AQSH muhri[tahrir | manbasini tahrirlash]

Buyuk muhr Amerika Qo'shma Shtatlarining milliy ramzi. Rasman 1782-yili Kontinental Kongress kengashi AQSH ning buyuk muhrini qabul qildi. Bu ibora Amerika Qo'shma Shtati Davlat kotibi^[1] tomonidan saqlanadigan jismoniy muhrning o'zi uchun ham, umuman olganda, unga ta'sirlangan dizayn uchun ham qo'llaniladi. Old tomonning dizayni Amerika Qo'shma Shtatlarining gerbi - rasmiy emblema, shaxsni tasdiqlovchi belgi va hukumat hokimiyatining ramzi hisoblanadi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

XVIII-asrga kelib, xalqlar hukmdorlari uchun muhim davlat hujjatlarini boshqaruvchi hokimiyat ramzi sifatida muhr bosish orqali tasdiqlash odatiy holga aylandi. Shunga ko'ra, Qo'shma Shtatlar paydo bo'lganda, Kontinental Kongress yangi davlat uchun muhrni ta'minlash uchun harakat qila boshladi. Taxminan 250 yillik tarixi davomida Amerika Qo'shma Shtatlarini ifodalash uchun ko'plab belgilar ishlatilgan. Biroq, hech kim Qo'shma Shtatlarning Buyuk muhri bilan teng foydalanish darajasi va mashhurlik darajasiga ega emas. Amerika Qo'shma Shtatlarining Buyuk muhri kamdan-kam hollarda to'liq tasvirlangan bo'lsa-da, bu mamlakatda shu qadar keng tarqalganki, uni kamdan-kam odam taniydi yoki uning nomini biladi. Shunga qaramay, u ramziy ma'noda namoyon bo'lgan millat kabi qadimgi bo'lib, o'sha mamlakat o'z mustaqilligini e'lon qilgan vaqtga to'g'ri keladi.

Amerika Qo'shma Shtatlarining Buyuk muhri o'z tarixini 1776-yil 4-iyulda Kontinental Kongress Benjamin Franklin, Jon Adams va Tomas Jeffersonga o'zlarining yangi davlati uchun gerb yoki milliy gerbni loyihalash uchun mas'ul etib tayinlaganidan keyin boshlandi. Ularga loyihalash topshirilgan narsa bugungi kunda Amerika Qo'shma Shtatlarining Buyuk muhri deb nomlanuvchi narsa edi. Buyuk muhrlar o'rta asrlarda^[2] paydo bo'lgan va suverenning shaxsiy biznesi uchun ishlatiladigan muhrlardan farqli o'laroq, rasmiy davlat biznesini yuritish uchun ishlatilgan. Qo'shma Shtatlar Buyuk muhrga ega bo'lsa-da, unda rasman tan olingan "kichikroq" muhrlar yo'q. Monarxiyada Buyuk muhr odatda har bir keyingi monarxning gerbini aks ettirish uchun o'zgaradi. Biroq, Respublikaning Buyuk muhri, odatda, uning gerbi millatni ifodalaganidek, bir xil bo'lib qoladi. Ular barcha rasmiy hujjatlarga biriktirilganligi sababli ular ikki tomonli edi; old va teskari tomonlar.

Old tomoni
Orqa tomoni

Franklin, Adams va Jefferson Qo'shma Shtatlarning Buyuk muhrida topilgan bir qator elementlarga hissa qo'shgan bo'lsa-da, ularning dizayni qo'llab-quvvatlanmagani uchun rad etildi. 1777 yildagi dizayndagi navbatdagi urinish ham, 1782 yil may oyida uchinchi qo'mita tomonidan ham rad etildi. Oxir-oqibat, Kontinental Kongress Buyuk muhrni loyihalash vazifasini 1782 yil 13 iyunda Charlz Tomsonga topshirdi. Tomson, kotib. Kongress a'zosi, oldingi dizaynlarni ko'rib chiqdi va eng mos deb hisoblagan elementlarni tanladi. Charlz Tomsonning Buyuk muhr uchun birinchi dizayni (old tomoni)

Charlz Tomson Bartonning burgutini mahalliy Bald Burguti bilan almashtirdi, chunki u qat'iy amerikalik bo'lishi kerak edi. Shuningdek, u burgutning qanotlarini xuddi uchayotgandek pastga qaratib o'zgartirdi va chap panjasiga bir dasta o'q, o'ng panjasiga zaytun novdasini qo'ydi. Keyin u burgutning ko'kragiga qizil va oq rangli chevronlar bilan qalqon qo'ydi. Burgut tumshug'ida shiorni ko'targan va boshiga 13 yulduz turkumi o'rnatilgan varaqni qisib qo'ydi. Orqa tomonda Tomson ko'z va piramidani saqlab qoldi. Tomsonning dizayni Uilyam Bartonga topshirildi, u qalqonni 13 vertikal qizil va bitta asosiy to'rtburchak ko'k chiziq ostidagi chiziqlardan iborat bo'lishi uchun soddalashtirdi. U burgut qanotlarining uchlarini ham ko'tardi. Ushbu dizayn Kontinental Kongressga olib kelingan va 1782 yil 20 iyunda tasdiqlangan; Shunday qilib, Amerika Qo'shma Shtatlarining Buyuk muhri tug'ildi.

Muhr ma'nosi(old tomoni)[tahrir | manbasini tahrirlash]

Burgut- kuch va qudrat ramzi, lekin har doim tinchlikni afzal ko'rgan zaytun novdasiga murojaat qilgan. “Ko‘pdan, birdan” milliy ramzini changallab turibdi.

Zaytun novdasi- tinchlik belgisi

Oq rang- poklik va aybsizlik

Qizil rang- chidamlilik va jasorat

Yulduz va chiziqlar- asl 13 mustamlaka, tarixda o'z xalqi tomonidan o'zini o'zi boshqarishga birinchi urinishda bir millat sifatida birlashgan 13 asl davlatning shon-sharafi

O'qlar- ozodlikni himoya qilishga tayyorligini bildiradi.