Bovellizm
Bovellizm — bu Richard Rojers bilan bogʻliq boʻlgan zamonaviy arxitektura uslubi. Bu Le Corbusier va Antoni Gaudi taʼsirida boʻlgan oʻtkinchi meʼmoriy va beparvo uslub sifatida tasvirlangan[1]. Uslub kanallar, kanalizatsiya quvurlari va liftlar kabi bino uchun xizmatlardan iborat boʻlib, ichki makonni maksimal darajada kengroq koʻrsatish uchun tashqi koʻrinishda joylashgan.
Kelib chiqishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Uslub Maykl Uebbning 1957-yilda High Wycombe shahridagi Mebel ishlab chiqaruvchilar uyushmasi binosi uchun talabalik loyihasidan kelib chiqqan[2][3]. Uebb bu atamani ser Nikolaus Pevsnerning 1961-yilgi maʼruzasida oʻzining dizayni haqidagi izohiga javoban ishlab chiqdi va u soʻzlarni eshitganini esladi: "Maktablarda baʼzi bezovta qiluvchi tendentsiyalar mavjud, men bir kun oldin bino dizaynini koʻrdim. U tovoqda oʻtirgan bir qator oshqozonlarga oʻxshardi. Yoki boʻlakchalar bilan bogʻlangan ichaklar". Shunday qilib, bu ichki tashqi uslub inson tanasining ishlash usulini eslatgani uchun Bovellizm deb nomlandi. Uebbning ichak tutilishiga asoslangan tuzilmalaridan biri Lester maydonidagi Sin markazi edi. Kontseptsiya shisha terini qoʻllab-quvvatlaydigan geodezik tuzilma edi[4].
Baʼzi olimlar Reyner Banhamni birinchi boʻlib koʻzga koʻrinadigan sirkulyatsiyaga ega boʻlgan yangi meʼmoriy uslubni hayratda, binoning skelet xizmatiga, shuningdek, uning „qon oqimiga“ yoki tepadan pastga siljiydigan harakatlanuvchi mashinalar va olomonga eʼtibor qaratadigan yangi arxitektura jozibasi uchun ishlatgan deb taʼkidlashadi. Foyelar — barchasi strukturaning geodezik qobigʻi orqali koʻrinadi.[5] Banham shuningdek, shafqatsizlikning jihatiga ishora qilish uchun „topologik“ atamasini kiritganligi uchun ham eʼtirof etilgan.
Richard Rojers va Renzo Piano bu uslubni Parijdagi Pompidou markazining dizayni bilan davom ettirdilar, bu Bovellizmdagi keng mashq[6] deb taʼriflandi, shuning uchun koʻrgazmalarni toʻliq baholash uchun interyerning zamin maydonini maksimal darajada oshirish mumkin edi[7].
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Adam arxitektura uslubi
- Barokko uslubi
- Gotika uslubi
Misollar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Parijdagi Pompidu markazi (1977) Rojers va Renzo Piano.
- Londondagi Lloyd’s binosi (1978), shuningdek, Rojers tomonidan.
- Rotterdam markaziy kutubxonasi (1983), Yaap Bakema.
- Channel 4 bosh qarorgohi, 124 Horseferry Road, London.
Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]
-
Lloyd's binosi, London -
Rotterdam kutubxonasi, Rotterdam
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Choice: Publication of the Association of College and Research Libraries, a Division of the American Library Association. American Library Association, 1977 — 1028 bet.
- ↑ Geoffrey Howard Baker, The Architecture of James Stirling and His Partners James Gowan and Michael Wilford: A Study of Architectural Creativity in the Twentieth Century, Farnham, Surrey / Burlington, Vermont: Ashgate, 2011, ISBN 9781409409267, p. 158.
- ↑ Simon Sadler, Archigram: Architecture Without Architecture, Cambridge, Massachusetts: MIT, 2005, p. 23, 1.11, 1.12 caption, calling bowellism a „micromovement“.
- ↑ Baker, Geoffrey Howard. The Architecture of James Stirling and His Partners James Gowan and Michael Wilford: A Study of Architectural Creativity in the Twentieth Century. Surrey: Ashgate Publishing, Ltd., 2011 — 158 bet. ISBN 978-1-4094-0926-7.
- ↑ Sadler, Simon. Archigram: Architecture Without Architecture. MIT Press, 2005 — 27 bet. ISBN 978-0-262-69322-6.
- ↑ Jonathan Richards, Facadism, London: Routledge, 1994, ISBN 9780415083164, p. 60.
- ↑ Richard Rogers, Architects, From Here to Modernity, archived at the Wayback Machine, 15 March 2004.