Damayanti
Damayanti | |
दमयंती | |
„Damayanti va oqqush“ Ravi Varma | |
Ijodkor: | Vyasa |
Asarlari: | Mahabharata |
Jinsi: | ayol |
Oilasi: | otasi Bxima, akasi Dama, Danta va Daman, turmush oʻrtogʻi Nala |
Vikiombori | Vikiombordagi fayllar |
Damayanti (sanskr. दमयंती, „tamer“, „gʻoliba“ [1][2]) — hind mifologiyasining qahramoni, qirol Nalaning rafiqasi. „Mahabharata“ ning bir qismi bo'lgan „Nala haqidagi ertak“ ning asosiy qahramonlaridan biri (3-kitob, „Aranyakaparva“, 50-79-boblar).
Biografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mahabharatada keltirishicha, Damayanti Vidarbxa qirolligining hukmdori Bximaning qizi. Shuningdek, uning Damayantidan tashqari Damu, Dantu va Daman ismli uchta oʻgʻli ham bor edi. Yoshlar katta jismoniy kuch bilan ajralib turardi,
Damayanti goʻzallik, uygʻunlik, yorqinlik, baxt, // Xalqlar orasida muloyimlik shuhrat qozondi[1].
Virasenaning oʻgʻli Nala Damayantining turmush oʻrtogʻi va Nishadxaning afsonaviy qiroli edi. Damayanti svayamvara (juft tanlash) paytida Nalani turmush oʻrtoq sifatida tanladi va unga boshqa nomzodlardan ustunlik berdi, ular orasida hatto xudolar ham bor edi. Xudolar yangi turmush qurganlarga oʻz barakalarini berdilar, lekin hasadgoʻy iblis Kali har qanday holatda ham Nalani dxarma yoʻlidan ozdirishga va uni goʻzal xotinidan ajratishga qaror qildi. Oxir-oqibat, u muvaffaqiyatga erishdi, Nala akasi Pushkara bilan zar oʻyiniga kirib, boyligi va saltanatini unga boy berdi. Shundan soʻng, Nala va Damayanti oʻrmonga joylashdilar va tez orada ular ketishga majbur boʻlishdi. Nala mashaqqatlarni boshidan oʻtkazdi, ammo shunga qaramay taqvo yoʻlidan qaytmadi. Oxir-oqibat u Kali ta'sirini engib, oʻz shohligini Pushkaradan qaytarib olishga muvaffaq boʻldi. Shundan soʻng Nala va Damayanti yana birga boʻlib, qolgan umrlarini baxt va farovonlikda oʻtkazdilar.
Buddist anʼanalarida Damayanti obrazi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Akademik B. L. Smirnov taʼkidlaganidek, Buddist anʼanalarida Damayanti Buddaning mujassamlanishidan biri sifatida qarala boshlandi.
Galereya
[tahrir | manbasini tahrirlash]-
Damayanti va oqqush, „Hind afsonalari va asotirlari“ Uorik Gobla tasviri[3]
-
Damayanti erini tanlaydi, Uorik Gobla tasviri
-
Nala tomonidan oʻrmonda yolgʻiz qoldirgan Damayanti, Ravi Varma tasviri
-
Nala va Damayantining uchrashuvi
-
Evelin Polning ishi, 1912-yil
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Махабхарата: I. Две поэмы из III книги, Изд. 2-е, перераб, Ашхабад: Изд-во АН Туркмен. ССР, 1959.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Миллер В. Ф. Дамаянти // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1893. — Т. X.
- Смирнов Б. Л.. Симфонический санскритско-русский толковый словарь «Махабхараты». M.: Ред. сайта «БОЛЕСМИР», 2007. Архивная копия от 16 мая 2018 на Wayback Machine
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 Махабхарата 1959.
- ↑ Смирнов 2007.
- ↑ Маккензи, Дональд Александер. Indian myth and legend. — London, Gresham, 1913. — 610 с.