Galereyali uy

Galereyali uy — koʻp qavatli turar joy binolarining old devorlari urniga qurilgan bir tomoni ochiq galereya (peshayvon)li bino, xonalarga asosan bir tomon (peshayvon)dan kirilgan, zinapoya va lift bilan oʻzaro bogʻlangan. G. u.dagi peshayvon toʻsigʻida rangli, turli shakldagi panjara (quyosh nurini toʻsadigan qurilma)lardan foydalanilib, binoning meʼmoriy shakli boyitilgan (Buxorodagi Ipakchilik fabrikasining ishchilar yotoqxonasi, 1948; meʼmor M. Bulatov, Navoiydagi koʻp qavatli G. u., 1965; meʼmor I. Orlov va b.)[1][2].

Galereyalar odatda binoning soyali tomonida joylashgan. Galereya uyida faqat kichik kvartiralar boʻlishi mumkin[3].

Galereya uyining afzalliklari shundaki, u joyni tejaydi (zinapoyadan kamroq foydalanish mumkin), kvartiralar ikki tomonga yoʻnaltirilgan boʻlib, koridorli uyda bunga erishib boʻlmaydi[1][3]. Biroq, har bir qavatda ikkita xonadondan iborat boʻlgan seksiyali binoda bir xil sifatli kvartira odatda arzonroq boʻladi [3]. Galereya uyining boshqa kamchiliklari ishonchli yechim topmadi. Kvartiradan zinapoyaga boradigan yoʻl odatda ochiq havoda. Kirish eshiklari odatda tashqariga ochiladi va kvartiralarni koʻrish mumkin. Qisman yechim — Pingusson tizimi [3] boʻyicha oʻtish joylarini tushirish.

Galereyalar binoning meʼmoriy qiyofasini sezilarli darajada boyitadi. Kengaytirilgan galereyalar, rangli fextavonie panellari yoki shaklli panjaralardan foydalanish, quyoshdan himoya qiluvchi vositalardan foydalanish ekspressiv estetik elementga aylanishi mumkin[1].

Galereya uylari janubiy hududlar uchun koʻproq mos keladi[1].

Birlashtirilgan galereya binolari mavjud boʻlib, ularda kvartiralarga ham ichki maydonchadan, ham galereyadan kirish mumkin — bu holda, galereya, asosiysidan tashqari, piyoda teras sifatida ham ishlaydi.

Adabiyotlar

• OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil