Bara Imambara

Bara Imambara
Bara Imambara
	hindcha: बड़ा इमामबड़ा
Muqobil nomlari	Asafi Imambara
Umumiy maʼlumot
Maqomi	ziyoratgoh
Meʼmoriy uslubi	Boburiylar arxitekturasi
Joylashuvi	Hindiston, Lakhnau
Koordinatalar	26°52′08.77″N 80°54′46.39″E / 26.8691028°N 80.9128861°E G OKoordinatalari: 26°52′08.77″N 80°54′46.39″E / 26.8691028°N 80.9128861°E G O
Dizayn va konstruksiya
Meʼmor	Kifayatulloh
	Bara Imambara

Bara Imambara (hindcha: बड़ा इमामबड़ा), shuningdek, Asafi Imambara nomi bilan ham tanilgan, Hindistonning Laknau shahrida 1784-yilda Avadlik Navab Asaf-ud-Daula tomonidan qurilgan imambara majmuasi. Bara katta degan maʼnoni anglatadi. Imambara – shia musulmonlari tomonidan Azadariy uchun qurilgan ziyoratgohdir. Bu imambara Nizamat Imambaradan keyin ikkinchi oʻrinda turadi.

Bino tarkibi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qurilish majmuasi shuningdek, katta Asfi masjidi, Bhul-bhulaiya (labirint) va Bovli, oqar suvli tik quduqni oʻz ichiga oladi. Ikkita ajoyib shlyuzlar asosiy zalga olib boradi. Aytishlaricha, terastaga borish uchun 1024 yoʻl mavjud, lekin faqat ikkitasi birinchi yoki oxirgi darvoza orqali qaytib keladi. Bu tasodifiy arxitekturaning mahsuli hisoblanadi.

Yengillik chorasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bara Imambara qurilishi 1780-yilda, dahshatli ocharchilik davrida boshlangan va Asaf-ud-Daulaning ushbu ulkan loyihani boshlashdagi maqsadlaridan biri mintaqadagi odamlarni ocharchilik davom etayotgan vaqtda deyarli oʻn yil davomida ish bilan taʼminlash edi. Aytishlaricha, oddiy odamlar kunduzi bino qurish bilan shugʻullangan, zodagonlar va boshqa elita vakillari esa oʻsha kuni koʻtarilgan har qanday narsani buzish uchun tunda ishlashgan. Bu bandlikni yaratish uchun Keynscha aralashuvdan oldingi loyiha edi. Imambara qurilishi 1784-yilda yakunlangan. Imambara qurilishining taxminiy qiymati yarim million rupiydan bir million rupiygacha yetishi taxmin qilinadi. Inshoot qurilishi tugallangandan keyin ham har yili uni bezash uchun toʻrt yuz ming dan besh yuz ming rupiygacha mablagʻ sarflangan^[1].

Arxitekturasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Majmua arxitekturasi bezakli boburiy dizayni, yaʼni Badshaxi masjidining yetukligini oʻzida aks ettiradi – bu hech qanday Yevropa elementlarini yoki temirdan foydalanishni oʻz ichiga olmagan soʻnggi yirik loyihalardan biri hisoblanadi. Asosiy imambara Asaf-ud-Daula qabri joylashgan katta gumbazli markaziy xonadan iborat. Binoning balandligi 15 metrdan 16 metrgacha yetadi, u dunyodagi eng katta kemerli inshootlardan biridir. Har xil tom balandliklarida qurilgan sakkizta kameralar mavjud boʻlib, ular ustidagi qismda jami 489 ta bir xil eshiklar orqali bir-biri bilan bogʻlangan oʻtish joylari mavjud boʻlgan labirint bunyod etilgan. Binoning bu qismini va koʻpincha butun majmuani Bhulbhulaiya deb atashadi. Inshoot mahalliy aholi va sayyohlar orasida mashhur sayohatbop joy boʻlib, Hindistonda mavjud boʻlgan yagona labirint hisoblanadi. Naqshinkor bezaklar bilan bezatilgan peshtoq Imambaraning gʻarbga qaragan kirish eshigidir. Bara Imambara Laknaudagi eng buyuk binolardan biridir^[2].

Imambara dizayni raqobat anosida qoʻlga kiritilgan. Gʻolib Dehli meʼmori Kifayatulloh^[1] boʻlgan, u ham Imambaraning asosiy zalida dafn etilgan. Binoning yana bir oʻziga xos jihati shundaki, homiy va meʼmor yonma-yon dafn etilgan. Imambaraning tomi guruch qobigʻining kulidan qilingan, bu Imambarani noyob inshootlardan biriga aylantiradi.

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bara Imambara ichidagi soyabon ostidagi Asaf ud-Daulaning qabri; Seeta Ram tomonidan chizilgan akvarel tasviri, 1814–1815-yil.
Binoning ichki koʻrinishi.
Rumiy Darvaza, Hindistonning Lakhnau shahridagi Husainobod Imambara darvozasi, taxminan 1860-yil.
Bara Imambaraning tashqi koʻrinishi.
Imambara majmuasi ichida joylashgan Asfi masjidi.