General-leytenant (AQSh)
General-leytenant (inglizcha: Lieutenant general) — AQSh Qurolli Kuchlaridagi rasmiy harbiy unvon hisoblanadi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]AQSh armiyasi, AQSh dengiz piyodalari korpusi va AQSh havo kuchlarida mavjud. Bu yuqori martabali ofitserning umumiy unvoni (uch yulduzli general), O-9 maoshi (oyiga taxminan 11 000 dollar). General-leytenant unvoni general-mayor unvonidan yuqori va general (toʻliq) unvonidan past boʻlgan unvondir. General-leytenant unvoni Amerika Qoʻshma Shtatlari dengiz floti va Amerika Qoʻshma Shtatlari qirgʻoq xavfsizligidagi vitse-admiral darajasiga teng.
Bu unvon vaqtinchalik hisoblanadi va AQSh Kongressi roziligi bilan AQSh Prezidenti tomonidan generallarga faqat general-leytenant unvoni (ulovi) ga toʻgʻri keladigan lavozimlarda boʻlgan vaqtlari va 20 yillik xizmat stajlari sharti bilan berilgan. Ushbu unvonga sazovor boʻlgan katta ofitser korpus komandiri yoki unga tenglashtirilgan lavozimni egallashi mumkinligi belgilangan edi.
Bu unvon birinchi marta AQSh Kongressi tomonidan taʼsis etilgan va 1864-yil 2-martda Amerika fuqarolar urushi (1861-65) davrida U.S.Grantga (AQShning boʻlajak prezidenti) berilgan.
Belgilar
[tahrir | manbasini tahrirlash]General-leytenant harbiy unvonlari uchun quyidagi belgilar ishlatilgan va ishlatilgan: kamar, tugmalar, tugmalar va boshqalar. Darajali nishon: yelkama-kamarning pastki chetiga perpendikulyar boʻlgan yelkama-kamardagi uchta (kumush) yulduz.
-
AQSh havo kuchlarining yelkama -kamar.
-
Yeng belgisi.
-
Amerika Qo'shma Shtatlari piyoda motorli transport vositasida xizmat bayrog'i, Ikkinchi Jahon urushi M3 Scout Car, general-leytenant Patton tomonidan zirhli mashina.
Lavozimlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]AQSh armiyasida xizmat stajiga koʻra „general-leytenant“ (Vyetnam urushi avjida oʻttiz olti) oddiy toifadagi qirqdan ortiq lavozim mavjud emas edi[1]:
- AQSh armiyasi bosh shtab boshligʻining 1-oʻrinbosari yordamchisi
- AQSh armiyasi shtab boshligʻining shaxsiy tarkib boʻyicha oʻrinbosari
- AQSh armiyasi shtab boshligʻining harbiy operatsiyalar boʻyicha oʻrinbosari
- AQSh armiyasi shtab boshligʻining taʼminot boʻyicha oʻrinbosari
- Rivojlanish / Armiya qurilishi boʻyicha shtab boshligʻining yordamchisi
- Tadqiqot boʻlimi boshligʻi
- Harbiy zaxira boʻlimi boshligʻi
- Bosh moliyaviy inspektor
- Muhandislik qoʻshinlari qoʻmondoni
- AQSh armiyasining bosh shifokori
- Jangni rivojlantirish boʻlimi boshligʻi
- Qitʼa qoʻmondonligi qoʻmondoni oʻrinbosari
- 1-armiya qoʻmondoni
- 3-armiya qoʻmondoni
- 5-chi armiya qoʻmondoni
- 6-armiya qoʻmondoni
- 18-havo-desant korpusi qoʻmondoni
- 3-chi armiya korpusi qoʻmondoni
- Qoʻshma Shtatlar armiyasining havo mudofaasi boshligʻi
- AQSh armiyasining logistika boʻlimi boshligʻining oʻrinbosari
- Yevropadagi 7-chi armiya korpusi qoʻmondoni
- Tinch okeani qoʻmondonligi qoʻmondoni oʻrinbosari va shtab boshligʻi
- 8-armiya qoʻmondoni oʻrinbosari
- Koreyadagi 1-chi armiya korpusi qoʻmondoni
- 9-chi armiya korpusi qoʻmondoni, Ryukyu orollari
- AQShning Vetnamdagi kuchlari bosh qoʻmondoni oʻrinbosari (chiqib chiqarilgandan keyin bekor qilingan)
- Raketaga qarshi mudofaa tizimini rivojlantirish dasturi rahbari
- Janubiy Evropa ittifoqchi kuchlari shtab boshligʻi
- AQSh Tinch okeani qoʻmondonligi shtab boshligʻi
- Qoʻmondon, 24-armiya korpusi, Vetnam (chekilganidan keyin bekor qilingan)
- Harbiy taʼminot xizmati boshligʻi
- Evropadagi 5-chi armiya korpusi qoʻmondoni
- AQSh Yevropa qoʻmondonligi shtab boshligʻi
- AQSh armiyasi kuchlarini Yevropadagi qoʻllab-quvvatlash boʻlimi boshligʻi
- Oliy bosh qoʻmondonning qoʻshinlar boʻyicha maxsus yordamchisi
- Yevropa quruqlik kuchlari bosh qoʻmondoni oʻrinbosari
Armiya tarkibidan tashqarida bir qator lavozimlar[2]:
- NATOning yagona aloqa tizimi bosh direktorining oʻrinbosari
- Harbiy kartografiya agentligi direktori
- Mudofaa vazirining maʼmuriy va byudjet masalalari boʻyicha oʻrinbosari — Mudofaa vazirining telekommunikatsiyalar boʻyicha yordamchisi
- Shtab boshliqlari birlashgan qoʻmitasi raisining yordamchisi
- Operatsion boʻlimi boshligʻi, OKNSh
- Logistika boʻlimi boshligʻi, OKNSh
- AQSHning NATO shtab-kvartirasi harbiy qoʻmitasidagi vakili oʻrinbosari
- Mudofaa razvedka boshqarmasi direktori
- Mudofaa vazirining kadrlar va harbiy zahiralar boʻyicha yordamchisi
- AQSh Mudofaa vazirligi tadqiqot departamenti direktorining oʻrinbosari
- Mudofaa vazirining xalqaro harbiy hamkorlik boʻyicha oʻrinbosari
- Yadro sinovlari agentligi direktori
- Markaziy razvedka boshqarmasi direktori oʻrinbosari
Shaxslar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Unvon quyidagilarga berildi:
- U. S. Grantu
- Dj. S. Pattonu
Shuningdek
[tahrir | manbasini tahrirlash]- harbiy pozitsiya
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Statement by Hon. Melvin R. Laird, Secretary of Defense. / Hearings on H. R. 16593. — 16 September 1972. — Pt. 5 — P. 404.
- ↑ Statement by Hon. Melvin R. Laird, Secretary of Defense. / Hearings on H. R. 16593. — 16 September 1972. — Pt. 5 — P. 402.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- [1] (Wayback Machine saytida 2014-12-29 sanasida arxivlangan)