General-leytenant (AQSh)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
General-leytenant V.S.Grant, 1866-yil.

General-leytenant (inglizcha: Lieutenant general) — AQSh Qurolli Kuchlaridagi rasmiy harbiy unvon hisoblanadi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

AQSh armiyasi, AQSh dengiz piyodalari korpusi va AQSh havo kuchlarida mavjud. Bu yuqori martabali ofitserning umumiy unvoni (uch yulduzli general), O-9 maoshi (oyiga taxminan 11 000 dollar). General-leytenant unvoni general-mayor unvonidan yuqori va general (toʻliq) unvonidan past boʻlgan unvondir. General-leytenant unvoni Amerika Qoʻshma Shtatlari dengiz floti va Amerika Qoʻshma Shtatlari qirgʻoq xavfsizligidagi vitse-admiral darajasiga teng.

Bu unvon vaqtinchalik hisoblanadi va AQSh Kongressi roziligi bilan AQSh Prezidenti tomonidan generallarga faqat general-leytenant unvoni (ulovi) ga toʻgʻri keladigan lavozimlarda boʻlgan vaqtlari va 20 yillik xizmat stajlari sharti bilan berilgan. Ushbu unvonga sazovor boʻlgan katta ofitser korpus komandiri yoki unga tenglashtirilgan lavozimni egallashi mumkinligi belgilangan edi.

Bu unvon birinchi marta AQSh Kongressi tomonidan taʼsis etilgan va 1864-yil 2-martda Amerika fuqarolar urushi (1861-65) davrida U.S.Grantga (AQShning boʻlajak prezidenti) berilgan.

Belgilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

General-leytenant harbiy unvonlari uchun quyidagi belgilar ishlatilgan va ishlatilgan: kamar, tugmalar, tugmalar va boshqalar. Darajali nishon: yelkama-kamarning pastki chetiga perpendikulyar boʻlgan yelkama-kamardagi uchta (kumush) yulduz.

Lavozimlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

AQSh armiyasida xizmat stajiga koʻra „general-leytenant“ (Vyetnam urushi avjida oʻttiz olti) oddiy toifadagi qirqdan ortiq lavozim mavjud emas edi[1]:

  1. AQSh armiyasi bosh shtab boshligʻining 1-oʻrinbosari yordamchisi
  2. AQSh armiyasi shtab boshligʻining shaxsiy tarkib boʻyicha oʻrinbosari
  3. AQSh armiyasi shtab boshligʻining harbiy operatsiyalar boʻyicha oʻrinbosari
  4. AQSh armiyasi shtab boshligʻining taʼminot boʻyicha oʻrinbosari
  5. Rivojlanish / Armiya qurilishi boʻyicha shtab boshligʻining yordamchisi
  6. Tadqiqot boʻlimi boshligʻi
  7. Harbiy zaxira boʻlimi boshligʻi
  8. Bosh moliyaviy inspektor
  9. Muhandislik qoʻshinlari qoʻmondoni
  10. AQSh armiyasining bosh shifokori
  11. Jangni rivojlantirish boʻlimi boshligʻi
  12. Qitʼa qoʻmondonligi qoʻmondoni oʻrinbosari
  13. 1-armiya qoʻmondoni
  14. 3-armiya qoʻmondoni
  15. 5-chi armiya qoʻmondoni
  16. 6-armiya qoʻmondoni
  17. 18-havo-desant korpusi qoʻmondoni
  18. 3-chi armiya korpusi qoʻmondoni
  19. Qoʻshma Shtatlar armiyasining havo mudofaasi boshligʻi
  20. AQSh armiyasining logistika boʻlimi boshligʻining oʻrinbosari
  21. Yevropadagi 7-chi armiya korpusi qoʻmondoni
  22. Tinch okeani qoʻmondonligi qoʻmondoni oʻrinbosari va shtab boshligʻi
  23. 8-armiya qoʻmondoni oʻrinbosari
  24. Koreyadagi 1-chi armiya korpusi qoʻmondoni
  25. 9-chi armiya korpusi qoʻmondoni, Ryukyu orollari
  26. AQShning Vetnamdagi kuchlari bosh qoʻmondoni oʻrinbosari (chiqib chiqarilgandan keyin bekor qilingan)
  27. Raketaga qarshi mudofaa tizimini rivojlantirish dasturi rahbari
  28. Janubiy Evropa ittifoqchi kuchlari shtab boshligʻi
  29. AQSh Tinch okeani qoʻmondonligi shtab boshligʻi
  30. Qoʻmondon, 24-armiya korpusi, Vetnam (chekilganidan keyin bekor qilingan)
  31. Harbiy taʼminot xizmati boshligʻi
  32. Evropadagi 5-chi armiya korpusi qoʻmondoni
  33. AQSh Yevropa qoʻmondonligi shtab boshligʻi
  34. AQSh armiyasi kuchlarini Yevropadagi qoʻllab-quvvatlash boʻlimi boshligʻi
  35. Oliy bosh qoʻmondonning qoʻshinlar boʻyicha maxsus yordamchisi
  36. Yevropa quruqlik kuchlari bosh qoʻmondoni oʻrinbosari

Armiya tarkibidan tashqarida bir qator lavozimlar[2]:

  1. NATOning yagona aloqa tizimi bosh direktorining oʻrinbosari
  2. Harbiy kartografiya agentligi direktori
  3. Mudofaa vazirining maʼmuriy va byudjet masalalari boʻyicha oʻrinbosari — Mudofaa vazirining telekommunikatsiyalar boʻyicha yordamchisi
  4. Shtab boshliqlari birlashgan qoʻmitasi raisining yordamchisi
  5. Operatsion boʻlimi boshligʻi, OKNSh
  6. Logistika boʻlimi boshligʻi, OKNSh
  7. AQSHning NATO shtab-kvartirasi harbiy qoʻmitasidagi vakili oʻrinbosari
  8. Mudofaa razvedka boshqarmasi direktori
  9. Mudofaa vazirining kadrlar va harbiy zahiralar boʻyicha yordamchisi
  10. AQSh Mudofaa vazirligi tadqiqot departamenti direktorining oʻrinbosari
  11. Mudofaa vazirining xalqaro harbiy hamkorlik boʻyicha oʻrinbosari
  12. Yadro sinovlari agentligi direktori
  13. Markaziy razvedka boshqarmasi direktori oʻrinbosari

Shaxslar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Unvon quyidagilarga berildi:

Shuningdek[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • harbiy pozitsiya

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Statement by Hon. Melvin R. Laird, Secretary of Defense. / Hearings on H. R. 16593. — 16 September 1972. — Pt. 5 — P. 404.
  2. Statement by Hon. Melvin R. Laird, Secretary of Defense. / Hearings on H. R. 16593. — 16 September 1972. — Pt. 5 — P. 402.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]