Ekzogen jarayonlar
Ekzogen jarayonlar — energiya hisobiga yer yuzasining ust qismida birlamchi hosilalarni oʻzlashtirishda ishtirok etuvchi jarayon, majmuasi. Bularga, asosan, denugsh (nurash, defolyatsiya, korroziya, abraziya, ekzoratsiya), materiallar koʻchi (eol, suv oqimi, dengiz, muzlik) ohak choʻkindilar paydo boʻlishi jarayonla kiradi. Yer yuzasida Ekzogen jarayonlar paydo boʻlish ning asosiy shakllariga — togʻ jinsilarining buzilishi va ular tark topgan minerallarning kimyoviy qa ta hosil boʻlishi (fizik, kimyovi organik nurash), muz, shamol va suv yordamida buzilib, maydalangan tog' jinslarining bir joydan boshqa joyga koʻchishi va bu mahsulotlarnsh quruqlikda va suv havzalari tubvd choʻkib, muntazam ravishda choʻkindi tog' jinslariga (sedimentogenez, diagene katagenez) aylanishi kiradi. Ekzogen jarayonlar endogen jarayonlar bilan birgalikda Yer relyefi shakllanishiga, choʻkindi togʻ jinsi qatlamlari va ular bilan bogʻliq boʻlgan foydali qazilma konlarini hosil boʻlishiga sababchi boʻladi.
![]() | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
![]() | Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin. Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |