Kontent qismiga oʻtish

Eric Boe

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Eric A. Boe
Tavalludi
Eric Allen Boe

1-oktyabr 1964-yil (1964-10-01) (60 yosh)
Fuqaroligi AQSh
Kasbi Sinov uchuvchisi
Millati Amerikalik
Kosmik karyera
Daraja Polkovnik, USF
Kosmosdagi vaqt
28kun 15soat 34minut m[1]
Tanlash 2000 NASA guruhi
Missiyalar STS-126, STS-133
Missiya belgisi

Eric Allen Boe (1964-yil 1-oktyabrda tugʻilgan) — isteʼfodagi Qoʻshma Shtatlar Harbiy-havo kuchlari qiruvchi uchuvchisi, polkovnik, sinov uchuvchisi va hozirgi faol NASA astronavtidir. U STS-126 va STS-133 kosmik kemalarining uchuvchisi sifatida uchgan.

Erta hayot va taʼlim

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Boe Florida shtatining Mayami shahrida tugʻilgan va Jorjiya shtatining Atlanta shahrida oʻsgan. 1983-yilda Jorjiya shtatining Chambli shahridagi Henderson oʻrta maktabini tamomlagan. U fuqarolik havo patrulining Jorjiya qanotida kursant edi. Kursant Erik Bo Fuqarolik havo patrul kursantlariga beriladigan eng yuqori mukofot — General Carl A Spaatz mukofotini qoʻlga kiritdi. Polkovnik Boe va uning oʻgʻli, yaqinda kursant boʻlib, Fuqarolik havo patrulining Texasdagi qanotining katta aʼzosi boʻldi. U 1987-yilda Amerika Qoʻshma Shtatlari Harbiy-havo kuchlari akademiyasida astronavtika muhandisligi boʻyicha bakalavr darajasini va 1997-yilda Jorjiya texnologiya institutida elektrotexnika boʻyicha magistrlik darajasini oldi. U Kaliforniyaning Ming Oks shahridagi sobiq Kristen Nyumanga turmushga chiqdi va ularning ikkita bolalari bor.

Harbiy martaba

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Boe 1987 y-lda AQSh Harbiy-havo kuchlari akademiyasidan foydalanishga topshirilgan. U 1988-yilda Texasning Sheppard havo kuchlari bazasida Evro-NATO qoʻshma reaktiv uchuvchi treningini (ENJJPT) tamomlagan. F-4 Phantom II-da oʻtish mashgʻulotlaridan soʻng, u Filippindagi Klark aviabazasidagi 3D-taktik qiruvchi eskadronga F-4E-da jangovar tayyor uchuvchi sifatida tayinlandi. 1991-yilda u 50-uchish oʻquv otryadida T-38 instruktor uchuvchisi va Missisipi shtati Kolumbus AFBda 49-chi qiruvchi otryadda AT-38B instruktor uchuvchisi sifatida xizmat qilgan. 1994-yilda Florida shtatidagi Tyndall AFBda F-15 Eagle samolyotida oʻtish mashgʻulotlaridan soʻng Florida shtatidagi Eglin AFB shahridagi 33-qiruvchi qanotning 60-qiruvchi otryadiga tayinlandi va F-15Cda parvoz komandiri boʻlib xizmat qildi. U birinchi Fors koʻrfazi urushidan keyin janubiy kuzatuv operatsiyasini qoʻllab-quvvatlash uchun Iroq ustidan 55 ta jangovar missiyani oʻtkazdi. 1997-yilda Kaliforniyaning Edvards AFB shahridagi USAF sinov uchuvchilar maktabida tahsil oldi. Oʻqishni tamomlagach, u Eglin AFB 46-sinov qanotining „Havo-havo“ raketa sinovlari boʻlimi direktori etib tayinlandi va u yerda xizmat koʻrsatgan F.ning A/B/C/D va E modellarida sinovchi boʻlib xizmat qildi. U 50 dan ortiq turli samolyotlarda 6000 soatdan ortiq parvoz qilgan.

Boe STS-133 missiyasi davomida Xalqaro kosmik stansiyada ishlamoqda.

NASA faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2000-yil iyul oyida NASA tomonidan astronavt nomzodi sifatida tanlangan Boe 2000-yil avgust oyida Jonson kosmik markaziga xabar berdi. Ikki yillik oʻqitish va baholashni tugatgandan soʻng, u Astronavtlar idorasining ilgʻor transport vositalari boʻlimi va stansiya operatsiyalarida texnik lavozimlarga tayinlandi. Uning hozirgi texnik topshirigʻiga kelajakdagi kosmik transport vositalarining displeylari va boshqaruvlari bilan ishlash kiradi.[2] U 2008-yil 14-noyabrda STS-126 da Space Shuttle kosmik kemasining uchuvchisi sifatida birinchi kosmik sayohatini amalga oshirdi. Boe oʻzining ikkinchi kosmik parvozini STS-133 da, Space Shuttle Discovery ning oxirgi rejalashtirilgan parvozi va Space Shuttle dasturining uchinchi yakuniy parvozini amalga oshirdi.

2012-yil avgust oyida Boe Astronavtlar byurosi boshligʻining oʻrinbosari etib tayinlandi.

2015-yil iyul oyida NASA Boe-ni AQShning tijorat kosmik parvozi uchun birinchi astronavtlardan biri sifatida eʼlon qildi.[3] Keyinchalik, u boshqa tanlangan astronavtlar — Sunita Uilyams, Robert Benken va Dag Xerli bilan birga oʻzlarining tijorat ekipaj mashinalarida mashq qilish uchun Boeing va SpaceX bilan ishlay boshladi. 2018-yil avgust oyida u Boeing CST-100 Starlinerning birinchi sinov parvozi Boe-CFTga tayinlandi.[4] 2019-yilning 22-yanvarida NASA Boe tibbiy sabablarga koʻra ucha olmasligini eʼlon qildi va uning oʻrniga Maykl Finke tayinlandi.[5]

Mukofot va unvonlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Boe Amerika Qoʻshma Shtatlari Harbiy-havo kuchlari akademiyasining faxriy diplomiga ega boʻlgan taniqli bitiruvchi boʻlib, Fan va Jon Xertz jamgʻarmasi stipendiyasiga sazovor boʻlgan.

AQSh Harbiy-havo kuchlari qoʻmondoni uchuvchi/astronavtning hozirgi aeronavtika reytingiga qoʻshimcha ravishda, uning shaxsiy harbiy mukofotlari va xizmat mukofotlari quyidagilardan iborat:

  • Mudofaadagi xizmatlari uchun medali
  • „Buyuk xizmatlari uchun“ medali
  • Havo medallari (2 ta mukofot)
  • Havo yutuqlari medallari (5 ta mukofot)
  • Harbiy havo kuchlari maqtov medallari (3 ta mukofot)
  • Havo kuchlari muvaffaqiyati medali
  • Jangovar tayyorgarlik medali
  • Havo kuchlarining eng yaxshi birligi mukofotlari (3 ta mukofot)
  • Milliy mudofaa xizmati medallari (2 ta mukofot)
  • Qurolli Kuchlar Ekspeditsiya medali
  • Terrorizmga qarshi kurash medali
  1. „Astronauts and Cosmonauts (sorted by "Time in Space")“. www.spacefacts.de.
  2. NASA. „NASA Selects Astronauts for First U.S. Commercial Spaceflights“. nasa.gov (2015-yil 9-iyul).
  3. NASA. „Astronauts Evaluate Crew Dragon Controls“. nasa.gov (2017-yil 9-fevral).
  4. „NASA Assigns Crews to First Test Flights, Missions on Commercial Spacecraft“. NASA (2018-yil 3-avgust). Qaraldi: 2018-yil 4-avgust.
  5. Granath. „NASA Announces Updated Crew Assignment for Boeing Flight Test“. NASA (2019-yil 22-yanvar). 2021-yil 16-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-iyun.