Kontent qismiga oʻtish

FNSS Pars

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
FNSS Pars
FNSS Pars 6х6
Sinflanishi Bronetransportyor
Ogʻirligi, t 26,0[1]
Ekipaj, kishi. 2
Desant, kishi. 11
Tarixi
Ishlab chiqaruvchi Turkiya bayrogʻi Turkiya FNSS
Ekspluatatsiya yili 2012-yildan[2]
Asosiy operator Turkiya bayrogʻi Turkiya
Malayziya bayrogʻi Malayziya
Liviya bayrogʻi Liviya
Oman bayrogʻi Ummon
Oʻlchamlari
Korpus uzunligi, mm 7970[2]
Eni, mm 2820
Boʻyi, mm 2350
Klirens sozlanuvchan (120 dan 500 gacha)[3]
Zirhlanishi
Zirx turi gomogen prokat po'lat (o'q o'tkazmaydigan, parchalanishga qarshi)
Pulemyotlar 1 х 12,7-mm
Dvigateli
Dvigatel modeli turbodizelli
Dvigatel modeli TCD 2015
Dvigatel quvvati, ot. kuch. 482
Dvigatel quvvati, kVt 360
Shosseda yurish zahirasi, km 700
G'ildirak formulasi 6x6, 8x8, 10x10
Podveska turi pnevmatik
Bartaraf etilgan devor, m 0.7
Bartaraf etilgan xandaq,m 2.0
FNSS Pars Vikiomborda

FNSS Pars — Turkiyaning zamonaviy koʻp maqsadli zirhli jangovar mashinasi.

Pars AQSH-Turkiya harbiy-sanoat konsortsiumi FNSS (zirhli transport vositalarini ishlab chiqaruvchi amerika transmilliy korporatsiyasi FMC va turk koʻptarmoqli xoldingi Nurol tomonidan asos solingan) tomonidan ishlab chiqilgan.[4] 2005-yilda rasman namoyish etilgan va shu yili kompaniyaning 49% aktsiyalari Britaniyaning «BAE Systems» korporatsiyasiga sotilgan.

Zirhli transport vositasining shassisi gʻildirak formulasi 8x8. Bunday mashinaning oʻta ogʻir 10x10 va yengilroq 6x6 versiyalari mavjud. Tashiladigan desant soni 11 kishini tashkil qiladi.

Turkiyaning quruqlikdagi qõshinlari 1000 dona Pars, dengiz piyoda qoʻshinlari esa 50 donaga buyurtma berdi va buyurtmalar 2012-2016-yillarda yetkazib berildi.

2011-yil iyul oyida Malayziyaga 559 million dollar miqdoridagi 257 dona Pars yetkazib berish boʻyicha shartnoma imzolandi[5].

Konstruktsiya tavsifi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pars ZJM ning asosiy modifikatsiyasi 12,7 mm kalibrli pulemyot bilan jihozlangan. PJM versiyasidagi Pars FNSS kompaniyasining 25 mm kalibrli M242 avtomat toʻpi va 7,62 mm kalibrli koaksiyal pulemyoti va aylanuvchi «Sharpshooter» minorasi bilan qurollangan[6]. Qurolning oʻq-dorilar soni 380 tani tashkil qiladi va daqiqasiga 200 oʻq otish tezligiga ega[7].

"Pars" zaxirasi frontal proyeksiyada 14,5 mm zirhli teshib oʻtuvchi oʻqlardan va 7,62 mm zirhni teshib oʻtuvchi oʻqlardan har tomonlama himoyalaydi. Pars konstruktsiyasi korpus ostida 6 kg trotil va g'ildirak ostida 8 kg ekvivalentli mina portlaganda ekipajning omon qolishini taʼminlaydi.

Harakatchanligi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pars dvigateli 524 ot kuchiga ega boʻlib, avtomobil yoʻlida 100 km/soatgacha va suvda 8 km/soat maksimal tezlik bilan harakatlanadi.

Modifikatsiyalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Pars — turk qurolli kuchlari uchun asosiy modifikatsiya
  • AV8 — Malayziya qurolli kuchlari uchun litsenziyalangan versiya. AV-8 prototipi Turkiyadan Malayziyaga 2012-yilning avgust oyida joʻnatilishi rejalashtirilgan. Seriyali zirhli transport vositalarini ishlab chiqarish 2013-yilda boshlandi va 2018-yilda tugadi. AV-8 Malayziyaning Pekan shahridagi «DEFTECH» zavodida yigʻiladi, minoralarga texnik xizmat koʻrsatish, taʼmirlash va ishlab chiqarish Nilai zavodida amalga oshiriladi. DEFTECH shuningdek, AV-8 ni Janubi-Sharqiy Osiyo mintaqasidagi boshqa mijozlarga sotish huquqiga ega bo'ladi.

2011-yil fevral oyida «DEFTECH» FNSS bilan Malayziyada yigʻish uchun AV8 toʻplamlarini yetkazib berish boʻyicha 559 million dollarlik shartnoma tuzdi. Bitim Malayziyada zirhli mashinalar ishlab chiqarishni yuqori darajada mahalliylashtirishni nazarda tutadi.[8]

Hammasi boʻlib, 2018-yilga kelib Malayziya armiyasi 257 ta AV8-ni oldi, ular:

  • 114 ta zirhli transport vositalari FNSS tomonidan ishlab chiqarilgan 25 mm ATK M242 Bushmaster avtomat toʻpi bilan jihozlangan;
  • 54 ta zirhli transport vositasi - ikkita oʻrindiqli Sharpshooter minorasiga ega. Janubiy Afrikaning Denel tomonidan ishlab chiqilgan 30 mm kalibrli toʻp va Denel Ingwe tankga qarshi tizimiga ega;
  • 10 ta zirhli transport vositasi - 12,7 mm kalibrli pulemyotli masofadan boshqariladigan minoralarga ega;
  • 8 ta 120 mm kalibrli oʻziyurar minomyotlar va boshqal modifikatsiyalar kiradi.
8x8 gildirak formulasi Orqa tarafidan koʻrinishi Oldi tomondan koʻrinishi
6x6 varianti 4x4 varianti Desant boʻlinmasi. Ichki koʻrinishi

Hozirgi operatorlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • Turkiya bayrogʻi Turkiya – Buyurtma va xizmatdagilar soni noma'lum.[9]
  • Liviya bayrogʻi Liviya – 6x6 va 8x8 konfiguratsiyasida 67 ta avtomobil. 2019-2020 Tripoli kampaniyasi davomida Turkiyadan olingan.
  • Oman bayrogʻi Ummon – 6x6 va 8x8 konfiguratsiyasidagi 172 ta avtomobil. Birinchi yetkazib berish 2017-yilning 12-iyulida va oxirgisi 2020-yilning avgustida boʻlgan[10][11][12].
  • Malayziya bayrogʻi Malayziya – 6x6 va 8x8 configuratsiyadagi 257 mashina.[13][14]

Potentsial operatorlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. PARS® 8x8 (Wayback Machine saytida 2011-09-03 sanasida arxivlangan)
  2. 2,0 2,1 „PARS Wheeled Armoured Combat Vehicle, Turkey“. 2012-yil 24-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 22-iyul.
  3. „PARS 8x8 Wheeled Armored Combat Vehicles“. 2021-yil 25-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 4-may.
  4. FMC & Nurol Savunma Sistemleri («Savunma Sistemleri» — «mudofa tizimlari»).
  5. „Малайзия заказала 257 турецких бронетранспортеров“. 2011-yil 15-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 22-iyul.
  6. „Компания DEFTECH детализировала планы поставки ББМ AV-8“. 2015-yil 23-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 22-iyul.
  7. Sharpshooter™ Turret (Wayback Machine saytida 2011-09-03 sanasida arxivlangan)
  8. The Military Balance 2016,p.304
  9. „PARS SCOUT 8x8 and 6x6 Enter the Turkish Armed Forces’ Inventory“ (2019).
  10. „FNSS Umman'a ilk PARS'ı teslim etti“ (tr-TR). SVT | Savunma ve Teknoloji. 2017-yil 15-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 12-iyul.
  11. Binnie, Jeremy „Oman receives First Pars III IFVs“. IHS Jane's 360 (12-iyul 2017-yil). 14-iyul 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyul 2017-yil.
  12. „Turkish Firm FNSS Completes Armored Vehicle Delivery to Oman“. 2020-yil 5-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-may.
  13. „طلب كبير على مركبة “بارس” التركية.. تعرف عليها بالتفصيل“ (31-avgust 2021-yil).
  14. „Armor: Turkish Pars for Malaysia“.
  15. Azerbaijan could be interested to purchase the PARS armoured produced by FNSS of Turkey (Wayback Machine saytida 2023-04-07 sanasida arxivlangan) - Armyrecognition.com, 7 February 2014