Kontent qismiga oʻtish

Daniel J. Bernstein

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Daniel Julius Bernstein (baʼzan djb nomi bilan tanilgan; 1971-yil 29-oktyabrda tugʻilgan) — amerikalik nemis [1] matematik, kriptolog va kompyuter olimii.U Bochum Ruhr universitetidagi CASA [2] ga tashrif buyurgan professor, shuningdek Chikagodagi Illinois universitetida kompyuter fanlari boʻyicha tadqiqotchi professori. Bungacha u Eindhoven texnologiya universitetining matematika va informatika kafedrasi professori (" persoonlijk hoogleraar ") edi.

Yoshlik yillari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bernshteyn Long-Aylenddagi Bellport oʻrta maktabida oʻqigan va 1987- yilda 15 yoshida maktabni tugatgan.[3] Xuddi shu yili u Westinghouse Science Talent Search reytingida beshinchi oʻrinni egalladi.[4]Bernshteyn Nyu-York universitetida matematika bo‘yicha bakalavr darajasini (1991) va fan doktori darajasini oldi. Berkli Kaliforniya universitetida matematika boʻyicha (1995), u yerda Hendrik Lenstra qoʻl ostida tahsil olgan.

Kriptografiya

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bernshteyn 2005-yilda Salsa20 oqim shifrini ishlab chiqdi va uni koʻrib chiqish va standartlashtirish uchun eSTREAMga taqdim etdi. Keyinchalik u 2008-yilda Salsaning ChaCha20 variantini nashr etdi. 2005 yilda u ochiq kalitli sxemalar uchun asos sifatida Curve25519 elliptik egri chizigʻini taklif qildi. U EdDSA ning Ed25519 versiyasida yetakchi tadqiqotchi sifatida ishlagan. Algoritmlar mashhur dasturiy taʼminotga aylandi.[5][6]

2005-yil bahorida Bernshteyn „yuqori tezlikda kriptografiya“ kursini oʻqidi.[7] U xuddi shu vaqt oraligʻida AES (kesh hujumlari) ilovalariga qarshi yangi hujumlarni joriy qildi.[8]

2011-yilda Bernshteyn RFSB ni nashr etdi, bu Fast Syndrome Based Hash funktsiyasining bir variantidir.

U 2009-yilgi Post-Kvant Kriptografiyasi kitobining muharrirlaridan biri. [9]

Bernshteyn matematika va hisoblash boʻyicha bir qator maqolalarini nashr etdi. Uning koʻpgina maqolalari algoritmlar yoki ilovalar bilan bogʻliq.

Bernshteyn, shuningdek, DJBFFT matematik kutubxonalarining muallifi.

  1. J. Bernstein, Daniel „Curriculum vitae“. cr.yp.to. Qaraldi: 2019-yil 20-mart.
  2. „Team CASA“. Qaraldi: 2021-yil 22-fevral.
  3. „New Yorkers Excel In Contest“. New York Times (1987-yil 21-yanvar). Qaraldi: 2008-yil 9-noyabr.
  4. „TWO GIRLS WIN WESTINGHOUSE COMPETITION“. New York Times (1987-yil 21-yanvar). Qaraldi: 2011-yil 14-mart.
  5. Murenin. {{{editor}}}: „OpenSSH No Longer Has To Depend On OpenSSL“. Slashdot (2014-yil 30-aprel). Qaraldi: 2014-yil 26-dekabr.
  6. Murenin. {{{editor}}}: „OpenBSD Moving Towards Signed Packages — Based On D. J. Bernstein Crypto“. Slashdot (2014-yil 19-yanvar). Qaraldi: 2014-yil 27-dekabr.
  7. Daniel J. Bernstein. „MCS 590, High-Speed Cryptography, Spring 2005“. Authenticators and signatures. Qaraldi: 2005-yil 23-sentyabr.
  8. Daniel J. Bernstein (2004-04-17). Cache timing attacks on AES. cd9faae9bd5308c440df50fc26a517b4. https://cr.yp.to/antiforgery/cachetiming-20050414.pdf. 
  9. Post-Quantum Cryptography (en) Bernstein: . Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 2009. DOI:10.1007/978-3-540-88702-7. ISBN 9783540887010.