Germaniya — Filippin munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Germaniya va Filippin davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Germaniya, sariq rangda BAA koʻrsatilgan.

Germaniya — Filippin munosabatlari (nemischa: Deutsch-philippinische Beziehungen; Filipino) Germaniya va Filippinning ikki tomonlama munosabatlariga ishora qiladi. Ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlar mustahkam va ijobiy boʻlib qolmoqda. 1955-yil 25-aprelda imzolangan shartnoma ikki davlat oʻrtasida hamkorlikka olib keldi. Germaniyaning Maniladagi elchixonasi va Sebu shahrida faxriy konsulligi, Filippinning Berlindagi elchixonasi, Frankfurtdagi Bosh konsulligi va Essen, Myunxen va Shtutgartda faxriy konsulliklari bor. Germaniya Gollandiya, Fransiya va Buyuk Britaniyadan keyin Filippinning Yevropa Ittifoqidagi eng yirik savdo sherigi hisoblanadi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nemis-filipin munosabatlarining boshlanishi XIX asrning milliy qahramoni Jose Rizalga borib taqaladi, u bir muncha vaqt Germaniyada yashab, u yerda oʻzining mashhur romani Noli Me Tangereni yozib tugatgan va asarni professor Ferdinand Blumentritt yordamida nashr etgan. Berlinda Rizal yashagan uyga esdalik lavhasi qoʻyilgan va binoni egasidan sotib olish ishlari olib borilmoqda[1]. Jose Rizalning haqiqiy oʻlchamdagi haykali Geydelbergning Vilgelmsfeld shahridagi kichik parkdagi favvorada turibdi. Filippindan Germaniyaga ommaviy migratsiya 1960-yillarning oxirida boshlangan, koʻp sonli filippinlik hamshiralar Germaniya kasalxonalarida ishlagan; ammo, 1973-yilgi neft inqirozining boshlanishi bilan, Germaniyada gastarbayterni yollash asosan toʻxtab qoldi. Filippinlik hamshiralarni yollash 2013-yilda Germaniya Federal bandlik agentligi va Filippinning chet elda bandlik boshqarmasi oʻrtasidagi kelishuv doirasida qayta boshlangan[2]. Nikoh orqali immigratsiya 1980-yillarda boshlangan, har yili taxminan 1000 ayol Filippin elchixonasiga 1990-yilgacha Nikoh shartnomasini tuzish huquqini tasdiqlovchi guvohnoma olish uchun murojaat qilgan[3].

Ikki tomonlama munosabatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Filippin prezidenti Benigno Akino III Germaniya kansleri Angela Merkel bilan Berlinda uchrashdi, 2014-yil 19-sentabr

Filippin tashqi ishlar kotibi Albert del Rosario 2011-yil dekabr oyida Germaniyaga tashrif buyurdi. Rosario hamkasbi Germaniya tashqi ishlar vaziri Vestervelle bilan uchrashdi. Shuningdek, Germaniya tashqi ishlar vaziri Vestervelle 2013-yilning fevral oyida nemis biznes delegatsiyasi hamrohligida Filippinga tashrif buyurgan. Vestervelle prezident Benigno Aquino III va tashqi ishlar kotibi Albert del Rosario bilan muzokaralar olib borgan[4]. Germaniya va Filippin tarixi Manila koʻrfazidagi jang kabi oʻziga xos chorrahalarga kelgan. 2008-yilda Germaniyaning Mabuhay koʻrgazmasining ochilish marosimida sobiq prezident Fidel V. Ramos ishtirok etgan[5].

Germaniyadagi filippinliklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Germaniyada 60 000 dan ortiq filippinliklar[1] turli tabaqadagi odamlar, jumladan, tibbiyot sektori va dengiz sanoatidagi mehnat muhojirlari, shuningdek, xalqaro nikoh agentliklari orqali tanishgan nemis erkaklariga turmushga chiqqan bir qancha ayollardan iborat[1][3]. Germaniyadagi filippinliklar yuzdan ortiq fuqarolik tashkilotlarini tuzganlar[3] . Karaoke tanlovlari ijtimoiy yigʻilishning ayniqsa mashhur shaklidir[6]. Cherkovga asoslangan koʻngillilar ishi ham keng tarqalgan va ayniqsa, Filippindagi mahalliy hamjamiyatga yordam berishga, shuningdek, Filippindagi xayriya loyihalari uchun pul yigʻishga qaratilgan ayol muhojirlarning ijtimoiy faolligini ragʻbatlantirishda muvaffaqiyat keltirgan[3]. Filippinliklar nemis jamiyatiga yaxshi integratsiyalashgan, ularni qoʻshnilari mehnatkash, mohir va tinchliksevar deb bilishadi[1]. Niderlandiyaning van Tilburg universiteti tomonidan 1997-yilda oʻtkazilgan soʻrov natijalariga koʻra, ishtirok etganlarning 75 % i madaniy va tilshunoslik bilan bogʻliq muammolar yoʻqligini his qiladi[6]. Germaniyadagi filippinliklar soni boʻyicha ishonchli hisob-kitoblarni olish qiyin. Germaniyaning Filippindagi elchixonasi 2008-yil holatiga koʻra 35 000 filippinlik fuqaro Germaniyada ishlagan, yana 30 000 nafari esa Germaniya fuqaroligiga qabul qilingan[1]. Har yili taxminan 1300 filippinlik Germaniya fuqaroligini oladi[6]. Germaniya Federal Statistika boshqarmasining rasmiy maʼlumotlariga koʻra, 2003-yil holatiga koʻra, mamlakatda 23 171 filippinlik istiqomat qilgan; Bu raqamga Germaniya fuqarosi sifatida qabul qilingan filippinliklar ham, mamlakatda noqonuniy yashaganlar ham kirmagan. 2007-yilda Filippin migratsiya tadqiqot tarmogʻi olimlari tomonidan oʻtkazilgan tadqiqot noqonuniy yashovchilar soni 40 000 dan oshishi mumkinligini koʻrsatgan[3]. Biroq, Filippin bosh konsulligi Germaniyada noqonuniy istiqomat qilayotgan filippinliklar soni juda oz ekanligini taʼkidlamoqda[6]. Germaniya Federal Statistika boshqarmasi maʼlumotlariga koʻra, hamshiralarning ayollar ustunlik qilgan migratsiyasi natijasida Germaniyadagi Filippin hamjamiyatida gender nomutanosibligi kuchli boʻlib, har bir erkakka deyarli 3,5 ayol toʻgʻri keladi[3]. Faqat Gamburgda bu nisbat teskari[6].

  • Shimoliy Reyn-Vestfaliya — 4517[6]
  • Gessen — 3682[6]
  • Bavariya — 3503[6]
  • Baden-Vyurtemberg — 3282[6]

Filippindagi nemislar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Filippindagi nemislarning joylashishi mustamlaka davrida Germaniya imperiyasi Filippinni egallashga harakat qilganda boshlangan. Bu ayni paytda mamlakatda istiqomat qiluvchi sof yoki aralash nemis millatiga mansub Filippin fuqarolariga ham tegishli. Soʻnggi yillarda bir nechta nemis korxonalari Filippinda doʻkonlar ochganlar va bir qator nemislar Filippinni yangi qarorgoh sifatida tanlaganlar. Filippinda, 1906-yil yanvar oyida tashkil etilganidan beri, Nemis klubi nemislar va filippinliklar uchun dam olish va oʻzaro muloqot qilish joyi boʻlgan.

Taxminan 4000-6000 nemis Filippinda ishlaydi, oʻqiydi yoki shunchaki yashaydi. 2009-yilda 52 nemis kompaniyasi Filippinda joylashgan edi[7].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „German ambassador helping Philippines from 'sidelines'“, The Manila Times, March 12, 2008, June 20, 2009da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: October 13, 2008
  2. ↑ „Germany starts hiring of Filipino nurses“. German Embassy in Manila. 2018-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 20-yanvar.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Hardillo-Werning, Mary Lou U. (2007), „The Filipino Women Migrants in Germany“, in Mongaya Hoegsholm, Filomenita (muh.), In De Olde Worlde: Views of Filipino Migrants in Europe, Philippine Social Science Council/Philippine Migration Research Network, 270–282-bet, ISBN 978-971-8514-29-0
  4. ↑ „Del Rosario seeks support for stronger Philippine-German relations“. Qaraldi: 2013-yil 15-aprel.
  5. ↑ „The Philippine-German connection“. Global Inquirer. 2009-yil 20-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 17-iyul.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 6,8 Opiniano, Jeremaiah M. (December 30, 2004), „A taste of Filipino life in Germany“, OFWJC Newspacket, 3 (12), June 18, 2008da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: October 13, 2008
  7. ↑ „GERMAN INVESTMENTSIN THE PHILIPPINES“. 2013-yil 28-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 27-mart. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Germaniya_—_Filippin_munosabatlari&oldid=3100409" dan olindi