Fermigaz

Fermigaz, Fermi gazi - yarim butun (h birliklarida 1/2, 3/2,...) spinli zarralardan tashkil topgan gaz. Fermi — Dirak statistikasiga boʻysunadi. Oʻzaro taʼsirlashmaydigan zarralardan tashkil topgan F.g. ideal F.g. deb ataladi. Metallar va yarimoʻtkazgichlardagi elektronlar, atom nomeri katta boʻlgan atomlardagi elektronlar, ogʻir atom yadrolaridagi nuklonlar, yarim butun spinli kvazizarralaryaan tashkil topgan gazlar F.g.lar hisoblanadi. F.g. uchun Pauli prinsipi oʻrinli. T=0 K trada F.g. asosiy xrlatda boʻladi va uning zarralari energiyasi Fermi energiyasi (Yegʻ) deb ataluvchi energiyaga boʻlgan barcha kvant holatlarni egallaydi, energiyasi Ye>YEGʻ boʻlgan holatlar boʻsh boʻladi. T=0 K da ideal F.g. kvant holatlarini oʻrtacha toʻldirish soni Fermi taqsimot funksiyasi bilan aniqlanadi. Ideal boʻlmagan F.g. uchun ham chegaraviy Fermi energiyasi mavjud, lekin uning zarralari maʼlum kvant holatlarda boʻlmaydi.