Demesmaekerit
| Demesmaekerit | |
|---|---|
 | |
| Asosiy | |
| Formulasi | Pb2Cu5(UO2)2(SeO3)6(OH)6·2H2O |
| IMA maqomi | Dmm[1] |
| Guruh | Mineral oksidi |
| Fizik xususiyatlari | |
| Rangi | Yashildan zaytun yashilgacha - suvsizlanishda jigarrang rangga aylanadi |
| Qirra rangi | oq |
| Yaltiroqlik | shishasimon |
| Shaffoflik | shaffof |
| Qattiqlik | 3-4 |
| Sinishi | moʻrt |
| Zichligi | O'lchangan 5.28 (4),hisoblangan 5.45 g/sm³ |
| Radiaktivlik |
 Radioactive GRapi |
| singoniyasi | Triklinik |
| Demesmaekerit | |
Demesmaekerit (Pb 2 Cu 5 (UO 2 ) 2 (SeO 3 ) 6 (OH) 6 · 2H 2 O) - noyob uran selenit minerali hisoblanadi. U Katangadagi Musonoi konida ishlagan belgiyalik mineralog Gaston Demesmaeker sharafiga nomlangan. Bu qo'rg'oshin, mis va selenni o'z ichiga olgan ikkilamchi mineral bo'lib, u yashildan jigarrang , sariq ranggacha bo'lgan shishadir yaltiroqlikka ega, uning kristallanishi qayerda joylashganiga qarab o'zgaradi. U pleokroik atributlarga ega, ya'ni qaysi o'qni ko'rishiga qarab, marvarid turli xil ranglarni ko'rsatadi, bu optik xususiyati. X o'qida u sariq-yashil rangni ko'rsatadi va Y o'qida marvarid jigarrang rangda ko'rinadi [2]. Demesmaekerit juda kuchli radioaktivlikka ega, 1,629,108,74, GRapi (Gamma Ray Amerika neft instituti birliklari) bilan o'lchanadi. U asosan kislorod (22,1%), vodorod (0,46%), nurlanish xususiyatiga ega bo'lgan uran (21,92%), selen (21,81%), zaharli kimyoviy element bo'lgan qo'rg'oshin (19,08%) va misdan (14,63%) iborat. [3] U haynesit, gilleminit, martozit va piretit kabi boshqa noyob selenli uran rudalari bilan bog'liq holda hosil bo'lishi mumkin [4].
Xususiyatlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
Mineral tarkibidagi uran 21,92% gacha bo'lganligi sababli radioaktiv hisoblanadi. Ideallashtirilgan empirik formulada va Folgezerfalle tabiiy parchalanish zanjirlarida radioaktiv elementlarning nisbatlarini hisobga olgan holda, da'vo qilingan Bq/g mineralining o'ziga xos faolligi taxminan 39,2 kBq ni tashkil qiladi (tabiiy kaliy 0,0312 kBq/g bilan solishtirganda). Ko'rsatilgan qiymat mineral tarkibiga va darajalar tarkibiga qarab sezilarli darajada farq qilishi mumkin. Radioaktiv parchalanish mahsulotlarini tanlab boyitish yoki kamayishi ham mumkin, bu esa faollikni o'zgartiradi.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Warr, L.N. (2021). "IMA–CNMNC approved mineral symbols". Mineralogical Magazine 85 (3): 291–320. doi:10.1180/mgm.2021.43. https://www.cambridge.org/core/journals/mineralogical-magazine/article/imacnmnc-approved-mineral-symbols/62311F45ED37831D78603C6E6B25EE0A.
- ↑ Handbook of Mineralogy
- ↑ „Demesmaekerite Mineral Data“. webmineral.com. Qaraldi: 2021-yil 22-iyun.
- ↑ Demesmaekerite mineral information and data on Mindat