga olgan 20 toifadagi sport turlaridan tashqari sport uchun mablag' yetishmaydi.[5] Baptistlar universiteti professori va HKSI sobiq bosh direktori Chung Pak-kvonning aytishicha, sarflangan pullar bilan Gonkong 2016-yilgi yozgi Olimpia oʻyinlarida medallar qoʻlga kiritishi kerak edi; o'rniga 0 ta medall qo'lga kiritildi.[5]

Nomlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

1997-yilgacha jamoaning nomi "Gonkong" edi. 1997-yildan keyin jamoa nomi "Gonkong, Xitoy" bo'ldi. Ko'pchilikda  boshqa tillarda bu nom tarjima uchun ishlatiladi (masalan, Fransiya Gonkong, Xitoy, rus Gonkong, Kitay Gonkong, Kitay, Soddalashtirilgan xitoycha zhōngguó Xiānggǎng). Yapon jamoasining nomi ホンコン・チャイナHonkon Chaina va koreyscha jamoaning nomi hae-see-ila Hongkong Chaina boʻlib, mahalliy tarjima oʻrniga “Xitoy” soʻzining inglizcha transliteratsiyasidan foydalanadi.

  1. „Archived copy“. 2016-yil 8-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 13-fevral.
  2. „How a cabal controls Hong Kong's Olympic sports EJINSIGHT - ejinsight.com“. EJINSIGHT. Qaraldi: 2021-yil 5-avgust.
  3. „Watchdog pans Hong Kong Olympic Committee over spending, lack of meetings“ (en). South China Morning Post (2020-yil 29-aprel). Qaraldi: 2021-yil 5-avgust.
  4. „Hong Kong's sport bodies should lift their game“ (en). South China Morning Post (2020-yil 2-may). Qaraldi: 2021-yil 5-avgust.
  5. 5,0 5,1 5,2 „Can Hong Kong nurture even more Olympic medallists? Experts aren't convinced“ (en). South China Morning Post (2021-yil 9-avgust). Qaraldi: 2021-yil 9-avgust.