Evippa

Evippa (qadimgi yunoncha: Εὐίππη) — yunon mifologiyasidagi personaj, Epir malikasi. Odisseyning sevgilisi, Evrialning onasi.

Mifologiyada

Qadimgi Epir xaritasi (Genrix Kipert, 1902)

Evippa Tirimma ismli Epir shohining qizi. Penelopaning daʼvogarlarini urib, Itakadan surgunga ketgan Odissey Epirda paydo boʻlganida, Tirimma uni aziz mehmon sifatida qabul qildi. Evippa qahramonning sevgilisiga aylandi va uning oʻgʻil farzand dunyoga keltirdi, u Evrial ismini oldi (muqobil versiyalarda — Leontofron yoki Dorikl). Keyinchalik Odissey oʻz vataniga qaytib keldi. Evrialning voyaga yetishini kutib, Evippa unga xat berib, uni otasini qidirishga yuboradi. Biroq, Evrial Penelopaning hiylalari tufayli Odissey tomonidan oʻldirilgan.

Xotira

Matni butunlay yoʻqotilgan „Evrial“ tragediyasi Sofokl qalamiga mansub. Evippa afsonasi matrilokal nikoh bilan bogʻliq koʻplab afsonalardan biri boʻlib, unda turmush oʻrtoqlar xotinning urugʻining bir qismi sifatida yashaydilar. Bunday afsonalarda, sayohat paytida qahramon malika bilan qisqa munosabatda boʻladi, u oʻgʻil tugʻadi, bolasi katta boʻlib, uni qidirib ketadi. Ikki qahramon uchrashganda, ular bir-birlarini tanimaydilar va mushtlashuv boshlanadi, natijada ishtirokchilardan biri halok boʻladi. Evrial tarixida qadimgi olimlar Odisseyning boshqa oʻgʻli Telegon qoʻlidan oʻlishi haqidagi afsonaning oʻziga xos takrorlanishini koʻradi. Shunga koʻra, Evippani Kirkaning „egizagi“ deb hisoblash mumkin.

Adabiyotlar

1. Ярхо В. «Одиссея» — фольклорное наследие и творческая индивидуальность // Гомер. Одиссея. — 2000. — Andoza:Бсокр.
2. Escher. Euippe 2 // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1907. — Bd. VI, 1. — Kol. 994.
3. Schmidt J. Odysseus // W. H. Roscher: Ausführliches Lexikon der griechischen und römischen Mythologie. — 1902. — Bd. III, 1. — Kol. 602—681.
4. Wagner. Euryalos 6 // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1907. — Bd. VI, 1. — Kol. 1317.
5. Wüst E. Odysseus // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft. — 1937. — Bd. XVII, 2. — Kol. 1905—1996.