Cota tinctoria

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kota tinctoria
ilmiy tasniflash
oʻsimliklar
yuksak oʻsimliklar
gulli oʻsimliklar
ikki urugʻpallalilar
Asterids
Asterales
Asteraceae
Cota
Species:
C. tinctoria
binar nomi
Cota tinctoria

(L.) J. Gay ex Guss.[1]
sinonimlar
Synonymy
  • Anthemis tinctoria L. (basionym)
  • Anacyclus tinctorius (L.) Samp.
  • Anthemis brachyglossa K.Koch
  • Anthemis chrysantha Schur
  • Anthemis coarctata Sm.
  • Anthemis debilis Fed.
  • Anthemis discoidea (All.) Vahl
  • Anthemis discoidea (All.) Willd.
  • Anthemis kelwayi Hort. ex L. H. Bailey & N.Taylor
  • Anthemis maris-nigri Fed.
  • Anthemis maritima Sm. 1839 not L. 1753
  • Anthemis markhotensis Fed.
  • Anthemis pallescens Heldr. ex Nyman
  • Anthemis parnassi Boiss. & Heldr. ex Nyman
  • Anthemis saguramica Sosn.
  • Anthemis subtinctoria Dobrocz.
  • Anthemis zephyrovii Dobrocz.
  • Chamaemelum discoideum All.
  • Chamaemelum tinctorium (L.) Schreb
  • Anthemis euxina Boiss., syn of subsp. euxina
  • Cota euxina (Boiss.) Holub, syn of subsp. euxina
  • Anthemis bulgarica Thin, syn of subsp. gaudium-solis
  • Anthemis gaudium-solis Velen., syn of subsp. gaudium-solis
  • Anthemis parnassica (Boiss. & Heldr.) Nyman, syn of subsp. parnassica
  • Anthemis sancti-johannis Stoj. & al., syn of subsp. sancti-johannis
  • Cota sancti-johannis Holub, syn of subsp. sancti-johannis
  • Anthemis meinkeana Rech.f., syn of subsp. virescens

Cota tinctoria, oltin marguerit, sariq romashka yoki oxeye romashka, kungaboqar oilasiga mansub koʻp yillik gullaydigan oʻsimlik turi. Boshqa umumiy nomlari orasida boʻyoqchi romashka, Boston romashkasi va Parij romashkasi kiradi. Bogʻdorchilikda bu oʻsimlik hali ham Anthemis tinctoria nomi bilan keng tarqalgan[2].

Bu qisqa umr koʻradigan tur boʻlib, Yevropa, Oʻrta yer dengizi va Gʻarbiy Osiyoda paydo boʻlgan va Shimoliy Amerikaning baʼzi hududlarida naturalizatsiya qilinadi[3][4]. U xushboʻy, yorqin yashil, tukli barglarga ega. Serrat barglari bi-pinnatifid (= mayda boʻlingan) va ostida momiq. Boʻyi 60 cm (24 in) gacha oʻsadi[5].

Uning uzun ingichka burchakli poyalarida sariq romashka oʻxshash terminal gul boshlari bor, yozda gullaydi[5].

U faqat cheklangan miqdorda dorivor maqsadlarda qoʻllaniladi. Biroq, oʻtmishda oʻsimlikdan matolarni boʻyash uchun sariq va oltin-toʻq sariq boʻyoqlar olingan[6].

Cota tinctoria oʻzining yorqin jozibali gullari va nozik barglari uchun bogʻlarda oʻstiriladi; oq gulli shakli mavjud. Anthemis tinctoria nomi ostida „EC Buxton“ navi Qirollik bogʻdorchilik jamiyatining Bogʻdagi xizmatlari uchun mukofotiga sazovor boʻldi[7].

Kichik turlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Cota tinctoria subsp. australis (R.Fern. ) Oberpr. & Greuter
  • Cota tinctoria subsp. euxina (Boiss. ) Oberpr. & Greuter
  • Cota tinctoria subsp. fussii (Griseb. & Schenk) Oberpr. & Greuter
  • Cota tinctoria subsp. gaudium-solis (Velen. ) Oberpr. & Greuter
  • Cota tinctoria subsp. parnassica (Boiss. & Heldr. ) Oberpr. & Greuter
  • Cota tinctoria subsp. sancti-johannis (Stoj. va boshqalar. ) Oberpr. & Greuter
  • Cota tinctoria subsp. virescens (Bornm. ) Oberpr. & Greuter

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Florae Siculae Synopsis 2: 866. 1844 [1845].
  2. ↑ RHS A-Z encyclopedia of garden plants. United Kingdom: Dorling Kindersley, 2008 — 1136 bet. ISBN 978-1405332965. 
  3. ↑ Altervista Flora Italiana, Camomilla dei tintori, Färberkamille, Cota tinctoria (L.) J. Gay includes many photos plus European distribution map
  4. ↑ Biota of North America Program 2014 county distribution map
  5. ↑ 5,0 5,1 Flora of North America, Golden marguerite, yellow chamomile, Cota tinctoria (Linnaeus) J. Gay ex Gussone, Fl. Sicul. Syn. 2: 867. 1845.
  6. ↑ Euro+Med PlantBase — the information resource for Euro-Mediterranean plant diversity
  7. ↑ „RHS Plantfinder - Anthemis tinctoria 'E.C. Buxton'“. Royal Horticultural Society. Qaraldi: 2018-yil 12-yanvar. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Cota_tinctoria&oldid=3570340" dan olindi