Diya mifologiya
Diya (qadimgi yunoncha: Δία) — qadimgi yunon mifologiyasidagi personaj. Deyoney yoki Eyonayning qizi[1][2]. Panopolitanlik Nonnusning soʻzlariga koʻra, u shimoliy Tesaliyadagi perrebiy qabilasidan kelgan[3]. U Lapitlar shohi Ixionning xotini boʻldi. Diodor Sikulus tomonidan bayon etilgan versiyaga koʻra, Ixion xotiniga toʻy oldidan sovgʻa bermagan, shuning uchun qaynotasi undan otlarni garovga olgan. Toʻydan soʻng Lapitlar podshosi Diyaning otasini oʻz joyiga taklif qilib, olovli chuqurga[2][4] itarib yuboradi.
Diyaning ikkita farzandi bor edi. Oʻgʻli Piritus va qizi Tesadiya. Antik davr boʻyicha olim Ulrich fon Wilamowitz-Möllendorffning soʻzlariga koʻra, Fisadiya Efra bilan birga Dioskuri tomonidan qoʻlga olingan va singlisi Elena Goʻzalning xizmatiga berilgan Klimena bilan bir xil. Fisadiya yoki Klimena oʻz bekasi bilan Troyaga joʻnab ketdi va shahar qulaganidan keyin oʻlja sifatida Akamantusga bordi[5].
Turli manbalarda yo Ixion yoki oliy xudo Zevsning oʻzi Piritusning otasi[6] deb ataladi. Bir versiyaga koʻra, Zevs Diyani aygʻirga aylantirish orqali vasvasaga solgan va shu tariqa Ixiondan xotini Gerani jalb qilgani uchun qasos olgan[7].
Yupiterning yoʻldoshlaridan biri Diya nomi bilan atalgan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Гигин. Мифы, Античная библиотека. СПб.: Алетейя, 2000. ISBN 5-89329-198-0.
- Диодор Сицилийский. Историческая библиотека, Античное наследие. М.: Лабиринт, 2000.
- Зайцев А. И. „«Гимн Диоскурам» Алкмана и его эпические источники“,. Исследования по древнегреческой и индоевропейской поэзии, Из наследия А. И. Зайцева. СПб.: Издательство Санкт-Петербургского государственного университета, 2006. ISBN 5-8465-0493-0.
- Кондрашов А. „Иксион“,. Кто есть кто в мифологии Древней Греции и Рима. 1738 героев и мифов, Культура в фактах. М.: РИПОЛ классик, 2016 — 217—218 bet. ISBN 978-5-386-09554-3.
- Нонн Панополитанский. Деяния Диониса, Античная библиотека. Античная история. СПб.: Алетейя, 1997. ISBN 978-5-89329-33-X.
- Ярхо В. Н. „Иксион“,. Мифы народов мира. M.: Sovetskaya ensiklopediya, 1990 — 415 bet.
- v. Sybel „Dia“,. Ausführliches Lexikon der griechischen und römischen Mythologie. Leipzig: Druck und Verlag von B. G. Teubner, 1884—1890.