Gamelan
Gamelan — anʼanaviy musiqa asbob.[1] Shuningdek, Indoneziyadagi anʼanaviy cholgʻu musiqasi. Yava orolida paydo boʻlib, keyinchalik u Bali, Madura, Sumatra va Malay arxipelagining boshqa orollariga tarqaldi. Bu cholğu asbobi zarbli musiqa asboblariga asoslangan: gambang ksilofon, metallofonlar jinsi, saron, slentem, bonang gonglar, gendang barabanlari, turli osilgan gonglar va boshqalar. Bundan tashqari, asosiy musiqiy mavzuni aynan zarbli cholgʻular, birinchi navbatda, gambang va gender ijro etadi. Gamelanga shuningdek, uzilgan torlar — kechapi va chelempung, egilgan rebab, boʻylama suling nay, turli xil shovqinli asboblar kiradi. Asboblarning umumiy soni 10 tadan 25 tagacha boʻladi. Indoneziya musiqasining klassik shkalalarida 5 bosqichli slendro va 7 bosqichli pelodan foydalaniladi shunungdek, unda mikroxromatika qoʻllaniladi. Shu bilan birga, butun orkestr tizimi plastinka asboblari tizimi bilan belgilanadi. Tanlangan mavzuni ijro etishda orkestr patetning melodik formulalaridan birini boshqaradi. Bir qarashda Yevropaliklar uchun yovvoyi va xaotik boʻlib tuyulishi mumkin boʻlgan gamelan tovushi dinamika va ekspresivlikning katta moslashuvchanligi bilan ajralib turadi, bu tembr ranglarining mohirona kombinatsiyasi bilan osonlashadi. Improvizatsiya katta rol oʻynaydi. Qismlar asosan quloq orqali oʻrganiladi. Har bir musiqachi mavzuni ijro etayotganda keksa odamning xarakterini ochib berishga, uning ekspresiv imkoniyatlarini iloji boricha toʻliq namoyish etishga intiladi. Gamelan repertuarining asosini klassik mavzular va xalq kuylarini improvizatsiya qilish tashkil etadi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Pogadaev, V. The Malay World (Bruney, Indoneziya, Malayziya, Singapur). Lingvistik va mintaqaviy lugʻat. M .: „Sharq kitobi“, 2012, p. 198
Ross Aleks. Keyingi — shovqin. 20-asr tinglash. M.: Korpus, 2012, p. 420
- Brittenning „Venetsiyadagi oʻlim“ operasining rus premyerasi | Belcanto.ru. 2020-yil 26-martda olindi. Asl nusxadan 2020-yil 6-avgustda arxivlangan.
- Indoneziyalik musiqachi Kaliningrad talabalariga Gamelan — Vesti-Kaliningrad oʻynashni oʻrgatdi. 2022-yil 3-fevralda olindi. Asl nusxadan 2022-yil 3-fevralda arxivlangan.
- Wayang kulit rus tilida „Komodo ajdahosi afsonasi“. 2022-yil 3-fevralda olindi. Asl nusxadan 2022-yil 3-fevralda arxivlangan.