Belgiya — Indoneziya munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Belgiya va Indoneziya munosabatlarini 1949-yilda oʻrnatgan. Belgiyaning Jakartada elchixonasi va Surabayada faxriy konsulligi[1] va Indoneziyaning Bryusselda elchixonasi ham Lyuksemburg va Yevropa Ittifoqida akkreditatsiya qilingan.

Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aloqalar 1947-yilda Belgiyaning Indoneziya suvereniteti boʻyicha Indoneziya-Gollandiya nizolarini hal qilishda Avstraliya va Qoʻshma Shtatlar bilan birgalikda Uch Millat Komissiyasida ishtirok etishi bilan boshlangan. Keyinchalik, Belgiya 1949-yilda Indoneziyani tan olgan birinchi Evropa davlatlaridan biri edi. 1949-yil dekabr oyida Indoneziya Belgiya Qirolligida oʻz vakilini tuzdi. 1963-yilda ikki davlat oʻzaro munosabatlarni vakillik darajasidan elchixona darajasiga koʻtarishga kelishib oldilar. Indoneziya Respublikasining Yevropa hamjamiyatidagi missiyasi 1990-yil 18-avgustda Bryusselda tashkil etilgan.

2005-yilda Hind okeanidagi tsunamidan soʻng Belgiya Indoneziya hukumati va Free Aceh harakati oʻrtasidagi Xelsinki tinchlik bitimining bajarilishini nazorat qilish uchun Aceh Monitoring Missiyasida ishtirok etdi[2]. 2008-yil noyabr oyida Belgiya shahzodasi Filip Indoneziya bilan turli hamkorlikni kuchaytirish maqsadida Indoneziyaga tashrif buyurdi.

Savdo va investitsiyalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2008-yilda Belgiya-Indoneziya oʻrtasidagi umumiy savdo hajmi 1,28 milliard yevroni tashkil etdi. Indoneziyaning Belgiyaga asosiy eksport tovarlari yogʻoch va mebel mahsulotlari, poyabzal, kiyim-kechak, toʻqimachilik, charm, marvarid, baliqchilik mahsulotlari, tamaki va mashinasozlik uskunalari. Belgiyaning Indoneziyaga kiritgan sarmoyasi 2008-yilda 2 loyihada 16,6 million yevroni tashkil etdi. 1990 va 2007-yillar oraligʻida Belgiyaning Indoneziyaga jami sarmoyasi 263 million evroga teng boʻlib, 49 ta loyihada plantatsiyalar, plitkalar va shisha, poʻlat, dorixona, tikuvchilik va toʻqimachilik sohalarida jamlangan[3].

Madaniyat va turizm[tahrir | manbasini tahrirlash]

Belgiya Evropada Indoneziyaga bagʻishlangan „Ganesha Qirolligi“ parkiga ega boʻlgan yagona davlatdir, birinchi marta 2009-yil 20-mayda Indoneziya turizm va madaniyat vaziri Jero Vacik tomonidan ochilgan[4][5]. 6,2 gektar maydonni egallagan park Evropadagi birinchi Indoneziya bogʻi boʻlib, Pairi Daiza qoʻriqlash bogʻida, Brugelette, Belgiyada joylashgan. Uning kollektsiyalariga Pura Agung Shanti Buwana Bali hindu ibodatxonasi, Sharqiy Nusa Tenggara va Toraja anʼanaviy uylari hamda Borobudur va Prambanan ibodatxonalarining miniatyura nusxalari kiradi. 2009-yil avgust oyida Indoneziya hukumati Indoneziya bogʻini jonlantirish uchun Belgiyaga bir juft Sumatran filini yubordi[6]. Indoneziyaning Belgiyadagi elchisi Nadjib Riphat Kesoemaning soʻzlariga koʻra, fillar Belgiya va Indoneziya oʻrtasidagi 60 yil davom etgan diplomatik aloqalarni xotirlash uchun maxsus sovgʻadir. Bu Indoneziya Yevropada mavjud boʻlgan birinchi xavf ostidagi hayvonlarni koʻpaytirish uchun kredit dasturidir[7].

Indoneziya-Belgiya munosabatlarining 65 yilligi munosabati bilan 2014-yil sentabr oyida Bryusselda Indoneziyaning Komodo oroli va Kemayoran (Jakarta)dagi multfilm qahramoni Tintin tasvirlangan ikkita marka sotuvga chiqarildi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Addresses of Belgian Embassy and Consulate in Indonesia“. Foreign Affairs of Kingdom of Belgium. Qaraldi: 2013-yil 24-avgust.
  2. „Political Relations“. Ministry of Foreign Affairs Republic of Indonesia. 2011-yil 25-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 24-avgust.
  3. „Indonesia & Belgium“. Ministry of Foreign Affairs Republic of Indonesia. 2013-yil 8-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 24-avgust.
  4. A. Supardi Adiwidjaya. „Jero Wacik Resmikan Taman Indonesia di Belgia“ (id). Rakyat Merdeka Online (2009-yil 21-may). 2013-yil 21-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 24-avgust.
  5. Ian. „Kingdom Of Ganesha: Indonesian Park In The Heart Of Europe“. Good News from Indonesia (2009-yil 29-may). Qaraldi: 2013-yil 24-avgust.
  6. „Present living elephants at Parc Paradisio (Pairi Daiza) in Belgium“. elephant.se. Koehl D, Elephant Encyclopedia. 2016-yil 14-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 25-sentyabr.
  7. „Sumatran elephants on loan in Belgium“. The Jakarta Post (2009-yil 22-avgust). 2015-yil 23-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 24-avgust.