Burgu (taom)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Burgu (inglizcha: Burgoo) — burgu goʻshtli styu boʻlib, Irlandiya styusiga yoki Mulligan styusiga oʻxshaydi, koʻpincha makkajoʻxori noni yoki makkajoʻxori maffinlari bilan dasturxonga tortiladi. Koʻpincha ijtimoiy tadbirlarda tayyorlanadi. Oʻrta Gʻarb va Amerika janubida xayriya maqsadlarida mablagʻ toʻplash usuli sifatida mashhur.

Etimologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu atama noaniq kelib chiqishi, ehtimol uelscha xamirturush va karam soʻzlarining birikmasidan kelib chiqqan[1].

Tayyorlanishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Anʼanaviy burgu har qanday goʻsht va sabzavotlardan, jumladan, kiyik goʻshti, olmaxon, opossum, yenot yoki yovvoyi qushlardan tayyorlanadi[2], bu taom koʻpincha kuz va oʻrim-yigʻim mavsumi bilan bogʻliq. Bugungi kunda mahalliy barbekyu restoranlari oʻzlarining retseptlarida oʻziga xos goʻshtlardan foydalanadilar[3], odatda choʻchqa goʻshti, tovuq yoki qoʻy, ishlatiladigan ziravorlar bilan birgalikda har bir restoran uchun oʻziga xos lazzat yaratadi[4].

Oddiy burgu — goʻsht va sabzavotlarning aralashmasi. Choʻchqa goʻshti, tovuq, qoʻy yoki mol goʻshti, koʻpincha dudlangan, ammo boshqa goʻshtlar ham bor. Oddiygina sabzavotlar loviya, makkajoʻxori, bamya, pomidor, karam va kartoshkadir. Burgu sekin pishiriladigan taom boʻlgani uchun, qoʻshilgan sabzavotlardan olingan kraxmal taomni quyultiradi. Biroq, noanʼanaviy pishirishda makkajoʻxori uni, maydalangan loviya, butun don yoki kartoshka kraxmal kabi quyuqlashtiruvchi vositadan foydalanish mumkin. Bundan tashqari, taʼm uchun bulonni (suyak bulonini) qoʻshishingiz mumkin. Masalliqlar kerakli pishirish vaqtiga koʻra qoʻshiladi, birinchi navbatda goʻsht, keyin sabzavotlar va agar kerak boʻlsa, quyuqlashtiruvchi moddalar. Aytishlaricha, yaxshi tayyorlangan burgutda qoshiq tikka turadi. Olma sirkasi, issiq sous, Worcestershire sousi yoki maydalangan qizil qalampir keng tarqalgan ziravorlardir.

Mintaqaviy mashhurlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Kentukkida burgu tayyorlash koʻpincha hamkorlikdagi harakat va ijtimoiy tadbir boʻlib xizmat qiladi, bunda har bir ishtirokchi bir yoki bir nechta masalliqni olib keladi. Kentukki va Indiana kabi qoʻshni shtatlarda burgu koʻpincha maktablar uchun mablagʻ toʻplash uchun ishlatiladi. Bu sobiq Beysbol Ligasi futbolchisi Olli Beard oilasining ixtirosi ekanligi daʼvo qilingan[5]. Koʻpgina shaharlar oʻzlarining burgulari bilan faxrlanadilar va bu mahalliy tadbirlarda odatiy koʻrinishdir. Illinoys shtatidagi Ahrensvill qishlogʻi oʻzini dunyodagi eng yaxshi burgu uyi deb daʼvo qiladi va har yili burgu festivaliga mezbonlik qiladi[6], Chandlerville, Illinoys[7] kabi Kass okrugida ham. Bir nechta shaharlar dunyoning burgh poytaxti deb daʼvo qiladilar, jumladan Lorensburg, Kentukki[8], Owensboro, Kentukki[9]. Illinoys shtatining Brighton shahrida mahalliy anʼanaviy burgu har yili Betsey Ann Picnic qishloq yozgi festivalida tayyorlanadi va dasturxonlarga tortiladi. Kentukki Derbidagi ot poygalarida marosimida koʻpincha dasturxonlarga burga tortiladi va u diniy taom hisoblanadi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „burgoo“ (en). Wiktionary. Qaraldi: 2019-yil 30-mart.
  2. Nemec, Davis. The Beer And Whiskey League: The Illustrated History of the American Association--Baseball's Renegade Major League. Lyons and Burford, 1994 — 178 bet. ISBN 1-59228-188-5. 
  3. „Arenzville, IL — Home of the World's Best Burgoo“. burgoo.org. Qaraldi: 8-iyul 2015-yil.
  4. „Chandlerville Burgoo, Illinois“. Facebook. Qaraldi: 8-iyul 2015-yil.
  5. Canning Homemade. „Kentucky Burgoo — Canning a Crazy Soup!“. sbcanning.com. Qaraldi: 8-iyul 2015-yil.
  6. „Burgoo: A Kentucky Specialty“. One Sixty K. 2021-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-iyul 2015-yil.
  7. „Franklin, Illinois — Franklin History Book — Burgoo“. franklinillinois.net. 3-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-iyul 2015-yil. (Wayback Machine saytida 2016-03-03 sanasida arxivlangan)
  8. „Betsey Ann Picnic“. Village of Brighton Illinois (2019-yil 7-oktyabr). Qaraldi: 2020-yil 16-iyun.
  9. Burgoo and the Kentucky Derby History | Tasting Table