Gargamel

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Gargamel — "Smurflar" filmining xayoliy qahramoni. U shou va komikslarning asosiy antagonisti sanaladi. Sehrgar va Smurflarning qasamyod qilgan dushmani, uning asosiy maqsadi ularni yoʻq qilish, yeyish yoki oltinga aylantirish deya hayoliy toʻqima obraz hisoblanadi.

Tashqi koʻrinishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gargamel — doimiy ravishda smurflarni ostidan poylab yuruvchi obrazni jonlantirgan. Smurflarning hayoli boʻyicha Gargamel eskirgan va yamoqli xalat kiygan va tishlari chirigan holatda tasvitlanadi. U Smurflarni yomon koʻradigan misantrop, garchi u uchun biror narsa boʻlsa, u darxol oʻzini doʻst sifatida koʻrsatadi.

Gargamel vayronaga aylangan, ammo mustahkam qurilgan uyda oʻzining qoʻpol mushugi Azrael (yaʼni tilidagi tarjimada mushugining nomi Bezbet) bilan yashaydi[1]. Gargamel tez-tez mushugini haqorat qiladi, lekin Gargamel aslida uni yaxshi koʻradi. "Smurflar" serialining bir epizodida Azroil qochib ketganida Gargamel tushkunlikka tushib, qaytib kelishini orzu qiladi. Boshqa epizodda Baltazar (Gargamelning shafqatsiz choʻqintirgan otasi) Azroil moʻynasi uchun doʻstlashgan yovvoyi mushukni oʻldirmoqchi boʻladi va Gargamel undan bu ishga yoʻl qoʻymaslikni iltimos qiladi.

Uning Smurflar bilan toʻqnashuvi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gargamel 1959-yilda nashr etilgan "Le Voleur de schtroumpf " („Smurfnapper“) asarida birinchi marta paydo boʻlganida, Falsafa toshining mashhur alkimyoviy afsonasiga muvofiq oltin qilish uchun iksir uchun ingredient sifatida zarur boʻlgan Smurfni qoʻlga oldi. Boshqa Smurflar unga qarshi chiqishdi va oʻgʻirlangan Smurfni ozod qilishadi. Sehrgar magʻlub boʻladi va xoʻrlandi, „Bundan keyin nizo shaxsiy boʻladi“, deb qasos oladi.

Baʼzida u Smurflarni isteʼmol qilishni istab qoladi, boshqa paytlarda esa ulardan oltin yasashni xohlaydi. Bir lahzada, u o‘z yo‘qotganidan shunchalik g‘azablanganki, „Men ularni yegim ham, tillaga ham aylanmoqchi emasman, endi men faqat ULARNI YO‘Q QILISh!“ deb baqiradi. Garchi u tez-tez uyi boʻylab aylanib yurgan yoki oʻrmonda uchragan Smurflarni ushlasa ham, u yashiringan Smurf qishlogʻining qayerdaligini aniq bilmaydi, bu holat esa uni doimo xafa qiladi.

Uning baʼzi sxemalari Smurflar chegarasini gʻalati (masalan, faqat koʻk narsalarni oʻziga tortadigan „koʻk magnit“) ushlash uchun qoʻyadi. Uning hayotiy ishtiyoqi uchun sehrli kitoblar (grimoires), iksirlar va hiyla-nayranglardan iborat cheksiz koʻrinadigan kutubxonasi bor. Biroq, Gargamelning rejalari qanchalik puxta boʻlmasin, ular baribir muvaffaqiyatsiz tugaydi va u oʻzining jozibali iborasini aytishiga sabab boʻladi: „Men Smurflardan nafratlanaman!“ deya takrorlaydi.

Aloqalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gargamel Smurflarning boshqa dushmanlari bilan ham ishlagan, garchi koʻp hollarda lord Baltazar kabi boshqa yovuz odamlar Smurflarning ancha samarali va maqsadli dushmanlari boʻlib chiqishgan. Gargamelning ayollar bilan munosabatlari haqida ko‘p narsa aytilmagan, garchi bir epizodda Hogatha ismli xunuk jodugar Gargameldan onasining tug‘ilgan kunida sotib olgan sehrli sirg‘asini o‘g‘irlash maqsadida uni yo‘ldan ozdirish uchun o‘zini jozibali ayolga aylantiradi. U deyarli muvaffaqiyatga erishdi, lekin uning doimiy ravishda xunukdan goʻzalga oʻzgarishi uning uchun juda qiyin boʻlib chiqgani sababli, Gargamel oxir-oqibat bu hiyla haqida xabardor boʻldi. Uning „mumiyasi“ u xotin olish vaqti keldi deb qaror qildi va uni baronning uni sevmaydigan sevimli qizi (Andriya) bilan tanishtirdi. U qizning umid koʻkragida Shirinlar qishlogʻining aniq xaritasini koʻrmaguncha, keyin unga boʻlgan sevgisini eʼlon qilib, unga turmushga chiqmaguncha, u qizga nisbatan hech qanday his-tuygʻularga ega emas edi. (Albatta, u hali ham uni sevmasdi, shunchaki Smurf qishlogʻining xaritasida mavjud edi) Baʼzi Smurflar toʻyda paydo boʻldi va toʻyni butunlay buzish uchun yetarlicha vayronagarchilikka olib keldi, shuning uchun nihoyat marosim bekor qilindi. „Gargamelning sevgilisi“ epizodida u jozibali, ammo yovuz jodugar Evelinga oshiq boʻlib qoladi, u oʻzining boy va kuchli sehrgar ekanligi haqidagi daʼvolari bilan taassurot qoldirmoqchi boʻladi, lekin u buni bilishini daʼvo qilganda uning qiziqishini uygʻotadi, qanday tarzda qoʻrgʻoshinni oltinga aylantiradi va uni Smurflarni ushlashga yordam berishga rozi boʻladi. Ularning saʼy-harakatlari qisman uning bungling tufayli mukofotsiz ketadi. Uning obrazlari shunday talqin etilishda davom etgan.

Aktyorlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Multfilmlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gargamelni turli tillarda ijro etgan aktyorlar:

  • Arabcha: Joseph Nano (jwzyf nạnw) va Ismoil Naʼnou (ạ̉smạʿyl nʿnwʿ)
  • Portugal (Braziliya): Orlando Drummond
  • Xorvat: Josip Marotti
  • Chex: Jiří Císler, Zbyshek Pantůchek va Petr Meissel
  • Gollandiya: Pol van Gorcum, Tygo Gernandt
  • Ingliz tili: Pol Vinchell, Hank Azariya, Tom Zehnder[2], Andre Sogliuzzo, Rainn Uilson[3] va Lenni Mark Ayrons
  • Fransuz: Filipp Dumat[4] va Emmanuel Kurtil (2021-yil seriyasi)
  • Nemis: Kurt Goldshteyn (1-8-mavsum) va Genri Kielmann (9-mavsum)
  • Venger: Péter Haumann
  • Islandiya: Þórhallur Sigurdsson
  • Ibroniycha: Itsik Seidoff
  • Italiya: Gastone Pescucci, Klaudio Sorrentino va Paolo Buglioni
  • Forscha: Muhammadrizo Solati
  • Polsha: Wiesław Drjewicz va Mirosław Wieprjewski (televidenie), Yerji Stuhr (filmlar)
  • Rumin: Șerban Pavlu
  • Serb: Nikola Simich
  • Slovak: Andrey Hryc
  • Ispan: Esteban Siller
  • Shved: Stiv Kratz
  • Xitoy (materik Xitoy): Ge Ge Vu língín
  • Yunoncha: Nikos Skiadas, Giorgos Vasileyu va Tasos Kostis (televidenie), Ilias Zervos (filmlar)
  • Xitoy (Tayvan): Jia Bu Miao línzhí
  • Turkcha: Atilla Olgach

„Gargamel“ nomi Fransua Rabelaning klassik Gargantua va Pantagruelga oʻxshaydi, bu yerda dev Gargamelle Gargantuaning onasi hisoblanadi. Bu oʻrinli, chunki Gargamel Smurflar bilan solishtirganda gigant boʻladi. Fransuz tilidagi gargamelle soʻzi „tomoq“ uchun jargon atamaga aylandi.

Ivan Delporte „Gargamel“ nomini taklif qilishdi u, shuningdek, „oʻlim farishtasi“ Smurflar qotili uchun mos ism deb hisoblab, „Azrael“ ismini taklif qildi. Gargamel bilan qofiya ham unga yoqardi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Rovin, Jeff. The Illustrated Encyclopedia of Cartoon Animals. Prentice Hall Press, 1991 — 13 bet. ISBN 0-13-275561-0. 2020-yil 8-aprelda qaraldi. 
  2. „Gargamel“ (en-US). Behind The Voice Actors. Qaraldi: 2022-yil 28-avgust.
  3. „Gargamel Voices (Smurfs)“. Behind The Voice Actors. Qaraldi: 2021-yil 16-iyun.
  4. „Results for 'Gargamel'“. IMDb.com. Qaraldi: 2016-yil 29-mart.