Baynalmilal jangchilar yodgorligi Qarag‘anda
Afgʻonistonda halok boʻlgan askarlar sharafiga yodgorlik majmuasi — 1990-yilda ochilgan yodgorlik. Yodgorlik postsovet hududida Afgʻonistonda jang qilib halok boʻlgan askarlar xotirasi uchun eng katta yodgorlik majmui hisoblanadi. U Qaragʻanda (Qozogʻiston) shahridagi Gʻalaba bogʻida joylashgan.
Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Baynalmilal askarlar klubi 1987-yilda Afgʻonistonda halok boʻlgan askarlar xotirasiga yodgorlik majmuasi barpo etish tashabbusi bilan chiqdi. Ularni Qaragʻanda shahar komsomol qoʻmitasi qoʻllab-quvvatladi. 1990-yilda shahar bogʻida Afgʻonistondagi urushda qatnashgan baynalmilalchilar xotirasiga bagʻishlangan yodgorlik majmuasi ochildi. Uning loyihasi mualliflari haykaltarosh N. Novopoltsev va meʼmor J. Altayevlardir.
Xotira majmuasi uch qismdan iborat yirik inshootdir. Uning asosiy qismi zinapoyalardan tashkil topgan ikki qavatli maydondir. Pushti chigʻanoqli tosh bilan qoplangan himoya devorlari bilan oʻralgan. Ushbu qismning ichida granit bilan qoplangan monolit devorlar koʻtarilib, atrofida yarim doira oʻrindiqlar bor. Maydon atrofi nosimmetrik maysazorlar va gullar bilan bezatilgan. Kompozitsiyaning meʼmoriy markazi — afgʻon urushida vafot etgan qaragʻandaliklarning ismlari yozilgan podium boʻlib, u 8 metrli bronza kompozitsiya bilan tojlangan. Tagkursiga urushda yonib ketgan yoshlik timsoli boʻlgan yigit qiyofasini mujassam etgan haykal oʻrnatilgan[1].
Gʻalaba bogʻidagi afgʻon askarlari yodgorligi baynalmilalchilar xotirasiga hurmat bajo keltirish, ularni ulugʻlashning asosiy maskani hisoblanadi. Har yili 15-fevral kuni Sovet qoʻshinlarining Afgʻonistondan olib chiqilganligi munosabati bilan halok boʻlgan askarlar sharafiga gulchambarlar qoʻyiladi va shamlar yoqiladi[2].
Yodgorlik 2010-yil aprel oyida Qaragʻanda viloyati, Qaragʻanda shahrining mahalliy ahamiyatga ega boʻlgan tarixiy va madaniy yodgorliklari roʻyxatiga kiritilgan[3].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Архитектурно-мемориальный ансамбль воинам-интернационалистам (1990, Парк Победы) – памятник местного значения“. 2019-yil 19-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 19-aprel.
- ↑ „В Караганде в память воинов-интернационалистов, погибших в Афганистане, будут зажжены свечи“. 2019-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 19-aprel.
- ↑ „Постановление акимата Карагандинской области от 16 апреля 2010 года N 11/03 «Об утверждении Государственного списка памятников истории и культуры местного значения Карагандинской области»“. 2019-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 19-aprel.