Foydalanuvchi:Scientific Research Journal1/SIM karta

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
„Micro-SIM“ soʻrovi bu yerga yoʻnaltiriladi. the company uchun MicroSim Corporation sahifasiga qarang.
Oddiy SIM-karta (mikro-SIM kesilgan mini-SIM)
GSM mobil telefonidan olingan smart-karta
T-Mobile nano-SIM-kartasi iPhone 6s SIM tepsisidagi NFC funksiyalariga ega.
TracFone Wireless SIM-kartasida oʻziga xos tashuvchi belgilari yoʻq va faqat “SIM karta” sifatida belgilangan.

SIM-karta (to'liq shakldagi obunachi identifikatsiya moduli yoki abonentni identifikatsiya qilish moduli )mobil telefoniyadagi abonentlarni aniqlash va autentifikatsiya qilish uchun foydalaniladigan xalqaro mobil abonent identifikatori (IMSI) raqamini va unga tegishli kalitni xavfsiz saqlash uchun mo'ljallangan integral mikrosxemadir (IC).Ishlatailadigan qurilmalar (masalan, mobil telefonlar va kompyuterlar ).Texnik jihatdan haqiqiy jismoniy karta universal integral sxema kartasi (UICC) sifatida tanilgan;Ushbu smart-karta odatda o'rnatilgan kontaktlari va yarimo'tkazgichlari bo'lgan PVXdan tayyorlanadi,SIM-karta uning asosiy komponenti hisoblanadi.Amalda "SIM-karta"atamasi shunchaki ICni emas,balki butun birlikni anglatadi.

SIM karta noyob seriya raqami (ICCID),xalqaro mobil abonent identifikatori (IMSI) raqami,xavfsizlik autentifikatsiyasi va shifrlash ma'lumotlari,mahalliy tarmoq bilan bog'liq vaqtinchalik ma'lumotlar,foydalanuvchi foydalanishi mumkin bo'lgan xizmatlar ro'yxati va ikkita parolni o'z ichiga oladi:a oddiy foydalanish uchun shaxsiy identifikatsiya raqami (PIN) va PIN-kodni blokdan chiqarish uchun shaxsiy blokdan chiqarish kaliti (PUK).Evropada SIM-kartaning seriya raqami (SSN) ba'zan oldindan to'langan kartaga obuna bo'lish uchun onlayn ro'yxatdan o'tishda talab qilinadigan xalqaro maqola raqami (IAN) yoki Evropa maqola raqami (EAN) bilan birga keladi.Shuningdek,kontakt ma'lumotlarini ko'plab SIM-kartalarda saqlash mumkin.

SIM-kartalar har doim GSM telefonlarida ishlatiladi;CDMA telefonlari uchun ular faqat LTE -ga ega telefonlar uchun kerak.SIM-kartalardan sun'iy yo'ldosh telefonlari, aqlli soatlar, kompyuterlar yoki kameralarda ham foydalanish mumkin[1].

Birinchi SIM-kartalar kredit va bank kartalarining o'lchami edi;o'lchamlar yillar davomida bir necha marta qisqartirildi,odatda elektr kontaktlari bir xil bo'lib qoldi,shuning uchun kattaroq kartani kichikroq hajmga qisqartirish mumkin edi.

SIM-kartalarni kartaning o'zini olib tashlash orqali turli mobil qurilmalar o'rtasida o'tkazish mumkin.eSIM ba'zi domenlarda, jumladan, uyali telefonda jismoniy SIM-kartalarni almashtirmoqda.eSIM olinmaydigan eUICCichiga o'rnatilgan dasturiy ta'minotga asoslangan SIM-kartadan foydalanadi.

Tarix va xaridlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

SIM-karta smart-kartaning bir turi bo'lib,[1] uning asosi silikon integral mikrosxema (IC) chipidir[2].Silikon IC chipini plastik kartaga qo'shish g'oyasi 1960-yillarning oxiridan kelib chiqqan[2]. O'shandan beri smart-kartalar MOS integral mikrosxemasidan, flesh-xotira va EEPROM (elektr bilan o'chiriladigan dasturlashtiriladigan faqat o'qish uchun mo'ljallangan xotira ) kabi MOS xotira texnologiyalari bilan bir qatorda foydalanilgan[3].

SIM-karta dastlab Evropa telekommunikatsiya standartlari instituti tomonidan TS11.11 raqami bilan spetsifikatsiyada ko'rsatilgan.Ushbu spetsifikatsiya SIM-kartaning jismoniy va mantiqiy harakatlarini tavsiflaydi. UMTS ning rivojlanishi bilan spetsifikatsiya ishi qisman 3GPP ga o'tkazildi. 3GPP endi SIM (TS 51.011[4]) va USIM (TS 31.102[5]) va ETSI UICC jismoniy kartasini yanada rivojlantirish uchun ilovalarni yanada rivojlantirish uchun javobgardir.

Birinchi SIM-karta 1991-yilda Myunxen smart-karta ishlab chiqaruvchisi Giesecke & Devrient tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, u birinchi 300 ta SIM-kartani Finlyandiyaning Radiolinja simsiz tarmoq operatoriga sotgan[6] [7].

Bugungi kunda SIM-kartalar hamma joyda mavjud bo'lib, butun dunyo bo'ylab 7 milliarddan ortiq qurilmalarga uyali aloqa tarmoqlariga ulanish imkonini beradi[8].Uyali IoT va 5G tarmoqlarining o'sishi 2020 yilga kelib SIM-karta ishlab chiqaruvchilari uchun manzilli bozorning o'sishini 20 milliarddan ortiq uyali qurilmalarga olib kelishi kutilmoqda. [9] GSMA dan oʻrnatilgan SIM-karta (eSIM) va masofaviy SIM -kartani (RSP) joriy etish [10] anʼanaviy SIM-karta ekotizimini “raqamli” SIM-kartalar bilan taʼminlash va boshqa qoʻshimcha xizmatlarga ixtisoslashgan yangi oʻyinchilarning kirishi bilan buzishi mumkin. uyali aloqa operatorlari. [3]

Dizayn[tahrir | manbasini tahrirlash]

SIM chipining tuzilishi va qadoqlanishi

SIM-kartalar uchun uchta ish kuchlanishi mavjud: 5 V, 3 V va 1.8 V ( ISO/IEC 7816 -3 sinflari A, B va C mos ravishda). 1998 yilgacha ishlab chiqarilgan ko'pgina SIM-kartalarning ish kuchlanishi 5 V ni tashkil etdi. Keyinchalik ishlab chiqarilgan SIM-kartalar 3 V va 5 V bilan mos keladi. Zamonaviy kartalar qo'llab-quvvatlaydi 5 V, 3 V va 1.8 V [3]

4 by 4 millimetr (0.16 in × 0.16 in) tozalangan SIM-kartadagi silikon chip. Yupqa oltin bog'lovchi simlar va oddiy, to'rtburchak raqamli xotira maydonlariga e'tibor bering.

Zamonaviy SIM-kartalar SIM-karta abonent tomonidan foydalanilganda ilovalarni yuklash imkonini beradi.Ushbu ilovalar TS 11.14 da 3GPP tomonidan dastlab ko'rsatilgan SIM Application Toolkit yordamida telefon yoki server bilan bog'lanadi.(Turli raqamlash bilan bir xil ETSI spetsifikatsiyasi mavjud) ETSI va 3GPP SIM-ning texnik xususiyatlarini saqlaydi.Asosiy texnik xususiyatlar: ETSI TS 102 223 (smart kartalar uchun asboblar to'plami),ETSI TS 102 241 ( API ), ETSI TS 102 588 (ilovani chaqirish) va ETSI TS 131 111 (ko'proq SIM-kartalarni yoqtirish uchun asboblar to'plami).SIM asboblar to'plami ilovalari dastlab xususiy API yordamida mahalliy kodda yozilgan.Ilovalarning birgalikda ishlashini ta'minlash uchun ETSI Java kartasini tanladi [11].GlobalPlatform deb nomlangan ko'p kompaniyalarli hamkorlik kartalardagi ba'zi kengaytmalarni belgilaydi,qo'shimcha API va ko'proq kriptografik xavfsizlik va RFID kontaktsiz foydalanish kabi xususiyatlar qo'shiladi [12].

Ma'lumotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

SIM-kartalar tarmoqdagi obunachilarni autentifikatsiya qilish va identifikatsiyalash uchun foydalaniladigan tarmoqqa xos ma'lumotlarni saqlaydi. Ulardan eng muhimlari ICCID, IMSI,autentifikatsiya kaliti (K <sub id="mwiA">i</sub> ), mahalliy hudud identifikatori (LAI) va operatorga xos favqulodda yordam raqamidir.SIM-karta, shuningdek, SMSC ( Qisqa xabarlar xizmati markazi ) raqami,xizmat ko'rsatuvchi provayder nomi (SPN), xizmat terish raqamlari (SDN),maslahat parametrlari va qo'shimcha xizmatlar (VAS) ilovalari kabi boshqa operatorga xos ma'lumotlarni ham saqlaydi[13].

Formatlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

SIM-kartalar yillar davomida kichraytirilgan;funksionallik formatdan mustaqil.Toʻliq oʻlchamli SIM-kartadan keyin mini-SIM,mikro-SIM va nano-SIM oʻrnatilgan.SIM-kartalar qurilmalarga joylashtirish uchun ham ishlab chiqariladi.

Chapdan, toʻliq oʻlchamli SIM (1FF), mini-SIM (2FF), mikro-SIM (3FF) va nano-SIM (4FF)
SIM karta formatlari va o'lchamlari
SIM karta formati Tanishtirdi Standart havola Uzunlik Kengligi Qalinligi
Toʻliq oʻlchamli (1FF) 1991 yil ISO/IEC 7810 :2003, ID-1 85.6 millimetr (3.37 in) 53.98 millimetr (2.125 in) 0.76 millimetr (0.030 in)
Mini-SIM (2FF) 1996 yil ISO/IEC 7810: 2003, ID-000 25 millimetr (0.98 in) 15 millimetr (0.59 in) 0.76 millimetr (0.030 in)
Micro-SIM (3FF) 2003 yil ETSI TS 102 221 V9.0.0, Mini-UICC 15 millimetr (0.59 in) 12 millimetr (0.47 in) 0.76 millimetr (0.030 in)
Nano-SIM (4FF) 2012 yil boshi ETSI TS 102 221 V11.0.0 12.3 millimetr (0.48 in) 8.8 millimetr (0.35 in) 0.67 millimetr (0.026 in)
Oʻrnatilgan-SIM



</br> (eSIM) 		2016 yil ETSI TS 102.671 V9.0.0

JEDEC dizayn qoʻllanmasi 4.8, SON-8</br> GSMA SGP.22 V1.0

 —  —  —

O'rnatilgan bo'lmagan SIM-kartalarning barcha versiyalari bir xil ISO/IEC 7816pin tartibiga ega.

To'liq o'lchamli SIM[tahrir | manbasini tahrirlash]

To'liq o'lchamli SIM (yoki 1FF, 1-form faktor) paydo bo'lgan birinchi shakl omili edi.Bu kredit kartasining o'lchami edi (85,60 mm × 53,98 mm × 0,76 mm).Keyinchalik kichikroq SIM-kartalar ko'pincha to'liq o'lchamli kartaga o'rnatilgan bo'lib,ularni olib tashlash mumkin bo'ladi.

  • Apple SIM
  • GSM 03.48
  • Xalqaro mobil uskunalar identifikatori(IMEI)
  • IP multimedia xizmatlari identifikatsiya moduli
  • Mobil keng polosali
  • Mobil uskunalar identifikatori
  • Mobil imzo
  • Mintaqaviy blokirovka
  • SIM kartani klonlash
  • SIM ulagichi
  • Yagona simli protokol (SWP)
  • Tethering
  • Transponder
  • GSM USSD kodlari – Strukturaviy bo'lmagan qo'shimcha xizmat ma'lumotlari: tarmoq va SIM bilan bog'liq funktsiyalar uchun standart GSM kodlari ro'yxati
  • VMAC
  • W-SIM (Willcom-SIM)

Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 Tait, Don. „Smart card IC shipments to reach 12.8 billion units in 2021“. IHS Technology. IHS Markit (2016-yil 25-avgust). Qaraldi: 2019-yil 24-oktyabr.
  2. ↑ 2,0 2,1 Chen, Zhiqun. Java Card Technology for Smart Cards: Architecture and Programmer's Guide. Addison-Wesley Professional, 2000 — 3–4 bet. ISBN 9780201703290. 
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Veendrick, Harry J. M.. Nanometer CMOS ICs: From Basics to ASICs. Springer, 2017 — 315, 481–2 bet. ISBN 9783319475974. 
  4. ↑ „3GPP specification: 51.011“. Qaraldi: 2016-yil 29-aprel.
  5. ↑ „3GPP specification: 31.102“. Qaraldi: 2016-yil 29-aprel.
  6. ↑ Asif, Saad Z.. Next Generation Mobile Communications Ecosystem. John Wiley & Sons, 2011 — 306 bet. ISBN 978-1119995814. 
  7. ↑ „G&D – History of Giesecke & Devrient“. Qaraldi: 2016-yil 29-aprel.
  8. ↑ „Official Publication of the International Card Manufacturers Association February 2017 Volume 27 No1“. Qaraldi: 2017-yil 28-may.
  9. ↑ „Ericsson Mobility Report November 2015“. Qaraldi: 2017-yil 28-may.
  10. ↑ „GSMA Embedded SIM and RSP“. Qaraldi: 2017-yil 28-may.
  11. ↑ „ETSI TS 102 241: UICC API for Java Card™ Release 13“. Qaraldi: 2019-yil 8-avgust.
  12. ↑ „Specifications Archive: Secure Element (Card)“ (en). GlobalPlatform.
  13. ↑ „3GPP specification: 11.11“. Qaraldi: 2016-yil 29-aprel.

Tashqi havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • GSM 11.11 – Abonent identifikatsiya moduli-Mobil uskunalar (SIM-ME) interfeysining spetsifikatsiyasi.
  • GSM 11.14 – Abonent identifikatori moduli-mobil uskunalar (SIM-ME) interfeysi uchun SIM-karta ilovalari to‘plamining spetsifikatsiyasi
  • GSM 03.48 – SIM ilovalari asboblar to‘plami uchun xavfsizlik mexanizmlarining spetsifikatsiyasi
  • GSM 03.48 Java API – API va Java-da GSM 03.48 ni amalga oshirish
  • ITU-T E.118 – Xalqaro telekommunikatsiya to‘lov kartasi 2006 ITU-T
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Foydalanuvchi:Scientific_Research_Journal1/SIM_karta&oldid=2755885" dan olindi