Cagliari universiteti

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Cagliari universiteti
Asl nomi Università degli Studi di Cagliari
Asos solingan 1606-yil
Rektori Francesco Mola
Talabalari 31,102[1]
Vebsayti unica.it

Koordinatalari: 39°13′0.99999999841145″N 9°6′54.000000000001″E / 39.2169444444440031816°N 9.11500000000000021°E / 39.2169444444440031816; 9.11500000000000021 G O

Cagliari universiteti—(italyancha: Università degli Studi di Cagliari) Italiyaning Sardiniya shtatida joylashgan Kalyari shahridagi universitetdir. U 1606-yilda tashkil etilgan boʻlib 11 fakultetdan iborat.

Uning ramzi: Ushbu universitet gerblari oʻrtada Muqaddas Konsepsiyaning surati va etagida H harfi bilan Rim Papasi joylashgan boʻlib, bu Avliyo Gilarius Papa nomini bildiradi va pastda ikkita prelat . Mitre, oʻng tomonda, L harfi, yaʼni Primatial Xochli Avliyo Lyutsiferning ismini, boshqa tomondan, E harfi, choʻponlik belgisi bilan Avliyo Evseviy nomini anglatadi[2][3].

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Studium Generalis Kalaritanum 1606-yilda tashkil etilgan [4][5] Ispaniyaning Salamanka, Valyadolid va Lleydadagi eski universitetlari qatorida, lekin u 1620-yilda qirol Filipp III imtiyozidan soʻng faoliyat yurita boshlagan[6][7][8]. Universitet sifatida esa quyidaggi nom ostida faoliyat boshlagan: Universidad y Estudio General de Caller en el Reyno de Cerdeña (Sardiniya Qirolligidagi Cagliari universiteti). U dastlab huquq, lotin, yunon va ibroniy adabiyoti, liberal sanʼat, tibbiyot, jarrohlik, falsafa va fanni taklif qilgan. XVIII-asrda Sardiniya Savoy hukumati palatasi tasarrufiga oʻtganida, oʻquv fan fakultetlari va institutlarining kengayishi bilan universitet nizomi sezilarli darajada oʻzgartirilgan. Pyemontelik muhandis Saverio Belgrano di Famolasko tomonidan ishlab chiqilgan yangi universitet binosi XVIII-asr oxirida qurib bitkazilgan. Bugungi kunda u rektorat va maʼmuriy idoralarga ega. IXX-XX-asrlarda tadqiqot faoliyatiga koʻproq eʼtibor qaratilib, xalqaro miqyosda eʼtirof etilgan muhim natijalarga erishilgan, ayniqsa tibbiyot, fizika, kimyo, biologiya va arxeologiya sohalarida. XX-asrda Ikkinchi jahon urushi davrida universitet binolariga jiddiy zarar yetkazilishi natijasida yuzaga kelgan muammolarni hal qilish kerak edi va rekonstruksiya endigina yakuniy bosqichiga yaqinlashmoqda. 1960-yillarning oxirida Anglo-Sakson tipidagi universitet tuzilmalarini yagona organda qurish uchun ulkan rejalar ishlab chiqilgan. 

Kalyari universitetining eski kutubxona zali.

Bugun kunda shahar chekkasida yangi universitet kampusi ochilgan. Yangi kampus Monserrato shahrida, 73 gektar maydonda joylashgan. Unda oʻquv fan fakultetlari, tegishli fakultetlari boʻlgan koʻplab boʻlimlar va boshqa tibbiyot muassasalari bilan yetarlicha integratsiyalashgan universitet umumiy kasalxonalaridan biri joylashgan.

Tashkilot[tahrir | manbasini tahrirlash]

Universitet 11 ta fakultetga boʻlingan:

  • Iqtisodiy, Giuridik va Siyosiy fanlar fakulteti [9]
  • Gumanistik tadqiqotlar fakulteti [10]
  • Muhandislik va arxitektura fakulteti [11]
  • Tibbiyot va jarrohlik fakulteti [12]
  • Biologiya va farmatsevtika fakulteti [13]
  • Fanlar fakulteti [14]

Universitetda 36 000taga yaqin talaba tahsil oladi, 1200 dan ortiq professor-oʻqituvchilar va 1300 ga yaqin texnik-maʼmuriy xodimlar mavjud. Cagliari universiteti talabalari UnicaRadio.it veb-radiosini oʻzari mustaqil boshqaradilar.

Ayni paytda Cagliari universiteti oʻzining xalqaro siyosati, tadqiqotlari va Yevropa va dunyoning nufuzli universitetlari bilan tuzilgan koʻplab kelishuvlari tufayli Sardiniya mintaqasidagi eng yirik muassalardan biri hisoblanadi. 

Korporativ joylashtirish va kampus haydovchisi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Universitet oʻz talabalari uchun korporativ joylashtirish imkoniyatlarining keng tarmogʻini taqdim etgan va yaqinda TreeAndHumanKnot bilan xalqaro miqyosda hamkorlik qilib, oʻz talabalari uchun xalqaro imkoniyat RisingIndia ThinkTankning birinchi mafkurasini taqdim etadi. Bu Hindistondagi universitet uchun birinchi yirik hamkorlik boʻlgan.

Radio[tahrir | manbasini tahrirlash]

Unica Radio [15] loyihasi 2007-yil 8-oktabrda Universitetda tashkil etilgan[16], yaʼni RadUni assotsiatsiyasiga aʼzo talabalar tomonidan boshqariladigan universitet radiosi ham DAB+ [17] da uzatadi.

Mashhur fakultet[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning taniqli professor-oʻqituvchilari orasida:

  • Corrado Gini, statistik, Gini koeffitsientini ishlab chiquvchi
  • Nikola Abbagnano, faylasuf
  • Giulio Angioni, yozuvchi va antropolog
  • Enriko Bombieri, matematik
  • Juzeppe Brotzu, shifokor
  • Aldo Kapitini, faylasuf va siyosatchi
  • Ernesto de Martino, antropolog
  • Oliviero Diliberto, siyosatchi va huquqshunos
  • Ludoviko Geymonat, faylasuf
  • Pietro Ichino, siyosatchi va huquqshunos
  • Beppo Levi, matematik
  • Doro Levi, arxeolog
  • Jovanni Lilliu, arxeolog
  • Eva Mameli, botanik
  • Antonio Pachinotti, fizik
  • Guido Tabellini, iqtisodchi

Manfaat nuqtalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Orto Botanico dell’Università di Cagliari, (universitetning botanika bogʻi)

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „unica.it - Università degli Studi di Cagliari).  : International Version -“. unica.it. 2017-yil 17-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  2. "Que las armas de la dicha Universidad sean en medio la imagen de la Sanctissima Conception, y a los pies una tiara de Pontefice con la Letra H que signifique el nombre de San Hylario Papa, y mas abaxo dos mitras de Prelados en la una a la mano derecha una letra L que signifique el nombre de San Lucifero con la cruz primaziale, y en la otra la letra E que signifique el nombre de San Eusebio con su ingignia pastoral, y luego, al lado derecho de la Virgen, las armas deste Reyno, y al lado isquierdo, las desta ciudad de Caller".
  3. „Image“ (JPG). unica.it. 2022-yil 20-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  4. „Data“ (JPG). unica.it. 2021-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  5. „Transcript“. unica.it. 2021-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  6. „Info“ (JPG). unica.it. 2021-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  7. „Data“ (JPG). unica.it. 2021-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  8. „Transcript“. unica.it. 2021-yil 21-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 20-iyul.
  9. „Home - Facoltà di scienze economiche giuridiche e politiche - Università di Cagliari“. facolta.unica.it.
  10. „Home - Facoltà di Studi Umanistici - Università di Cagliari“. Facolta.unica.it. Qaraldi: 2018-yil 5-avgust.
  11. „Home - Facoltà di ingegneria e architettura - Università di Cagliari“. Facolta.unica.it. Qaraldi: 2018-yil 5-avgust.
  12. „Home - Facoltà di Medicina e Chirurgia - Università di Cagliari“. facolta.unica.it.
  13. „Home - Facoltà di Biologia e Farmacia - Università di Cagliari“. facolta.unica.it.
  14. „Home - Facoltà di Scienze - Università di Cagliari“. facolta.unica.it.
  15. „Unica Radio“. unicaradio.it.
  16. „Unica Radio chi siamo“.
  17. „Unica Radio prima radio universitaria italiana a trasmettere in DAB+“ (2018-yil 13-dekabr).