Gök madrasasi (Sivas)
Gökmedrese yoki Gök medrasasi (soʻzma-soʻz: „Samoviy madrasa“ yoki „Koʻk madrasa“; forscha: گوک مدرسه), Sohibiye Medresesi nomi bilan ham tanilgan, Turkiyaning Sivas shahrida joylashgan, 13-asrga oid madrasa, islomiy taʼlim muassasasi.
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Madrasa 1277-yili Pervane vafotidan keyin Rum Saljuqiylar saltanatining amaldagi hukmdori, vazir Sohib ota Fahrettin Ali tomonidan barpo etilgan. 1271-yilgacha Fahrettin Ali amir Pervane bilan yaxshi munosabatda boʻlgan. Onadoʻlida koʻplab binolar faoliyatini yoʻlga qoʻygan. Gökmedrese ular orasidagi eng hayratlanarlilaridan biridir. Madrasaning asl nomi Sohibiyya boʻlib, Sohip Ota nomiga ishora qiladi. Ammo binoda ishlatiladigan koʻk rangli koshinlar tufayli u Gökmedrese deb nomlangan.
Madrasa „Kaloyan“[a] (Vizantiya yunoncha:Καλό Γιάννη, „Kalo Yianni“, tom maʼnoda „yaxshi Jon“) nomi bilan tanilgan Konyalik meʼmor tomonidan qurilgan[1]. Dastlab inshoot ikki qavatli bino edi. Shuningdek, hammom (turk hammomi) va 30 kishilik oshxona ham boʻlgan. Ammo hozirda pastki qavatning faqat 13 ta xonasi saqlanib qolingan. Bino 1823-yilda qayta tiklangan va 1926-yilgacha foydalanilgan .
Texnik tafsilotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Kirish qismidagi peshtoqning har ikki tomonida 25 m (82 ft) balandlikdagi minoralar joylashtirilgan. Binoning kengligi 31.25 m (102.5 ft) ni tashkil etadi. Hovli oʻlchamlari 24.25 m × 14.40 m (79.6 ft × 47.2 ft). Ikki boʻlim mavjud boʻlib, biri masjidga (namozxonaga), ikkinchisi sinf xonalariga olib boradi.
Vaqf[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻrta asrdagi islom mamlakatlarida Vaqf daromad manbai boʻlib, vaqflarni ekspluatatsiya qilish va saqlash, shuningdek, undan xodimlarning maoshini chiqarib berish uchun foydalanilgan. Gökmedreseda 85 ta bozor, 9 ta qishloq, 2 ta ferma va boshqa manbalar vaqfiye sifatida vaqf qilingan.
Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]
-
Muqarnas peshtoq -
-
Qayta tiklangan Gök Medresening o'ng tomoni -
Qayta tiklashdan oldingi Gök Medresening peshtoqi -
Gök Medrese taʼmirdan oldin -
Qayta tiklashdan oldin, Gök Medrese ichidagi shift -
Gök madrasa minoralari -
Qayta tiklashdan oldingi Gök Medre peshtoqi -
Qayta tiklashdan oldingi Gök Medre peshtoqi -
Qayta tiklashdan oldingi Gök Medresi peshtoqi -
Qayta tiklashdan oldingi Gök Medresi peshtoqi -
Qayta tiklashdan oldingi Gök Medresi peshtoqi -
Gök medresesi taʼmirdan oldingi holati -
Gök medresesining taʼmirdan oldingi holati
Eslatmalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
^ a: possibly of Armenian[2][3][4] or Cappadocian Greek origin[5]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Arcnet“. Archived from the original on 2012-11-30. Retrieved 2013-06-19.
- ↑ А. Л. Якобсон. „Сельджукские отклики на темы армянский средневековой архитектуры.“. № 4 . стр-цы. 126-130. ISSN 0135-0536. Историко-филологический журнал (1983). 2013-yil 4-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 17-noyabr.
- ↑ Maxim Yevadian: Les Seldjouks et les architectes arméniens, Les Nouvelles d’Arménie Magazine, Nr. 156, October 2009, p. 73.
- ↑ Ars Islamica / Detroit Institute of Arts. Research Seminary in Islamic Art / University of Michigan Press, 1939 – p. 67
La signature Kaloyan du Gok Medrese de Sivâs (1270) est également arménienne
- ↑ Speros Vryonis. Studies on Byzantium, Seljuks, and Ottomans, 1981 — 282 bet. „"Perhaps the best known of these architects was the Greek from Konya, Kaloyan, who worked on the Ilgin Han in 1267-8 and three years later built the Gök Medrese of Sivas."“
