Kontent qismiga oʻtish

Georgiy Mamedov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Georgiy Enverovich Mamedov ( ruscha: Георгий Энверович Мамедов ) (1947-yilda Moskva, SSSRda tugʻilgan) — asli ozarbayjonlik boʻlgan rossiyalik diplomat, Rossiyaning AQSh va Kanadadagi yetakchi rasmiylaridan biri. 1990-yillar va 2000-yillarning boshlarida u NATO, qurol nazorati va Kosovo kabi mavzularda oʻz mamlakatining Qoʻshma Shtatlar bilan bosh suhbatdoshi boʻlgan.

Mamedov 2003-2014-yillarda Rossiyaning Kanadadagi elchisi boʻlib ishlagan [1].

Georgiy Mamedov 1947-yil 9-sentyabrda Moskvada tug'ilgan. Uning otasi Enver Nazimovich Mamedov bir necha yil diplomat bo‘lib ishlagan va keyingi faoliyatining katta qismini sovet ommaviy axborot vositalarida turli lavozimlarda, jumladan, Davlat radio qo‘mitasi raisining o‘rinbosari va radio bo‘yicha o‘rinbosari lavozimlarida o‘tkazishi kerak edi. 1962–1985-yillarda televideniye, 1970-1985-yillarda Sovet televideniyesini bevosita boshqargan [2].

Georgiy Mamedov 1970-yilda Moskva davlat xalqaro munosabatlar institutini tamomlagan. Keyin u 1970-yilda AQSh va Kanada tadqiqotlari institutiga qo'shildi va institut asoschisi, o'sha paytda AQSh bo'yicha yetakchi sovet mutaxassisi Georgiy Arbatovning protejesi bo'ldi.

1972-yilda diplomatik xizmatga kirganidan so'ng, Mamedov 1972-yildan 1973-yilgacha va yana 1977-yildan 1981- yilgacha Vashingtondagi Sovet elchixonasida ishlagan. 1977-yildan 1981-yilgacha Vashingtonda bo'lganida, u uni "Jorj" deb atagan amerikaliklarni hayratda qoldirdi, ammo u KGB bilan ishlaganlikda ham gumon qilingan [3].

1989–90-yillarda Mamedov SSSR Tashqi ishlar vazirligining AQSh va Kanada boʻlimi direktorining birinchi oʻrinbosari, 1990–91-yillarda direktor boʻlib ishlagan [4].

1991-yilda Mamedov Rossiya tashqi ishlar vazirining Amerika qit'asi mamlakatlari bilan aloqalar bo'yicha o'rinbosari bo'ldi va 2003-yilgacha bu lavozimda ishladi [4]. 2003-yil iyun oyida u Rossiyaning Kanadadagi elchisi etib tayinlandi.

Rossiya va AQSh o'rtasidagi eng keskin nizolarni hal qilish ko'pincha Mamedovga tushdi. U Vashingtonni NATO kengayishini asta-sekin davom ettirishga ishontirishga yordam berdi va 1993-yildagi Rossiya konstitutsiyaviy inqirozi paytida prezident Boris Yeltsin Rossiya parlamentini qamal qilish uchun tanklar yuborganida amerikaliklarni ishontirdi. U Ukraina Sovet Ittifoqi parchalanganidan keyin meros bo'lib qolgan barcha yadro qurollaridan voz kechish bo'yicha bitim tuzishga yordam berdi.

AQShning Moskvadagi sobiq elchisi Aleksandr Vershbou Mamedov bilan ilk bor 1980-yillarda uchrashgan; Vershbou Mamedovni "haqiqiy muammolarni hal qiluvchi, har doim o'z manfaatlarini juda tajovuzkor va iroda bilan himoya qilgan, ammo yaxshi sherik bo'lgan odam" deb ta'riflaydi. U bilan aloqada bo'lgan har bir AQSh elchisi uni ishni uddalay oladigan yigit deb topdi." .

Georgiy Mamedov fan nomzodi., tarix fanidan va rus tilidan tashqari ingliz va shved tillarida gapiradi. U turmush qurgan, ikki voyaga yetgan farzandi, bir o‘g‘li va bir qizi bor [1].

Iroq urushiga qarashlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

AQSh Iroqqa bostirib kirishidan oldin Mamedov ITAR-TASSga bergan intervyusida Qo'shma Shtatlar "fojiali xato"ga yo'l qo'yganini e'lon qildi: "Agar Vashington BMT Xavfsizlik Kengashiga e'tibor bermaslikka, BMT Nizomini buzishga va Iroqqa bostirib kirishga qaror qilsa, bu AQSh tomonining fojiali xatosi bo'ladi. . . Rossiya Iroq bilan bog'liq har qanday ultimatumni qat'iyan rad etadi. . . . Rossiyada biz Iroqni na AQSh, na xalqaro hamjamiyat, na qo'shnilari uchun tahdid deb hisoblaymiz. . . . Rossiya Iroqdagi rejimni oʻzgartirishga qaratilgan bosim yoki tahdid kampaniyasida qatnashmaydi”. Agar AQSh harbiy amaliyoti boʻlsa, Rossiya nima qiladi, degan savolga Mamedov shunday javob berdi: “Rossiya Amerikaga qarshi kampaniya boshlamaydi, balki vaziyatni toʻgʻri qonuniy asosga qaytarish uchun bor kuchini sarflaydi. Biz Qo'shma Shtatlarning fojiali xatosidan xursand bo'lmaymiz." .

Ma'lumotnomalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. 1,0 1,1 Georgiy Mamedov's official biography and photo, at the site of Russian Embassy in Canada
  2. "Я не совершал больших подвигов" ("I did no great feats"), interview with Enver Nazimovich Mamedov. "Broadcasting. Телевидение и радиовещание", No. 4, 2005 (ruscha)
  3. Krasnov, Vladislav (1985), Soviet Defectors: The KGB Wanted List, Hoover Press, 154-bet, ISBN 0-8179-8231-0
  4. 4,0 4,1 Biography (ruscha)