Kontent qismiga oʻtish

Eremon

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Eremon
qad.irland. Éremón
Mifologiya Irlandiya mifologiyasi
Joylashuvi Irlandiya
Jins erkak
Otasi Mil Espaine
Akasi Eber Finn, Eber Donn, Amergin
Turmush oʻrtogʻi Odba, Tea (mifologiya)
Bolalari Iriyel Provides, Muinne, Luine va Magne
Bogʻliq personajlar Eber Finn

Eremon[1], yoki Erimon (qad.irl. Eremon), ispaniyalik Milning oʻgʻli, Oʻrta asrlar Irlandiya afsonasi va tarixiy anʼanalariga koʻra, Irlandiyaning Oliy qiroli va Irlandiya sulolalarining asoschilaridan biri boʻlib, koʻplab Oʻrta asr oliy nasab oilalar birlashib Irlandiya qirollik oilalarini barpo etishdi.

Mil oʻgʻillari va maʼbuda Danu qabilasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Lebor Gabála Érenn" ga koʻra, Gallarning ajdodlari Milning ikki oʻgʻli Eber Donn (Qorongʻi Eber) va Erimon tomonidan boshqariladigan Pireney yarim orolida yashagan. Milning bobosi It minoradan Irlandiyani koʻrgandan soʻng, u toʻqson jangchi bilan orolga suzib bordi va Irlandiyaga tushdi, u yerda Danu maʼbudasi qabilasidan boʻlgan uchta qirol (Mak Kuill, Mak Keht va Mak Grene) tomonidan It oʻldirilgan[2]. Mil oʻgʻillari qotillik haqida bilib, qasos olish uchun oʻttiz oltita kemada Irlandiyaga joʻnab ketishdi. Milning toʻqqiz oʻgʻlidan biri sayohatda vafot etdi. Milning oʻgʻillari, afsonaga koʻra, 1-may kuni Kerridagi orolga tushishdi va Tara tomon yoʻl oldi. Ular Danu maʼbudasi qabilalarining hukmdorlaridan Irlandiyani tark etishni talab qilishgan.

Danu maʼbudasi qabilalarining shohlari Mil oʻgʻillariga orolni tark etishlari uchun uch kunlik muhlat berishdi. Danu maʼbudasining qabilalari sehrdan foydalanib, boʻron qoʻzgʻatdi, natijada Milning yana besh oʻgʻli vafot etdi. Goidel liderlaridan faqat Eber Finn, Erimon va shoir Amergin omon qolishdi. Ular Tailtiu jangida maʼbuda Danu qabilasining qoʻshinini magʻlub etishdi.

Irlandiya hukmdori

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Milning qolgan oʻgʻillarining eng kattasi Erimon edi, ammo Eber Finn orolga boʻlgan huquqni akasiga berishni istamadi, keyin ular uchinchi oʻgʻil Amerginning fikrini bilishlari kerak edi. U orolni birinchi navbatda Eremon va uning oʻlimidan keyingina Eber Finn boshqarishi kerak, deb qaror qildi. Ammo Eber Finn orolning boʻlinishini talab qildi. Shundan soʻng Irlandiya boʻlindi — Eber Finn orolning shimoliy qismini, Erimon esa janubini oldi.

Tailtiu jangidan bir yil oʻtgach, Eber Finn va Eremon oʻrtasida urush boshlandi, natijada Eber Finn jangda vafot etdi. Eremon Irlandiyaning yagona hukmdori boʻldi va Tara uning qarorgohiga aylandi. Keyingi yili Amergin ham oʻldirilgan.

Eremonning ikkita xotini bor edi — Luigne, Laigne va Muimnening onasi Odba, Erimon uni Ispaniyada qoldirgan edi hamda Iriyel Providesning onasi Tea (Lugaidning qizi[3], Itning oʻgʻli).

Afsonaga koʻra, u Leinsterni Domnan va Krimtann Skiatbelu ( Crimthann Sciathbél)ga ajratdi; Munster toʻrtta oʻgʻil Eber Finn, Ir, Orba, Feron va Fergnaniga tegdi; Konnaxt Uikke oʻgʻillari Una va Etanga; Olster esa Eber mak Iruga. Turli manbalarga koʻra, u oʻn toʻrt, oʻn besh yoki oʻn yetti yil hukmronlik qilgan, shundan soʻng u vafot etgan va taxtni birgalikda hukmronlik qilgan oʻgʻillari Muimne, Luigne va Laigne meros qilib olgan.

Irlandiyaning Oliy qiroli unvoni Eber Finning avlodlari va Eremon avlodlari oʻrtasida almashindi. Eremondan keyin hokimyatni boshqargan Temra oilasi Let Kuin avlodidan edi; Konnaxtning uchta qarorgohi- Breifne shahridan boʻlgan Ui Briuyn, Ui Muyredayg, Ui Fiakrah; Bayigne, Osrayge va Dessida Munster avlodlari, Orbrayge, Fotart, Dal Riata, Dal Fiatah, Albanayg, Ernada Munster avlodlari. Konal, Eogan, Kolman, Aed Slane va Buyuk Konaireda Eremonning avlodlari edi.

Jeffri Kitingga koʻra, Erimon miloddan avvalgi 1287-1272-yillarda hukmronlik qilgan, „Toʻrt ustaning yilnomasi“ ga koʻra esa — miloddan avvalgi 1700-yildan 1684-yilgacha hukumronlik qilgan.

  1. Also spelled Éremón and Héremón
  2. Ирландские книжники расходились во мнениях по поводу того, где именно произошла высадка Ита. Согласно общепринятой версии, он высадился на некоем "Гнилом берегу" (Bréntrácht) и уже оттуда попал на Долину Ита (Mag Itho), теперь в графстве Дерри, где и погиб (ср. также Hogan E. Onomasticon Goedelicum locorum et tribuum Hiberniae et Scotiae: An Index, with Identifications, to the Gaelic Names of Places and Tribes. Dublin, 1910, s.v. Mag Itho, Brentracht). Мунстерцы же говорили, что Ит высадился на территории племени Корко Дуйбне (теперь в графстве Керри), прошёл через всю Ирландию и только потом был убит на севере. См. Lebor Gabála Érenn: The book of the taking of Ireland. Part V / Ed. and transl. by R.A.S. Macalister. Dublin, 1956. P. 11-21 [1].(
  3. "Part 2 of The Metrical Dindshenchas". www.ucc.ie. Retrieved 9 April 2018.

Мифы, легенды и предания кельтов (пер. Е. В. Глушко)

Хроники длинноволосых королей, 5000 экз, СПб: Азбука-классика, 2004 — 226-227-bet. ISBN 5-352-00705-7.