Butun dunyo ozarbayjonlarining birdamlik kuni
Butun dunyo ozarbayjonlarining birdamlik kuni 1991-yil 16-dekabrda oʻsha paytda[1][2][3] Naxichevan Muxtor Respublikasi Oliy Majlisi raisi lavozimini egallab turgan Haydar Aliyev tomonidan birinchi marta dunyo ozarbayjonlarining birdamlik kuni eʼlon qilingan, shundan soʻng bu butun Ozarbayjon xalqining milliy bayramiga aylangan. 31-dekabrda nishonlanadi[4].
Dunyodagi ozarbayjonlar soni bir necha oʻn millionlarni tashkil etadi[5][6], ularning aksariyati Ozarbayjon Respublikasidan tashqarida: Eron, Turkiya, Rossiya, Gruziya, Germaniya, Fransiya, Buyuk Britaniya, AQSH, Ukraina, qator MDH mamlakatlari va Skandinaviya kabi davlatlarda yashaydi. Eng katta ozarbayjon irredentasi (kamida 15,5 million kishi))[7] Eronda yashaydi.
1989-yil 31-dekabrda Naxichevan Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasi hududida olomon Sovet-Eron chegarasini vayron qildi. Minglab ozarbayjonliklar Erondagi vatandoshlari bilan birodarlik qilish uchun koʻp oʻn yilliklardagi birinchi imkoniyatdan ilhomlanib Araks daryosidan oʻtishd[8][9]. Shu kuni Istanbulda ozarbayjonliklarning birinchi Jahon Kongressi[10] ochildi. 31-dekabrni Jahon ozarbayjonlari birdamlik kuni deb eʼlon qilinishiga shu ikki voqea sabab boʻldi.
Butun dunyo ozarbayjonlarining birdamlik kuni milliy bayramining asosiy gʻoyasi barcha ozarbayjonliklarning ahilligi va birdamligi, Ozarbayjon hukumatchiligi, xalqimizning milliy va maʼnaviy qadriyatlarga hurmati, ozarbayjon xalqiga tegishli gʻoya va hissiyotlar, tarixiy vatanga bogʻlanganlik kabi tuygʻularni qamrab oladi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Азербайджанцы мира отмечают День солидарности » Xronika.Az“ (deadlink). 2011-yil 14-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 4-yanvar.
- ↑ „Сегодня День солидарности азербайджанцев мира - Vesti.Az“ (deadlink). 2011-yil 2-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2011-yil 4-yanvar.
- ↑ „DAK 31 Dekabr Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü və Yeni İl Bayramı münasibətilə 50 milyonluq soydaşımızı ürəkdən təbrik edir“. 2013-yil 30-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-iyun.
- ↑ День солидарности азербайджанцев всего мира — 31 декабря. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010
- ↑ Том де Ваал.. „Глава 6. 1988-1990 гг. Азербайджанская трагедия“ (ru). Русская служба Би-би-си (2005-yil 8-iyul).
- ↑ „Пространство и время в мировой политике и международных отношениях“ (ru). МГИМО-Университет (2005-yil 8-iyul). 2011-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 5-iyun.
- ↑ Тенгиз Гудава.. „Азербайджанцы и мир“ (ru). Радио Свободы (2010-yil 29-dekabr).
- ↑ Joshua Project - People Cluster: Azerbaijani joshuaproject.net (ingl.)
- ↑ WebCite query result (ingl.)
- ↑ Azerbaijani, Azeri Turk in Iran joshuaproject.net (ingl.)