Fales Miletlik

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Fales Miletlik
Tavalludi mil. avv. 625
Vafoti 540 до н. э.
Otasi Examyas
Onasi khadija amal

Fales Miletlik (qadimgi yunoncha: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος; miloddan avvalgi taxminan 625 — taxminan 547) — yunon faylasufi, antik falsafa va fanning ilk namoyandasi. Milet maktabiga asos solgan. Fales savdogar, siyosiy arbob, munajjim, fiziolog, suv muhandisi sifatida ham taniqli edi. U koʻpgina mamlakatlar (jumladan, Misr va Bobil)da boʻlib, ularning madaniyati, fani, falsafiy merosi bilan yaqindan tanishgan. Turli sohalarda, xususan, astronomiyada kashfiyotlar qildi (mas, Yunonistonda 1boʻlib Quyoshning miloddan avvalgi 585 yilda tutilishini oldindan aytib bergan). Falesning fikricha, Oyning yorugʻi Quyosh nurining undagi inʼikosidir. U, shuningdek, Quyoshning 1 yil davomida harakati 365 kunga teng ekanligini isbotlagan. Fales taʼlimotiga koʻra, tabiatdagi turlituman narsa va hodisalar dastlabki ibtido — suvdan paydo boʻlgan va pirovardida suvga aylanadi. U 1boʻlib, olamning moddiy birligi haqida, bu moddiy birlikning doimiy harakatda va oʻzgarishda ekanligini aytgan.

Fales asarlari saklanmagan. U hakdagi maʼlumotni Aristotel asarlaridan topish mumkin. Jumladan, Fales "Quyoshning harakati haqida" "Teng kunlik haqida" kitoblarini yozganligi maʼlum.