Boʻlamon
|
Boʻlamon (balamon, balabon, bulamon, bolaban, bolaman nomlari ham mavjud) – Markaziy Osiyo va Kavkaz xalqlarining tilchali puflama musiqa asbobi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qadimdan mashhur, ayniqsa XV—XVII asrlardagi boʻlamonchi sozandalar nomi tarixiy manbalarda koʻp uchraydi.
Tuzilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tashqi koʻrinishi kichik surnaysimon boʻlsada, nayining ichki kengligi uzunasiga bir xil. Yuqori qismiga yakka tilchali qilib kesilgan qamish naycha oʻrnatiladi. Asosan, tut yogʻochidan yasaladi. Barmoqlar uchun moʻljallangan 7 ta teshigi yuzida, 1 tasi orqa tomonida boʻladi. Tovushqatori diatonik. Diapazoni taxminan 2 oktava boʻlib, kichik oktavadagi re va re-bemoldan boshlab uch oktavagacha boradi[1][2].
Boʻlamon sibizgʻaning takomillashtirilgan turi boʻlsada, sadolanish kuchi, tembr xususiyatlari hamda ijro imkoniyatlariga koʻra qoʻshnayga yaqin. Oʻzbekistonning Xorazm vohasi va qisman Qoraqalpogʻistonda tarqalgan[3].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ I. A. Akbarov. Музика луғати. Toshkent: Gʻafur Gʻulom nomidagi Adabiyot va sanʼat nashriyoti, 1987.
- ↑ I. A. Akbarov. Мусиқа луғати. Toshkent: Oʻqituvchi nashriyoti, 1997 — 384-bet. ISBN 5-645-02422-2.
- ↑
„Boʻlamon“, Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi. (B-harfi). Toshkent: „Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi“ Davlat ilmiy nashriyoti, 2000–2006-yillar.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Karomatov F., Oʻzbekskaya instrumentalnaya muzika, T., 1972.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]VikiOmborda Boʻlamon mavzusi boʻyicha mediafayllar bor
![]() | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
![]() | Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin. Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |